TY - JOUR AU - Władimir Klimonow PY - 2013/10/15 Y2 - 2024/03/28 TI - Kształtowanie systemu paradygmatów aspektualnych w języku rosyjskim JF - Przegląd Rusycystyczny JA - PR VL - 0 IS - 4 SE - Artykuły DO - UR - https://journals.us.edu.pl/index.php/PR/article/view/3462 AB - Władimir KlimonowУниверситет им. Гумбольдта, Берлин, Germanyklimonow@web.de KSZTAŁTOWANIE SYSTEMU PARADYGMATÓW ASPEKTUALNYCH W JĘZYKU ROSYJSKIMStreszczenieReorganizacja wyjściowego systemu paradygmatów aspektualnych w języku staroruskim jest rozpatrywana w ramach teorii gramatyki naturalnej. Według tej teorii zmiany gramatyczne w systemach morfologicznych języków naturalnych są determinowane przez ograniczoną liczbę typologicznie relewantnych zasad cechowania (czyli praw preferencji). Te zasady objaśniają zmiany gramatyczne zaświadczone w rozwoju historycznym systemu paradygmatów aspektualnych czasownika rosyjskiego i projektują kierunek zmian w paradygmatach aspektualnych w języku rosyjskim. W historycznym rozwoju systemu paradygmatów aspektualnych w języku rosyjskim optymalne ikoniczne paradygmaty perfektywacji wypierają nieoptymalne kontraikoniczne paradygmaty imperfektywacji i nieoptymalne nieikoniczne synkretyczne paradygmaty aspektualne. We współczesnym języku rosyjskim paradygmaty perfektywacji są preferentne w stosunku do rywalizujących z nimi paradygmatów imperfektywacji i synkretycznych paradygmatów aspektualnych. Udzial optymalnych ikonicznych paradygmatów perfektywacji w zasobie środków formalnych wyrażania znaczeń aspektualnych ciągle wzrasta we współczesnym języku osyjskim. To wszystko wskazuje na to, że system paradygmatów aspektualnych w języku rosyjskim rozwija się w kierunku ekonomii, to jest optymalnej organizacji paradygmatów aspektualnych.SHAPING OF THE SYSTEM OF ASPECT PARADIGMS IN RUSSIANSummaryThe reorganization of the initial system of aspect paradigms in Old Russian is investigated in the framework of the theory of natural grammar. It is claimed in accordance with this theory that the grammatical changes in morphological systems of natural languages are determined by a limited set of typologically relevant markedness principles (or preference laws). These principles explain the attested diachrony of grammatical changes in the system of aspectual paradigms of Russian verb and predict the general direction in its development. During the historical development of the system of aspectual paradigms in Russian optimal iconic perfectivizing paradigms are ousting non-optimal countericonic imperfectivizing paradigms as well as non-optimal non-iconic aspectual syncretic paradigms. In contemporary Russian aspectual paradigms of perfectivization are preferable referring to competitive aspectual paradigms of imperfectivization and syncretic aspectual paradigms. The share of optimal paradigms of perfectivization is constantly increasing in modern Russian. Consequently, there is direct evidence for the development of the system of Russian aspect paradigms towards economy, i.e. towards optimal organization of aspect paradigms. ER -