Wyniki wyszukiwania

Czasopismo: Forum Lingwistyczne

O ideologizacji przekonań i postaw estetycznych (wokół publicznego sporu na temat artystycznej instalacji „Tęcza” na placu Zbawiciela w Warszawie)

Bożena Witosz

Język: PL | Data publikacji: 22-12-2014 | Abstrakt

On the ideologization of aesthetic standpoints and attitudes (around the public dispute over the artistic installation “Tęcza” [“Rainbow”] located in Pl. Zbawiciela [Savior’s Square] in Warsaw)

The main issue of the article is the process of ideologization of the discourse on modern art. The author analyses media statements following the burning down of Julita Wójcik’s art installation “Tęcza” in Warsaw. The dispute mentioned did not focus on the aesthetic judgements, but on the symbolic value of the work. Built to symbolize the tolerance for homosexuals, the installation prompted intense aggression (both physical and verbal) among representatives of the extreme right. The author juxtaposes statements coming from both sides of the conflict. What merits particular attention here is the strategy of hybridization of discourses that are mutually exclusive (discourse of tolerance and discourse of exclusion). It aims at devaluing the discourse of tolerance and “softening” the negative image of the discourse of exclusion.

Key words: ideologization, discourse, art, exclusion, tolerance, hybridization of discourses

2014-12-22



Czasopismo: Forum Lingwistyczne

Kształcenie online w perspektywie pragmalingwistycznej (przykład dydaktyki uniwersyteckiej w modelu synchronicznym)

Monika Grzelka

Język: PL | Data publikacji: 14-02-2022 | Abstrakt | s. 1-16

Autorka, przywołując skomplikowane, wieloskładnikowe zależności rządzące sytuacją komunikacyjną, aktualizuje wiedzę na ten temat w odniesieniu do nowego, błyskawicznie upowszechnionego kontekstu kształcenia zdalnego. Złożoność narzędzi, udostępnionych przez pragmatykę językową, umożliwia opis nowego zdarzenia dydaktycznego, uruchamiającego konieczność przedstawienia dwóch kluczowych odniesień: realnej sytuacji, w którą zanurzony jest każdy uczestnik spotkania, oraz wspólnego dla wszystkich uczestników kontekstu wirtualnego. Autorka dowodzi, że oba wymiary wzajemnie się warunkują, wskazuje jednocześnie, że opisywane mechanizmy oddziaływania podczas zdarzenia komunikacyjnego twarzą w twarz (np. zabieranie głosu, podtrzymywanie kontaktu wzrokowego, sygnalizowanie emocji) wymagają weryfikacji, aktualizacji w warunkach zdalności.

2022-02-14



Czasopismo: Forum Lingwistyczne

Dawne materiały do nauczania polszczyzny w środowisku anglojęzycznym jako źródła do badań dziejów polonistycznego dyskursu glottodydaktycznego

Irmina Kotlarska

Język: PL | Data publikacji: 30-06-2025 | Abstrakt | s. 1-18

Artykuł wyrasta z przekonania o konieczności intensywniejszego włączenia w optykę badań diachronicznych materiałów glottodydaktycznych dokumentujących dzieje nauczania języka polskiego jako obcego. Oglądem prowadzonym z perspektywy dyskursologicznej objęto w nim podręczniki do nauki polszczyzny pisane dla odbiorców anglojęzycznych od końca XIX do połowy XX wieku. Celem opracowania jest opis uwarunkowań społeczno-kulturowo-instytucjonalnych oraz tematyki polonistycznego dyskursu glottodydaktycznego w środowisku anglojęzycznym w przeszłości. Rekonesansowa analiza treści podręczników pozwoliła ustalić, że rozpowszechnianie znajomości języka polskiego w krajach anglojęzycznych motywowane było naukowo, integracyjnie oraz kulturowo. Czynnikiem budującym prestiż polszczyzny była też sytuacja polityczna Polski po roku 1918. Zakres i sposób prezentacji wiedzy o języku polskim odzwierciedla ówczesny stan wiedzy z zakresu metodyki nauczania języków nowożytnych. Dokonane obserwacje potwierdzają użyteczność dyskursologicznych analiz dawnych podręczników glottodydaktycznych, także w celu uzupełnienia wiedzy o prestiżu i funkcjonalnym zróżnicowaniu polszczyzny w przeszłości.

2025-06-30



Czasopismo: Forum Lingwistyczne

Zakończenie listu w korespondencji z XVII i XVIII w. jako makroakt etykietalny

Katarzyna Sicińska

Język: PL | Data publikacji: 30-06-2025 | Abstrakt | s. 1-18

Przedmiotem artykułu uczyniono zakończenia listów w korespondencji z XVII i XVIII w. W opisie zastosowano podejście pragmalingwistyczne, ściślej – opis z perspektywy aktów mowy oraz etykiety językowej. Celem badań jest przedstawienie zakończenia listu jako swoistego makro­aktu etykie­talnego, na który składają się pojedyncze mikroakty, realizujące różne intencje komunikacyjne. Bazę źródłową stanowi ok. 500 listów, autorstwa 73 osób stanu szlacheckiego. W toku analizy wykazano, że na zakończenie listu mogą się składać dwa typy mikroaktów: (1) akty fatyczne o funkcji pożegnania (zapowiedzi wygaszenia kontaktu oraz pożegnania symboliczne), (2) akty współtowarzyszące: ekspresywne (dodatnie wartościowanie partnera korespondencji, wyrażanie uczuć względem adresata), deklaratywne (oddanie się pod opiekę adresata, ofiarowanie usług adresatowi, samoidentyfikacja nadawcy) oraz performatywne (prośby). Wielość intencji wyrażanych w zakończeniu listu wynika ze strategicznego charakteru tego fragmentu tekstu epistolarnego. Nasilenie interakcyjności i gry grzecznościowej służy złagodzeniu negatywnego wrażenia wywołanego zakończeniem kontaktu ze strony nadawcy, a jednocześnie zaprojektowaniu kolejnych pozytywnych interakcji z adresatem.

2025-06-30



Czasopismo: Forum Lingwistyczne

Rozmowy przy stole w Polsce i w Hiszpanii – analiza zrytualizowanych środków językowych

Ewa Urbaniak

Język: PL | Data publikacji: 18-05-2023 | Abstrakt | s. 1-12

Celem opracowania jest opis oraz porównanie warstwy językowej rytuału spożywania posiłków wśród użytkowników języka polskiego i hiszpańskiego. Akt biesiadowania, niezwykle istotny w analizowanych kręgach kulturowych, charakteryzuje się nie tylko określonym schematem zachowań, ale i rozmaitymi środkami językowymi towarzyszącymi konkretnym sytuacjom interakcyjnym. W niniejszym artykule przedstawiono najczęściej występujące akty mowy, rytualizmy językowe oraz spragmatykalizowane środki językowe wykorzystywane podczas rytuału jedzenia wśród społeczności polsko- i hiszpańskojęzycznej. Analiza opiera się na przykładach pochodzących z korpusów języka mówionego, stworzonych w Polsce i Hiszpanii, stanowiących transkrypcje codziennych rozmów członków wymienionych społeczności. Badanie pokazało, że obydwie społecznością łączy wiele wspólnych wartości związanych ze wspólnym spożywaniem posiłków, jednak każda z nich charakteryzuje się nieco odmiennymi środkami językowymi używanymi podczas rytuału.

2023-05-18