Artykuł snuje refleksję nad lingwistycznymi cechami dyskursu historycznego w odpowiedzi na pytanie do jakiego stopnia dyskurs historyczny różni się od innych form narracyjnych opisujących zdarzenia wyobrażone oraz czy w dalszym ciągu prawomocnym jest myślenie o historiografii jak o dyskursie mającym uprzywilejowaną relację znaczeniową z opisywaną przez siebie rzeczywistością. W części poświęconej aktowi wypowiedzenia Barthes posługuje się pojęciem szyfteru wprowadzonym przez Romana Jacobsona, by przeanalizować te elementy dyskursu historycznego, których funkcją jest zwrócenie uwagi na organizacje samej wypowiedzi, komunikację z czytelnikiem, bądź dyskursywne zaznaczenie lub wymazanie obecności podmiotu piszącego. Część poświęcona wypowiedzi skupia się na procesach dyskursywnych wprowadzających rozróżnienie między poszczególnymi kategoriami jednostek treści historycznych oraz na omówieniu ich późniejszej roli w językowej i kulturowej konstrukcji statusu dyskursu historycznego. W podsumowaniu Bathes skupia się na konsekwencjach powyższych wniosków dla wytwarzania historycznego sensu poprzez narrację , który to sens nazywa efektem rzeczywistości.