Wyniki wyszukiwania

Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

ПОСТСОВЕТСКОСТЬ КАК ТРАВМА? ПРОЗА РОМАНА СЕНЧИНА

Katarzyna Jastrzębska

Język: PL | Data publikacji: | Abstrakt

POSTSOWIECKOŚĆ JAKO TRAUMA? PROZA ROMANA SIENCZINA
S t r e s z c z e n i e
W ocenie autorki artykułu sposób zachowania, jak również psychiczna i psychologiczna
kondycja bohaterów prozy Romana Sienczina, przywodzi na myśl zespół
stresu pourazowego, który w tym przypadku spowodowany został przeżyciami
związanymi z rozpadem ZSRR. Dla określenia postawy reprezentowanej przez
bohaterów licznych prozatorskich utworów autora Rodziny Jołtyszewów
zaproponowano termin t r a u m a z a s t ę p c z a, który, zdaniem autorki, trafnie
określa istotę przyjętej przez część rosyjskiego społeczeństwa postawy (sposób
reagowania, myślenia, reprezentowane poglądy, przekonania). Jest ona reakcją na
zmiany społeczno-polityczne i ekonomiczne zainicjowane pieriestrojką, w szczególności
zaś rozpadem Związku Radzieckiego. Przy czym warto zauważyć, że realna
trauma, którą spowodowały dziesięciolecia funkcjonowania ludzi w warunkach
reżimu totalitarnego, stanowi ciągle temat nieprzepracowany.



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

SZTUKA POSTCZARNOBYLSKA JAKO PRACA ŻALU

Bożena Żejmo

Język: RU | Data publikacji: 01-10-2020 | Abstrakt

Celem artykułu jest przegląd i analiza sztuki post-czarnobylskiej postrzeganej nie tylko jako artystyczny komentarz do tragedii w Czarnobylu, ale przede wszystkim jako praktyka przepracowania społecznej traumy. Post-czarnobylska sztuka to niezwykła panorama postapokaliptycznej kultury (zarówno wysokiej, jak i niskiej), zorientowanej na refleksję o tym, co się wydarzyło, to także opowieść o ofiarach tragedii i przestroga dla przyszłych pokoleń.

2020-10-01



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

Powieść podróżnicza Guzel Jachiny „Eszelon do Samarkandy: od przezwyciężenia traumy historycznej do personalnej mitologii

Alfiya I. Smirnova

Język: RU | Data publikacji: 07-11-2022 | Abstrakt | s. 81-95

Artykuł dotyczy powieści Guzel Jachiny Eszelon do Samarkandy poświęconej sowieckiej przeszłości i tematowi „wielkiego głodu” na początku lat 20., który interpretuje się jako zbiorową traumę. W analizie utworu uwzględniono chronotop drogi, semantykę nominacji rozdziałów, strukturyzację rozwoju fabuły, architekturę powieści. Przedstawiono też cel stworzenia tekstu, w którym elementy mitu, baśni, przypowieści przyczyniają się do stworzenia osobistej mitologii autora. Określono także metagatunkową specyfikę powieści podróżniczej. Z analizy tekstu wynika, że ​​powieści Jachiny ukazują osobiste postrzeganie historycznej przeszłości nieistniejącego już kraju, „nowy historyzm” w objaśnieniu cywilizacji sowieckiej.

2022-11-07



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

REPREZENTACJE WOJNY RADZIECKO-AFGAŃSKIEJ W FILMACH ALEKSIEJA BAŁABANOWA ORAZ POWIEŚCI SWIETŁANY ALEKSIJEWICZ

Beata Waligórska-Olejniczak

Język: PL | Data publikacji: | Abstrakt

IMAGES OF SOVIET-AFGHAN WAR
IN FILMS OF ALEKSEI BALABANOV AND NOVEL OF SVETLANA ALEXIEVICH
S u m m a r y
The aim of the article is the interpretation of two films directed by Aleksei Balabanov,
i.e. Cargo 200 and Stoker and the novel Boys in Zinc written by Svetlana Alexievich,
from the point of view of representations of Soviet-Afghan war (1979–1989),
contained in them. The methodological basis of the analysis constitutes the concept
of the allegorical moment, which was worked out by Adam Lowenstein in his book
Shocking Representation: Historical Trauma, National Cinema, and the Modern
Horror Film. It is assumed that one of the most important rules governing the selected
works of art is providing the viewer with the shocking image to replace and
imitate the shock of the traumatic boundary experience. In this context the prose of
the Nobel prize winner serves as a kind of voice-over, the documentary allowing us to
understand and emphasize the meaning of Balabanov’s posttraumatic films.



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

Trauma porządku symbolicznego w Palisandrii Saszy Sokołowa/Травма символического порядка в романе Палисандрия Саши Соколова/Trauma of the symbolic order in the novel Palisandriya by Sasha Sokolov

Paweł Łaniewski

Język: PL | Data publikacji: 18-10-2017 | Abstrakt

В настоящей статье анализируется способ восприятия и деконструкции символического порядка в романе Палисандрия Саши Соколова. Писатель уделяет особое внимание концептам философии постструктурализма, в частности вопросу текстуализации культуры. Символическое становится в его произведениях одним из факторов, подавляющих личность и деформирующих реальный порядок. Палисандрия – пример постмодернистской прозы. В романе обсуждаются различные феномены культурной и общественной жизни, с помощью которых Саша Соколов воспроизводит образ психики типичного гражданина СССР. Важной частью произведения является шизоаналитическое исследование личности, позволяющие определить состояние как отдельного индивида, так всего общества.

 

 

The article considers the way of perception and deconstruction of the symbolic order in the novel Palisandriya by Sasha Sokolov. The writer pays special attention to the concepts of poststructural philosophy, in particular the issue of the textualization of culture. The Symbolic becomes in his works one of the factors that suppresses personality and deforms the Real Order. Palisandriya is an example of postmodern prose. The novel concentrates on various phenomena of cultural and social life. It also presents mental condition of the Soviet Union citizens. A schizoanalytical study of the individual is an important part of the work, allowing to determine the state of the separate individual and the whole society.

 

2017-10-18



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

PAMIĘĆ HISTORYCZNA JAKO TRAUMA W CHŁOPSKICH NARRACJACH AUTOBIOGRAFICZNYCH

Elena Evgenjevna Levkievskaya

Język: RU | Data publikacji: 06-09-2020 | Abstrakt

W artykule podjęto próbę analizy wyobrażeń współczesnych Słowian wschodnich o historii wieku XX w narracjach autobiograficznych. Jako materiały do pracy posłużyły autobiografie chłopskie, notatki pamiętnikarskie, narracje ustne chłopów o życiu. U podstaw wschodniosłowiańskich opowiadań o przeszłości leży traumatyczna interpretacja historii. W opowiadaniach o przeszłości zasadnicze treści relacji kulturowych są zbieżne z zestawem osobistych i zbiorowych katastrof, mówiącym o rewolucji, wojnie domowe, kolektywizacji, represjach, Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej i powojennym głodzie. Taki typ pamięci, który interpretuje przeszłość jako jedność osobistych i ogólnonarodowych urazów, w artykule uważa się za pamięć traumatyczną.  

2020-09-06



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

Krew rosyjskiej geografii. "Granica zapomnienia" Siergieja Lebiediewa

Michał Milczarek

Język: PL | Data publikacji: 10-10-2023 | Abstrakt | s. 97-113

Tekst zawiera interpretację Granicy zapomnienia Siergieja Lebiediewa (2010). Głównym problemem książki jest międzypokoleniowa trauma pochodząca z epoki stalinowskiej. Jej mechanizmy zostały opisane w odwołaniu do tradycji psychoanalitycznej. Interpretacji został poddany także przedstawiony w powieści postkatastroficzny obraz rosyjskiej Dalekiej Północy. Porównano go do opisów radykalnego zła i zestawiono z homo sacer Giorgio Agambena. Sięgnięto także po pisma Jacquesa Derridy, które okazały się pomoce w opisie fenomenu rozszczepienia dziedziczącego traumę „ja”, teraźniejszości oraz śmierci, a także polityki pamięci i życia z widmami zmarłych.

2023-10-10



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

Trzy warianty „powrotu do sowieckiej przeszłości” (Nikołaja Kolady, Jarosława Pulinowicza, Julii Tupikiny)

Natalia A. Nepomnyashchykh

Język: RU | Data publikacji: 07-11-2022 | Abstrakt | s. 39-54

Artykuł rozważa, w jaki sposób autorzy współczesnych dramatów o sowieckiej przeszłości modelują minioną rzeczywistość. Trzy różne strategie autora podyktowane są nie tylko przepaścią pokoleniową, ale także pragmatycznymi zadaniami do rozwiązania na scenie

Jeśli sztuka Kapsuła czasu Nikołaja Kolady przesiąknięta jest nostalgiczno-sentymentalnym patosem i przeznaczona jest dla pewnego kręgu widzów tęskniących za dawną młodością, to Julia Tupikina miała za zadanie napisać na zamówienie sztukę o historii budowy Brackiej elektrowni wodnej Teatru Dramatycznego miasta Brack i Jarosława Pulinowicza w „Niekończącym się kwietniu” na temat historycznej, powtarzalnej traumy.

.

 

2022-11-07



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

Typologia obrazów kombatantek w filmie „Wysoka dziewczyna" Kantemira Bałagowa

Michael Kuhn , Katarzyna Jawor

Język: RU | Data publikacji: 22-10-2021 | Abstrakt

W danym artykule, za pomocą opisowo-funkcjonalnej i porównawczej metod, analizowane i porównywane ze sobą są dwie główne bohaterki filmu Wysoka dziewczyna (2019) rosyjskiego reżysera Kantemira Bałagowa – młode kombatantki Ija i Masza, które próbują rozpocząć spokojne życie w wyniszczonym blokadą Leningradzie. Obraz każdej z bohaterek jest rozpatrywany w osobnych kategoriach z perspektywy antropologii i psychologii – Wygląd, Odzież, Charakter, Miłość, Dzieci, Trauma, Wojna i życie w czasie pokoju. Porównanie zupełnie różnych, ale jednocześnie bardzo bliskich przyjaciółek, pozwala zastosować paralelę z koncepcją z chińskiej filozofii yin i yang i poddać bohaterki pierwszej takiej typologii w literaturze naukowej. Przeprowadzona analiza pomaga wysnuć wnioski na temat teraźniejszości i przyszłości bohaterek: powojenne życie okazuje się dla kombatantek czasami trudniejsze niż wojenne.

2021-10-22



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

ROSJA: CZASY — LUDZIE — IDEE. ZAMIAST WSTĘPU

Jolanta Brzykcy , Bożena Żejmo

Język: PL | Data publikacji: 30-09-2020 | Abstrakt

Wstęp do bloku tematycznego "Rosja: czasy - ludzie - idee

2020-09-30



Czasopismo: Przegląd Rusycystyczny

Hamlet i Ofelia na Wielkiej Wojnie w Ukrainie

Agnieszka Gabriela Matusiak

Język: PL | Data publikacji: 31-03-2025 | Abstrakt

Kiedy wiosną 2014 roku rozpoczęła się rosyjska inwazja na Ukrainę, którą Ukraińcy nazwali Wielką Wojną, zainteresowanie ukraińskich artystów twórczością Williama Szekspira, a zwłaszcza jego Hamletem, znacznie wzrosło. Wojna tragicznie zaktualizowała hamletowskie światoodczucie, wyrażające się w pragnieniu zrozumienia i przezwyciężenia wydarzeń „zwichniętego czasu”. Twórcy poprzez tekst tragedii Szekspira chcieli „dotrzeć” do swojego współczesnego doświadczenia, do aktualnego niepokoju i wrażliwości współczesności, a w samych hamletowskich bohaterach, zwłaszcza w Hamlecie i Ofelii, odnaleźli cechy swojego pokolenia. Dążenie to odcisnęło swoje wyraźne piętno nie tylko na polu dramatu i teatru, ale także literatury i kina. W proponowanym tekście chciałabym uwzględnić przede wszystkim film Syndrom Hamleta Elwiry Niewiery i Piotra Rosołowskiego, a także dramat Sygnały życia albo Verbum caro factum Est Wołodymyra Rafiejenki, które można uznać za reprezentatywne artystyczne zapisy doświadczeń wojennych, jakich społeczeństwo ukraińskie doświadczyło w ostatnim dziesięcioleciu.

2025-03-31