TY - JOUR AU - Anastasiya Urzha PY - 2021/01/02 Y2 - 2024/03/29 TI - Lokalizacja narracyjnego centrum deiktycznego w rosyjskich przekładach prozy anglojęzycznej XIX–XX wieku JF - Przegląd Rusycystyczny JA - PR VL - 0 IS - 2 (174) SE - Artykuły DO - 10.31261/pr.10085 UR - https://journals.us.edu.pl/index.php/PR/article/view/10085 AB - Przedmiotem badań jest zastosowanie środków językowych lokalizujących deiktyczne centrum narracji w rosyjskich przekładach prozy anglojęzycznej. Analiza porównawcza wersji przekładowych w stosunku do tekstów oryginalnych pozwala zidentyfikować czynniki, które wpływają na bliskość centrum deiktycznego w stosunku do czytelnika w ramach ogniskowania wewnętrznego (tendencja ta w rosyjskich narracjach tłumaczonych jest powszechna, ale nie uniwersalna). Wyznacznikiem bliskości jest zastąpienie czasu przeszłego przez czas teraźniejszy historyczny oraz wprowadzenie dodatkowych deiktyków ('dzisiaj', 'tutaj', 'teraz') w opowieściach o przeszłości. Zidentyfikowane czynniki to różnice w systemach językowych (brak zasady uzgadniania czasów i konstrukcji typu obiekt złożony w języku rosyjskim), różnice w tradycjach narracyjnych (odmienne oznaczenie stylistyczne teraźniejszości historycznej), a także specyfika perspektywy utworów z autorskimi technikami aktualizacji wewnętrznego punktu widzenia, które tłumacze starają się uwypuklić. ER -