Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media https://journals.us.edu.pl/index.php/NB <p>Czasopismo "Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media" (w latach 1998-2002 oraz 2010-2014 "Nowa Biblioteka. Zeszyty Monograficzne Koła Naukowego Bibliotekoznawców Uniwersytetu Śląskiego") ukazywało się jako półrocznik (w latach 2015-2019 publikowane było z częstotliwością kwartalną). W&nbsp;2016 r. periodyk stał się oficjalnym organem naukowym Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a od 2020 r. ukazywał się pod auspicjami Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. "Nowa Biblioteka" ogłaszana jest przez Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego na zasadach Creative Commons (CC BY-SA 4.0). Od 2018 r. postacią referencyjną była wersja elektroniczna. Ostatnim rokiem ukazywania się czasopisma był 2020.</p> <p>&nbsp;</p> Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press pl-PL Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media 1505-4195 <p><strong>Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.<br><br></strong>1. Licencja<br><br>Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (<a href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/</a>). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.<br><br>2. Oświadczenie Autora<br><br>Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.<br><br>Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.<br><br>UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).<br><br>3. Prawa użytkownika<br><br>Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.<br><br>4. Współautorstwo<br><br>Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.<br><br>Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).</p> Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej – specjalna przestrzeń, specjalne zbiory, specjalny odbiorca https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12388 <p>Archiwum Śląskiej Kultury Muzycznej, działające przy Bibliotece Akademii&nbsp;Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, założono w 1968 r., by&nbsp;wypełnić lukę w zakresie dokumentacji dawnej i współczesnej kultury muzycznej całego&nbsp;regionu śląskiego. Archiwum skupiło się na gromadzeniu wszelkich świadectw&nbsp;twórczości i rozwoju muzyki, a z racji swojego położenia większa część zbiorów dotyczy&nbsp;działalności muzycznej na Górnym Śląsku. W artykule przedstawiono historię&nbsp;powstania tego miejsca, specyfikę zbioru, wraz z dopowiedzeniem o zgromadzonych&nbsp;najcenniejszych silesiakach, oraz zaprezentowano plany na przyszłość, które pozwolą&nbsp;Archiwum zaistnieć nie tylko w najbliższym regionie czy kraju, ale także na arenie&nbsp;międzynarodowej.</p> Hanna Bias ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 14 10.31261/NB.2020.37.01 Cyfrowy warsztat pracy współczesnego nauczyciela bibliotekarza szkoły muzycznej I i II stopnia https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12389 <p>W artykule zaprezentowano cyfrowy warsztat pracy współczesnego nauczyciela&nbsp;bibliotekarza szkoły muzycznej I i II stopnia. Zwrócono uwagę na otwarte zasoby&nbsp;edukacyjne przydatne w codziennej pracy bibliotekarzy muzycznych. Wskazano&nbsp;biblioteki cyfrowe i strony edukacyjne podejmujące zagadnienia związane z muzyką&nbsp;klasyczną, udostępniające druki muzyczne i scenariusze lekcji. Przybliżone zostały&nbsp;także podstawy prawne funkcjonowania bibliotek szkolnych.</p> Anna Borowska-Jadłoś ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 14 10.31261/NB.2020.37.02 Specjalne zbiory, usługi i użytkownicy w „Bibliotece pod Atlantami” w Wałbrzychu (Oddział Książki Mówionej – współpraca z Oddziałem Psychiatrycznym – gry mobilne) https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12390 <p>W artykule omówiono specjalne usługi Powiatowej i Miejskiej Biblioteki&nbsp;Publicznej „Biblioteki pod Atlantami” w Wałbrzychu adresowane nie tylko do specjalnych&nbsp;grup użytkowników. Opisano Oddział Książki Mówionej, stworzony głównie&nbsp;dla osób niewidomych i niedowidzących. Szczególną uwagę zwrócono na jego ofertę&nbsp;i specyfikę zbiorów. Przedstawiono współpracę Pracowni Regionalnej z Oddziałem&nbsp;Psychiatrycznym Specjalistycznego Szpitala im. dra Alfreda Sokołowskiego w Wałbrzychu,&nbsp;przede wszystkim na podstawie prowadzonych dla pacjentów zajęć z zakresu&nbsp;edukacji regionalnej. Omówiono wykorzystanie aplikacji Action Track, służącej do projektowania gier mobilnych, zachęcających do odwiedzin biblioteki zarówno dzieci oraz&nbsp;młodzież, jak i osoby dorosłe. Zaprezentowano przykładowe gry promujące region.</p> Iwona Bany-Kozub Sława Janiszewska Beata Kościelna Natalia Różycka ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 11 10.31261/NB.2020.37.03 Zajęcia dla dzieci i młodzieży w wybranych miejskich bibliotekach publicznych województwa śląskiego – przegląd https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12014 <p>W artykule podjęto temat oferty zajęć dla dzieci i młodzieży w bibliotekach.&nbsp;Poddano analizie strony internetowe 42 bibliotek publicznych z województwa&nbsp;śląskiego. Zaprezentowano formy pracy z czytelnikiem dziecięcym. Wyodrębniono&nbsp;typy zajęć organizowanych w bibliotekach z prezentacją przykładów.</p> Anna Gawinek ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 17 10.31261/NB.2020.37.04 Ze zbiorów Biblioteki Śląskiej: „Zorza Polska. Miesięcznik dla Dzieci” i jej autor https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11918 <p>W artykule przedstawiono analizę rękopiśmiennego czasopisma „Zorza&nbsp;Polska. Miesięcznik dla Dzieci”, przechowywanego w zbiorach Biblioteki Śląskiej&nbsp;w Katowicach (sygn. R 1416 III). Twórcą pisma był Kazimierz Wallis (1896–1918), syn&nbsp;Łukasza Wallisa (1863–1940), znanego zbieracza śląskich pieśni ludowych. W 22 numerach,&nbsp;powstałych w okresie od października 1909 r. do stycznia 1912 r., zamieścił&nbsp;on utwory własnego autorstwa – opowiadania, wiersze (kilka przez siebie przetłumaczonych),&nbsp;opisy, anegdoty, żarty, rebusy, złote myśli, a także rysunki. Czasopismo&nbsp;zostało najprawdopodobniej oprawione przez Wallisów. Na końcu woluminu dodano&nbsp;karty ciemnego, grubszego papieru, na których naklejono 28 rysunków autorstwa&nbsp;Kazimierza. Część z nich powstała w trakcie jego służby w wojsku niemieckim&nbsp;w czasie I wojny światowej. Kazimierz zaginął 27 września 1918 r. w bitwie pod&nbsp;Havrincourt niedaleko Arras w departamencie Pas-de-Calais.</p> Weronika Pawłowicz ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 20 10.31261/NB.2020.37.05 Zakład Narodowy im. Ossolińskich i jego zbiory w latach 1817‒1939 https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11851 <p>Celem prezentowanego artykułu jest ukazanie dziejów i zbiorów Zakładu&nbsp;Narodowego im. Ossolińskich w latach 1817‒1939. Za pomocą analizy zachowanych&nbsp;dokumentów oraz istniejącej literatury przedmiotu starano się nie tylko ukazać historię&nbsp;instytucji, wybrane kolekcje z zasobów biblioteki, ale także przedstawić jej&nbsp;organizację oraz ludzi, którzy na przestrzeni przeszło 120 lat przewinęli się przez&nbsp;jej mury. Jest to tym ważniejsze, że w przeciwieństwie do wielu innych polskich&nbsp;bibliotek nigdy nie napisano całościowej historii Ossolineum. Przyczyną tej sytuacji&nbsp;było to, że po 1945 r. niemal wszystkie archiwalia mogące służyć poznaniu dziejów&nbsp;Zakładu pozostały we Lwowie, zaś dostęp do nich był dla polskich badaczy bardzo&nbsp;utrudniony, a czasami nawet wręcz niemożliwy. Sytuacja ta zaczęła się powoli&nbsp;zmieniać po 1989 r. Wtedy też powstały mniejsze lub większe prace przyczynkarskie&nbsp;dotyczące dziejów Ossolineum. Dopiero od niedawna na rynku księgarskim zaczęły&nbsp;się pojawiać szersze publikacje ukazujące różne aspekty funkcjonowania Zakładu&nbsp;Narodowego im. Ossolińskich. Zgodnie z zamierzeniami fundatora instytucja ta złożona&nbsp;z biblioteki, wydawnictwa oraz muzeum miała nie tylko gromadzić różnego&nbsp;rodzaju druki, rękopisy, dzieła sztuki, ale także udostępniać swoje zbiory wszystkim&nbsp;zainteresowanym. Data początkowa artykułu wyznaczona została przez powołanie&nbsp;Zakładu, do którego doszło w 1817 r. Fundator przez kilka lat rozważał, gdzie instytucja&nbsp;będzie mieć swoją siedzibę. Ostatecznie już po jego śmierci w roku 1827 zbiory&nbsp;zgromadzone przez Józefa Maksymiliana Ossolińskiego zostały przewiezione do&nbsp;Lwowa i umieszczone w przebudowanym byłym kościele i klasztorze karmelitanek&nbsp;trzewiczkowych. Wtedy też dołączono ostatecznie do Ossolineum zbiory gromadzone&nbsp;przez rodzinę Lubomirskich z Przeworska. Przez okres przeszło 100 lat do zbiorów&nbsp;Ossolineum trafiły liczne rękopisy, archiwa, książki, czasopisma i dzieła sztuki. Datę&nbsp;końcową prezentowanego artykułu wyznacza rok 1939. Wybuch II wojny światowej&nbsp;rozpoczął bowiem nowy, dramatyczny okres w dziejach Ossolineum zakończony jego&nbsp;przeniesieniem do Wrocławia w 1945 r.</p> Tomasz Dudek ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 17 10.31261/NB.2020.37.06 Oferta bibliotek polskich politechnik w zakresie otwartych zasobów naukowych na temat COVID-19 https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11973 <p>Na początku trzeciej dekady XXI wieku, gdy świat zatrzymał się z powodu&nbsp;pandemii wirusa SARS-CoV-2, zasoby informacji związane z COVID-19 zdominowały&nbsp;nowości w sieci. Pandemia uwidoczniła możliwości wykorzystywane&nbsp;przez wydawców w procesie publikowania i upowszechniania cyfrowych zasobów&nbsp;naukowych. Celem artykułu jest rozpoznanie oferty otwartych zasobów naukowych&nbsp;o COVID-19 na stronach internetowych bibliotek politechnik w Polsce. Analiza danych&nbsp;pokazuje, że nieodpłatnie źródła związane z problematyką koronawirusa udostępniają:&nbsp;instytucje naukowe, rządowe, finansowe, stowarzyszenia, wydawcy, badacze&nbsp;i czasopisma. Otwarte zasoby naukowe dostępne są na różne sposoby w ramach&nbsp;rozmaitych projektów ‒ zostały wydzielone przez wydawców z czasopism, książek,&nbsp;baz danych w archiwum oraz w dziale nowości, w blokach tematycznych w zasobach&nbsp;własnych i obcych. Ofertę wzbogacają nagrania audio i wideo, inteligentne narzędzia&nbsp;do dostarczania, archiwizacji i dystrybucji treści online oraz linki do niezliczonych&nbsp;ogólnodostępnych źródeł.</p> Urszula Knop ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 15 10.31261/NB.2020.37.07 Od bursztynu do turkusu – perspektywy przeobrażeń systemów zarządzania bibliotekami w świetle doświadczeń uczelni zawodowych https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11848 <p>W artykule omówiona została współczesna typologia organizacji autorstwa&nbsp;Frederica Laloux, ze szczególnym uwzględnieniem cech organizacji turkusowych. Na&nbsp;bazie doświadczeń wybranych polskich firm działających w sektorach usługowych&nbsp;i produkcyjnych skonstruowana została autorska koncepcja wdrażania zasad turkusu&nbsp;w bibliotekach uczelnianych. Omówione zostały czynniki sprzyjające zmianom w zakresie&nbsp;zarządzania bibliotekami i kadrami oraz etapy ich wdrażania.</p> Małgorzata Bańkowska ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 18 10.31261/NB.2020.37.08 Algorytm Ady / James Essinger ; przekł. Jerzy Wołk-Łaniewski. – Kraków : Znak Horyzont, 2020. – 317, [1] s. ; 21 cm. – ISBN 978-83-240-5662-0 https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12391 <p>Algorytm Ady / James Essinger ;&nbsp;przekł. Jerzy Wołk-Łaniewski. – Kraków :&nbsp;Znak Horyzont, 2020. – 317, [1] s. ; 21 cm. –&nbsp;ISBN 978-83-240-5662-0</p> Dominika Potempa ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 3 10.31261/NB.2020.37.09 Międzynarodowa konferencja IATUL Seminar 2019 „Organizacyjne i prawne aspekty Otwartej Nauki” (Gdańsk, 10–11 grudnia 2019 r.) https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11974 <p>Międzynarodowa konferencja IATUL Seminar 2019&nbsp;„Organizacyjne i prawne aspekty Otwartej Nauki”&nbsp;(Gdańsk, 10–11 grudnia 2019 r.)</p> Urszula Szybowska ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 6 10.31261/NB.2020.37.10 Międzynarodowa konferencja „Przyszłość badań naukowych w świetle prawa autorskiego, kodeksów etycznych naukowców oraz kryteriów ocen jakości badań” (Katowice, 31 stycznia – 1 lutego 2020 r.) https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11847 <p>Międzynarodowa konferencja&nbsp;„Przyszłość badań naukowych&nbsp;w świetle prawa autorskiego, kodeksów etycznych&nbsp;naukowców oraz kryteriów ocen jakości badań”&nbsp;(Katowice, 31 stycznia – 1 lutego 2020 r.) - sprawozdanie.</p> Agnieszka Łakomy-Chłosta Agnieszka Gołda ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 7 10.31261/NB.2020.37.11 II Ogólnopolska Konferencja Naukowa WIAD20 „Architektura Informacji Istotą Projektu” (Toruń, 22 lutego 2020 r.) https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11850 <p>II Ogólnopolska Konferencja Naukowa WIAD20&nbsp;„Architektura Informacji Istotą Projektu”&nbsp;(Toruń, 22 lutego 2020 r.)</p> Piotr Chmielewski ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 3 10.31261/NB.2020.37.12 Konferencja online „Specjalista informacji XXI wieku. Rezultaty i wyzwania” (3 czerwca 2020 r.) https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/11849 <p>Konferencja online&nbsp;„Specjalista informacji XXI wieku.&nbsp;Rezultaty i wyzwania” (3 czerwca 2020 r.)</p> Natalie Grochowicki ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 4 10.31261/NB.2020.37.13 Sprawozdanie z działalności Koła Naukowego Infologów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach za rok 2019 https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12392 <p>Sprawozdanie z działalności&nbsp;Koła Naukowego Infologów Uniwersytetu Śląskiego&nbsp;w Katowicach za rok 2019.</p> Jolanta Kokoszka ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 7 10.31261/NB.2020.37.14 Stopka redakcyjna https://journals.us.edu.pl/index.php/NB/article/view/12393 <p>Nowa Biblioteka 2(37)/2020: Biblioteka specjalna dla kultury, nauki i społeczności lokalnej</p> Redakcja Nowej Biblioteki ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2020-12-29 2020-12-29 37 2 1 1