THE CROSS AS A MOTIF OF OFFENSE TO RELIGIOUS FEELINGS (CHRISTIANS)
Abstract
The article highlights issues related to the offense of religious feelings in the context of the main symbol of Christianity: the cross. Feelings in general, including religious feelings, are not imaginary. They play an important role in the lives of both individuals and the community. They motivate a person’s moral choices. There is no religion without feelings. Above all, insulting religious feelings is an offense against religious freedom. A deliberate public insult to a believer’s feelings is a violation of the law. There are several ways to offend religious feelings relating directly to a believer and his or her worship activities as well as sacred places. The most important symbol of Christianity, the cross, is often used by certain circles hostile to religion in general and Christianity in particular, deliberately seeking to offend religious feelings. In this way, it becomes a favored object of offense that is easy to manipulate.
Keywords
feelings; religious feelings; protection of religious feelings; insult to religious feelings; cross
References
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 (Dz.U. 1997, nr 78), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970780483/U/D19970483Lj.pdf [dostęp: 25.11.2022]
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Dz.U. 1997 nr 88, poz. 553, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970880553/U/D19970553Lj.pdf [dostęp: 30.09.2022].
Sakowicz E., Ekspertyza spektaklu teatralnego: Olivier Frljić, „Klątwa” [dla Prokuratury Okręgowej Warszawa-Praga w Warszawie, 29 maja 2018 r.], passim.
Sakowicz E., Ekspertyza spektaklu teatralnego: Olivier Frljić, „Nasza przemoc i wasza przemoc” [dla Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Północ, 2 września 2017 r.], s. 5-6.
II. Obraza uczuć religijnych, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 420-536
Bielecki M., Ochrona uczuć religijnych w polskim systemie edukacji, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 474-485.
Ciepły F., Współczesne problemy dotyczące kryminalizacji obrazy uczuć religijnych, „Ate-neum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 494-503.
Kręcidło J., Czy Jezus obrażał uczucia religijne pobożnych żydów?, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 448-460.
Maszkowki R., Kilka uwag o obrażaniu uczuć religijnych chrześcijan w Niemczech, „Atene-um Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 504-520.
Saj M., Profanacja miejsc świętych jako przykład obrazy uczuć religijnych, „Ateneum Ka-płańskie” 178 (2022) z. 3, s. 486-493.
Sakowicz E., Ochrona uczuć religijnych w przestrzeni publicznej?, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 461-473.
Sakowicz E., Wprowadzenie, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 424-427.
Sakowicz E., Szuppe P., Obraza uczuć religijnych. Bibliografia, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 527-536.
Słowo wstępne bp. Artura G. Mizińskiego, Sekretarza Generalnego Konferencji Episkopatu Polski, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 420-427.
Stabryła W.M., „[...] wiele złego dokonali [...]” (1 Mch 1,52). Przejawy bezczeszczenia i jego sprawcy, „Ateneum Kapłańskie” 178 (2022) z. 3, s. 428-447.
Witko K., „Bóg się sam obroni! Nie potrzebuje do tego sali sejmowej”. Pobieżne i przelotne spojrzenie znad Sekwany na problematykę obrazy uczuć religijnych, „Ateneum Ka-płańskie” 178 (2022) z. 3, s. 521-526.
III. Literatura przedmiotu
Batory A., Uczucia. 1. Aspekt psychologiczny: w: Encyklopedia katolicka, t. 19, red. E. Gigi-lewicz, Lublin 2013, kol. 1281.
Budyn-Kulik M., Znieważenie uczuć religijnych – analiza dogmatyczna i praktyka ścigania, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 19 (2014), s. 100-137.
Cebula S., Obraza uczuć religijnych, czyli kontrowersje wokół artykułu 196 kodeksu karnego, „Studia Religiologica” 45 (2012) nr 4, s. 293-300.
Ciepły F., Satyra i karykatura wobec wartości religijnych w świetle przepisów prawa praso-wego, w: Odpowiedzialność karna artysty za obrazę uczuć religijnych, red. Tenże, Warszawa 2014, s. 211-221.
Czarnek P., Konstytucyjne granice wolności twórczości artystycznej w kontekście prawa do ochrony uczuć religijnych, w: Odpowiedzialność karna artysty za obrazę uczuć re-ligijnych, red. F. Ciepły, Warszawa 2014, s. 81-90.
Derlatka M., Zasadność kryminalizacji obrazy uczuć religijnych, „Prokuratura i Prawo” 2015, nr 10, s. 41-46.
Dziwisz S., Ochrona uczuć religijnych w polskim prawie karnym, Lublin 2019.
Hyś S., Komentarz do artykułu 196 Kodeksu karnego, w: Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2015, s. 976.
Janyga W., Komentarz do artykułu 196 Kodeksu karnego, w: Kodeks karny. Część szczegó-łowa. Komentarz, red. M. Królikowski, R. Zabłocki, Warszawa 2013, s. 592.
Janyga W., Przestępstwo obrazy uczuć religijnych w polskim prawie karnym w świetle współ-czesnego pojmowania wolności sumienia i wyznania, Warszawa 2010.
Krzyż, red. E. Kasjaniuk, Lublin 2011.
Katechizm Kościoła katolickiego, Poznań 1994.
Kotas S., Lewandowska P., Ochrona uczuć religijnych a wolność wypowiedzi, Warszawa 2017, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/kolor_IWS_Kotas-S.-Lewandowska-P._Ochrona-uczu%C4%87-religijnych.pdf [dostęp: 25.11.2022].
Kozielewicz W., Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach o przestępstwo obrazy uczuć religijnych, w: Odpowiedzialność karna artysty za obrazę uczuć religijnych, red. F. Ciepły, Warszawa 2014, s. 161-180.
Kruczoń E., Przestępstwo obrazy uczuć religijnych, „Prokuratura i Prawo” 2011, nr 2, s. 38-59.
Makarewicz B., Kara więzienia za „wyszydzanie Kościoła”? Jest projekt zmiany Kodeksu karnego, https://wiadomosci.radiozet.pl/Polska/Polityka/Kara-wiezienia-za-wyszydzanie-Kosciola-Jest-projekt-zmiany-Kodeksu-karnego?rzs=najnowsze [dostęp: 26.07.2022].
Nienałtowska K., Zalewski B., Ochrona uczuć religijnych w wybranych państwach Europy. Analiza prawnoporównawcza z uwzględnieniem orzecznictwa Europejskiego Trybu-nału Praw Człowieka, https://ordoiuris.pl/wolnosc-sumienia/ochrona-uczuc-religijnych-w-wybranych-panstwach-europy-analiza-prawnoporownawcza-z [data publikacji: 23.05.2019; dostęp: 29.08.2022].
Odpowiedzialność karna artysty za obrazę uczuć religijnych, red. F. Ciepły, Warszawa 2014.
Sakowicz E., Jak skutecznie chronić uczucia religijne?, „Niedziela” [Ogólnopolska] 2022, nr 6, s. 14-15.
Sakowicz E., Krzyż Jezusa Chrystusa nie jest „atrapą” ani „przedmiotem przypominającym krzyż”. O krzyżu jako motywie obrazy uczuć religijnych, „Ateneum Kapłańskie” 181 (2023), z. 3, s. 530-546.
Sakowicz E., Przestępstwo obrazy uczuć religijnych wobec dzieci i młodzieży, w: Przestęp-czość przeciwko rodzinie i opiece w ujęciu teoretyczno-empirycznym, red. B.M. Kał-don, Warszawa 2023, s. 103-117.
Sakowicz E., Religia – „ufantastycznione odbicie realnego świata”. Negacja religii i kultu przez system komunistyczny w powojennej Polsce, w: Potrzeba religii. Dynamika praktyk religijnych i rytualnych, red. Z. Kupisiński, Lublin 2017, s. 85–104.
Sakowicz E., Solidarnie w obronie religii, „Niedziela” [Ogólnopolska] 2021, nr 39, s. 14-16.
Sakowicz E., Wprowadzenie [do bloku tematycznego „Krzyż”], „Ateneum Kapłańskie” 180 (2023) z 1, s. 5-9.
Krzyż [Część] I., red. E. Sakowicz, „Ateneum Kapłańskie” 180 (2023) z 1, s. 1-86.
Salij J., Krzyż, w: Katolicyzm A-Z, red. Z. Pawlak, Poznań 1982, s. 224-225.
Obecność krzyża w przestrzeni publicznej. Doświadczenia niektórych państw europejskich, red. P. Stanisz, M. Zawiślak, M. Ordon, Lublin 2016.
Szczęsny M., Obraza uczuć religijnych. Czym są uczucia religijne?, https://kruczek.pl/obraza-uczuc-religijnych-uczucia-religijne-i-wolnosc-slowa/ [do-stęp: 25.11.2022].
Seminarium „Ekspresja religijna versus wolność słowa”, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości w Warszawie, 2 marca 2022 r., https://www.facebook.com/IWSGOVPL/ [dostęp: 25.11.2022].
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Poland
https://orcid.org/0000-0001-8064-9042
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Publication Fees Policy
Authors do not bear any costs associated with the publication of their articles, i.e. article processing charges (APCs), language editing fees, colour charges, submission fees, page charges, membership fees, print subscription costs, other supplementary charges. Authors also do not receive any financial gratification for the published articles.
3. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
4. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
5. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
