Studia Politicae Universitatis Silesiensis https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS <p><strong>"Studia Politicae Universitatis Silesiensis"</strong> ISSN 2353-9747 (wersja elektroniczna) to czasopismo naukowe Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Jest to periodyk o profilu politologicznym. Interesują nas formy i mechanizmy systemowego rozwiązywania kluczowych problemów społecznych przez państwo w porozumieniu z reprezentantami różnych grup interesów, szczególnie na poziomie lokalnym i regionalnym. Redakcja czasopisma przede wszystkim preferować będzie artykuły mające wymiar empiryczny. W pierwszym i drugim kwartale roku ukazują się tomy w języku polskim, a w trzecim i czwartym w pozostałych językach. Czasopismo zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do jego zawartości na zasadzie swobodnego dostępu publicznego wspierającego globalną wymianę wiedzy. <a href="https://www.journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/about">(więcej)</a></p> <p>&nbsp;</p> <p>Czasopismo jest współwłasnością Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego oraz Stowarzyszenia Absolwentów&nbsp;Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.</p> Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press pl-PL Studia Politicae Universitatis Silesiensis 1895-3492 <p><strong>Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.<br><br></strong>1. Licencja<br><br>Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (<a href="https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/">http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/</a>). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.<br><br>2. Oświadczenie Autora<br><br>Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.<br><br>Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.<br><br>UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).<br><br>3. Prawa użytkownika<br><br>Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.<br><br>4. Współautorstwo<br><br>Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.<br><br>Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).</p> Warunki komercjalizacji wiedzy w Gruzji: studium przypadku nauk społecznych na Tbiliskim Uniwersytecie Państwowym https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/13040 <p>W dzisiejszych czasach głęboka współpraca&nbsp;między uczelniami, ośrodkami badawczymi&nbsp;i przemysłowymi jest ważnym&nbsp;bodźcem wzrostu gospodarczego. Jednak&nbsp;nadal nie jest jasne, jak przebiega proces&nbsp;komercjalizacji wiedzy w krajach, które&nbsp;mają doświadczenie wysoce scentralizowanej&nbsp;gospodarki i edukacji. Tbiliski&nbsp;Uniwersytet Państwowy jest postrzegany&nbsp;jako ośrodek przyspieszający procesu&nbsp;rozwoju komercjalizacji wiedzy, głównie&nbsp;ze względu na swoje powiązania międzynarodowe,&nbsp;choć kwestia komercjalizacji&nbsp;wiedzy z zakresu nauk społecznych jest&nbsp;nadal&nbsp;w większości pomijana. Niniejsze&nbsp;badania analizują przypadek najstarszej,&nbsp;największej i najbardziej umiędzynarodowionej&nbsp;uczelni w Gruzji. Kompleksowe&nbsp;badanie ma na celu określenie czynników&nbsp;makro i mikro, które sprawiają, że komercjalizacja&nbsp;wiedzy w naukach społecznych&nbsp;kończy się powodzeniem lub porażką.&nbsp;Wyniki pokazują, że niektórzy przedstawiciele&nbsp;społeczności uniwersyteckiej uważają,&nbsp;że komercjalizacja opiera się głównie&nbsp;<br>na naukach przyrodniczych i ścisłych. Inni&nbsp;natomiast twierdzą, że wkład w rozwój&nbsp;społeczny jest najważniejszym możliwym&nbsp;transferem wiedzy.</p> Sandro Tabatadze Salome Dundua ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2022-06-13 2022-06-13 34 3 26 10.31261/spus.13040 Czynniki wpływające na podejmowanie przez samorządy lokalne decyzji w związku z kryzysem COVID-19: studium przypadku dotyczącego pierwszej fali w dwóch gminach estońskich https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/13287 <p>W niniejszym artykule opisano wyniki studium&nbsp;przypadku dotyczącego czynników, które&nbsp;wpłynęły na podejmowanie decyzji związanych&nbsp;z pierwszą falą COVID-19 na poziomie&nbsp;samorządów lokalnych w Republice Estońskiej.&nbsp;Badane gminy to największa gmina w Estonii,&nbsp;miasto Tallinn, oraz najbardziej dotknięta&nbsp;pierwszą falą kryzysu gmina Saaremaa.&nbsp;W trakcie mapowania jednostek kryzysowych&nbsp;zidentyfikowano trzy jednostki w Tallinie&nbsp;i dwie w Saaremaa – niektóre sformalizowane&nbsp;przed kryzysem, inne sformalizowane ad hoc,&nbsp;a jeszcze inne w ogóle niesformalizowane.&nbsp;Podmiotami badania byli członkowie jednostek&nbsp;kryzysowych COVID-19.</p> <p>Badanie, które składało się z kwestionariusza&nbsp;i wywiadów pogłębionych, koncentrowało&nbsp;się na wpływie ośmiu czynników&nbsp;decyzyjnych, które podzielono na wewnętrzne&nbsp;(stres, bezradność, presja grupy&nbsp;i dobre samopoczucie) i zewnętrzne (presja&nbsp;czasu, presja mediów i opinii publicznej,&nbsp;dostępność informacji, presja rządu centralnego&nbsp;lub innych instytucji). Wyniki wskazują,&nbsp;że największy wpływ miały czynniki&nbsp;zewnętrzne (największa napięcie odczuwano&nbsp;z powodu presji czasu, stresu oraz presji ze&nbsp;strony mediów i opinii publicznej). Decydenci&nbsp;podkreślali, że wpływ na podejmowanie&nbsp;decyzji miały także wcześniejsze doświadczenia,&nbsp;postrzeganie ryzyka i emocje.</p> Hannes Nagel ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2022-06-12 2022-06-12 34 27 46 10.31261/spus.13287 Ocena miękkiej siły gospodarczej Unii Europejskiej. Analiza porównawcza https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/13276 <p>Miękka siła gospodarcza wiąże się z subiektywnie&nbsp;postrzeganą atrakcyjnością podobnie&nbsp;jak sukces systemu gospodarczego i polityki&nbsp;gospodarczej. Obecny stan miękkiej&nbsp;siły Unii Europejskiej w stosunku do&nbsp;innych światowych potęg gospodarczych&nbsp;analizowany jest w niniejszym artykule za&nbsp;pomocą kilku metod: sondaży, wskaźników&nbsp;obiektywnych, szacunków wartości oraz&nbsp;metody infometrycznej. Potwierdzają one&nbsp;dominację UE lub jej drugą po USA&nbsp;pozycję. Na miękką siłę UE składają się&nbsp;między innymi: poziom rozwoju, jakość&nbsp;życia, marki krajowe i korporacyjne, regulacje&nbsp;biznesowe, priorytetowo traktowana&nbsp;ochrona środowiska, swoboda prowadzenia&nbsp;działalności gospodarczej, inicjatywy integracyjne,&nbsp;pomoc rozwojowa udzielana przez&nbsp;UE, turystyka, branże kreatywne, edukacja,&nbsp;nauka, kultura i poziom opieki zdrowotnej.&nbsp;Główne wyzwania dla wizerunku UE&nbsp;to spadające tempo rozwoju gospodarczego&nbsp;oraz dominacja amerykańskich i chińskich&nbsp;marek korporacyjnych w sektorach medialnym,&nbsp;technologicznym i bankowym.</p> Oleksii A Chugaiev ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2022-06-07 2022-06-07 34 47 66 10.31261/spus.13276 Partia Węgierskiego Października wobec Okrągłego Stołu w porównaniu z ówczesnymi krytykami polskiej transformacji ustrojowej https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/13039 <p>Rozmowy Okrągłego Stołu odbywające się pod koniec lat 80. ubiegłego wieku na Węgrzech i w Polsce były szeroko krytykowane przez siły ówczesnej opozycji nieuczestniczące w negocjacjach. Na Węgrzech do krytykujących należała Partia Węgierskiego Października, która uznała tę formę transformacji za wadliwą i sprzeczną z interesami społeczeństwa. Formacja, której przewodził György Krassó, mająca powiązania z Polską, zasłynęła przede wszystkim dzięki ulicznym happeningom. Krytyka Partii pod adresem uczestników obrad węgierskiego Okrągłego Stołu przypomina „niekonstruktywną” ocenę polskiego Okrągłego Stołu formułowaną przez przedstawicieli ówczesnych polskich sił opozycyjnych.</p> István Miklós Balázs ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2022-06-30 2022-06-30 34 67 82 10.31261/spus.13039 Zaangażowanie katalońskich artystów w ruch proniepodległościowy https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/12566 <p>Artykuł analizuje kwestię zaangażowania artystów w ruch proniepodległościowy w Katalonii. Dla wprowadzenia w kontekst wydarzeń, autorka rozpoczyna od przedstawienia historii Katalonii, skupiając się na jej konflikcie z Królestwem Hiszpanii i pięciu momentach historycznych, gdy Katalonia ogłosiła niepodległość. Artykuł przedstawia, w jaki sposób przeszłość jest obecna w codziennym życiu Katalończyków i jak wpływa na ich postawy. Autorka stara się także wskazać, jaką rolę odgrywają w tych procesach artyści i jak rozpoczęło się ich zaangażowanie w ruch proniepodległościowy. Czyni to poprzez przedstawienie artystycznego i politycznego zaangażowania artystów reprezentujących różne style i pokolenia.</p> Marta Bainka ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2022-06-22 2022-06-22 34 83 99 10.31261/spus.12566 Działania administracji państwowej w Polsce wobec uchodźców z Ukrainy w pierwszych tygodniach wojny w Ukrainie 2022 roku. Aspekty prawne i securitologiczne https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/13934 <p>Agresja wojsk Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy, do jakiej doszło 24 lutego 2022 r., doprowadziła do wybuchu wojny, która zmusiła ludzi do ucieczki z domów i opuszczenia swojego kraju w poszukiwaniu bezpieczeństwa, ochrony i pomocy. W pierwszym tygodniu wojny ponad milion uchodźców z Ukrainy, głównie kobiet z dziećmi i osób starszych, przekroczyło granice swojego kraju, chroniąc się w krajach sąsiednich. Znaczna część uciekających przybyła do Polski. Celem artykułu jest przegląd głównych działań legislacyjnych i organizacyjnych podejmowanych przez polską administrację rządową i samorządową w zakresie zapewnienia uchoźcom instytucjonalnej pomocy i ochrony, a także działań służb mundurowych na rzecz identyfikacji ryzyka i zagrożeń oraz zapewnienia bezpieczeństwa osobistego przybywającym z Ukrainy.</p> Piotr Zalewski ##submission.copyrightStatement## http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0 2022-06-22 2022-06-22 34 101 124 10.31261/spus.13934