TY - JOUR AU - Zbigniew Feliszewski PY - 2022/06/25 Y2 - 2024/03/29 TI - Maszyna–podmiot–kultura. Reprezentacje debat wokół postępu technicznego w Niemczech początku XX wieku JF - Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura JA - errgo VL - 0 IS - 44 SE - varia - kontynuacje - antycypacje DO - 10.31261/errgo.9240 UR - https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/9240 AB - "Maszyna–podmiot–kultura. Reprezentacje debat wokół postępu technicznego w Niemczech początku XX wieku"Artykuł podejmuje próbę zbadania podejścia literatury i filmu lat dwudziestych XX wieku do postępu technicznego, w szczególności procesu umaszynowienia i jej wpływu na życie społeczne i jednostkowe. Analizy wiersza Bertolta Brechta (700 Intellektuelle beten einen Öltank an) oraz filmów niemieckiego ekspresjonizmu (Student z Pragi, Golem, Metropolis) mają na celu zrekapitulowanie debat wokół postępu technicznego oraz umiejscowienie ich w horyzoncie badań humanistycznych, a także zbadanie ich podejścia do dominującej od XVIII wieku myśli rozróżniającej pojęcia kultury i cywilizacji. Przy zastosowaniu medioznawczych teorii przedłużeń człowieka artykuł stara się określić ich potencjał konstytuujący rzeczywistość. Centralną część analizy stanowią zagadnienia roli intelektualistów i artystów w aparacie życia społecznego, maszyny jako protezy i przedłużenia człowieka oraz maszyny jako sobowtóra. ER -