The Philosophical Thought of Upper Silesian Clergy in the Works of Czesław Głombik
Abstract
In his research, Czesław Głombik was concerned, among other topics, with the history of contemporary philosophy (including Catholic philosophy), renewal trends in the Catholic doctrine, and issues related to the history of Upper Silesia. These three research areas converged in Professor Głombik’s studies devoted to Upper Silesian Catholic clergy as represented, in particular, by Konstanty Michalski, Erich Przywara, Fryderyk Klimke, August Hlond, and Bolesław Kominek. In his studies, Professor Głombik drew attention to chosen aspects of their work, ones which earlier research had ignored. His studies are based on ample use of archival sources. In Professor Głombik’s publications we can find elements characteristic of the spirituality of Upper Silesia in the sense of a philosophically deepened idea of the Silesia region. Among the issues he addressed were Polish and German factors in the history of Silesia, language, the Silesian ethos, the contribution of Silesians to European culture, pride, and memory.
Keywords
history of philosophy; Catholic philosophy; Catholicism; renewal; Upper Silesia; Czesław Głombik
References
Bartnik C.S.: Idea polskości. Wyd. 2. Wydawnictwo Lubelskiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Lublin 1996 (pierwodruk: Idea polskości. Oficyna Wydawnicza Fundacji Solidarności Regionu Środkowowschodniego, Lublin 1990).
Buttiglione R., Merecki J.: Europa jako pojęcie filozoficzne. Tłum. J. Tarnówka. Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, Lublin 1996.
Faber E.M.: Finden, um zu suchen. Der philosophisch-theologische Weg von Erich Przywara. Aschendorff Verlag, Münster 2020.
Głombik C.: Bliżej Konstantego Michalskiego. „Principia – Ekspres Filozoficzny” 1998, nr 19, s. 29–31.
Głombik C.: Eucken i milczenie czasu. Z historii polskich odczytań filozofa noblisty. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2015.
Głombik C.: Filozof i pamięć. Refleksje nad dziełem filozoficznym Konstantego Michalskiego w pięćdziesiątą rocznicę śmierci uczonego. Wydawnictwo Gnome, Katowice 1997.
Głombik C.: Idea perfekcjoryzmu i jej kontekst historyczny. „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1998, nr 31, s. 221–236.
Głombik C.: Impulsy i zbliżenia. Siedem szkiców z dziejów czesko-polskich kontaktów filozoficznych. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1996.
Głombik C.: Kardynał August Hlond wobec idei słowiańskiej. W: Ksiądz Kardynał Dr August Hlond, Prymas Polski. Materiały posesyjne. Do druku przygotował J. Śliwiok. Wszechnica Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. W. Roździeńskiego, Katowice 1998, s. 35–52.
Głombik C.: Konstanty Michalski w kręgu oddziaływań lowańskiej neoscholastyki. W: Poglądy filozoficzne Konstantego Michalskiego. Materiały pokonferencyjne. Red. C. Głombik. Wydawnictwo Gnome, Katowice 1999, s. 136–146.
Głombik C.: Księga z mylącym tytułem. „Śląsk” 1997, nr 3, s. 58–60.
Głombik C.: Martin Grabmann i polska filozofia katolicka. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1983.
Głombik C.: Metafizyka kultury. Grabmann – Maritain – neoscholastyka polska. Książka i Wiedza, Warszawa 1982.
Głombik C.: Początki neoscholastyki polskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1981.
Głombik C.: Poszukiwanie idei polskości. (W nawiązaniu do książki C.S. Bartnika). „Przegląd Humanistyczny” 1993, nr 6, s. 121–129.
Głombik C.: Powrót do dzieła duchowego i filozoficznego ks. prof. dra Konstantego Michalskiego. W: Ksiądz dr Konstanty Michalski. Życie i działalność. Materiały posesyjne. Red. J. Śliwiok. Wydawnictwo Wszechnicy Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. W. Roździeńskiego, Katowice 1996, s. 37–49.
Głombik C.: Tomizm czasów nadziei. Słowiańskie kongresy tomistyczne. Praga 1932–Poznań 1934. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1994.
Głombik C.: Velehrad – zapomniane centrum słowiańskich spotkań ekumenicznych. „Sofia” 2001, nr 1, s. 18–33.
Groß H.: Bedeutende Oberschlesier. Kurzbiographien. Leumann-Verlag, Dülmen 1995.
Kijowski R.: Czas załamania i przewrotu w latach 1945–1946. Uwagi zaangażowanego czytelnika do trylogii o dramatycznych i tragicznych zdarzeniach na Śląsku Opolskim na końcu II wojny światowej. Tłum. A. Kühnemann. „Zeszyty Edukacji Kulturalnej” 2010, nr 67, s. 94–121.
Klimke F.: Historia filozofii. Tłum. F. Zbroja. T. 1–2. Wydawnictwo Księży Jezuitów, Kraków 1929–1930.
Kominek B.: W służbie „Ziem Zachodnich”. Oprac. J. Krucina. Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna, Wrocław 1977.
Kopiec J.: Przywara Erich. W: Ślązacy od czasów najdawniejszych do współczesności. Schlesier von den frühesten Zeiten bis zur Gegenwart. Red. J. Rostropowicz. T. 2. Górnośląskie Centrum Kultury i Spotkań im. Eichendorffa–Fundacja Nauki i Kultury na Śląsku, Łubowice–Opole 2006, s. 219.
Lochbrunner M.: Hans Urs von Balthasar und seine Theologenkollegen. Sechs Beziehungsgeschichten. Echter Verlag, Würzburg 2009.
Michalski K.: La réaction contre le psychologisme en Allemagne. Husserl, ses prédecésseurs et ses partisans. W: Idem: Histoire de la Philosophie. Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy, Kraków 1999, s. 517–564.
Muc A.: Publikacje Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. Walentego Roździeńskiego. W: Kolekcje w zbiorach książek Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Red. M. Kycler, D. Pawelec, B. Warząchowska. Wydawnictwo Wacław Walasek, Katowice 2018, s. 247–266.
O’Meara T.F.: Erich Przywara S.J. His Theology and His World. University of Notre Dame Press, Notre Dame 2009.
Pisowicz A.: Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku. „Arcana” 2021, nr 3 (159), s. 196–204.
Przywara E.: Christliche Existenz. Hegner Verlag, Leipzig 1934.
Przywara E.: Co zawdzięczam Katowicom. Tłum. R. Dampc-Jarosz. W: Katowice oczami Niemców i Polaków. Red. B.G. Szewczyk. T. 1. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2017, s. 105–106.
Przywara E.: Was ich Kattowitz danke. „Der Oberschlesier” 1932, Nr. 4, s. 217–218.
Rokita Z.: Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2020.
Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku. Red. M. Pater. Księgarnia św. Jacka, Katowice 1996.
Tischner J.: Mądrość człowieka gór. Oprac. W. Bonowicz. Wydawnictwo Znak, Kraków 2019.
Usowicz A.: Sapientia Christiana. „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1969, nr 2, s. 9–18.
Wolff L.: Idea Galicji. Historia i fantazja w kulturze politycznej Habsburgów. Tłum. T. Bieroń. Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2020.
Wolsza K.: Metafizyczna doniosłość fenomenologii według Ericha Przywary SJ (1889–1972). W: Ad christianorum unitatem fovendam. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Arcybiskupowi Alfonsowi Nossolowi, Wielkiemu Kanclerzowi Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, z okazji 30-lecia święceń biskupich, 50-lecia prezbiteratu oraz 75. rocznicy urodzin. Red. S. Rabiej. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2007, s. 423–439.
Wtajemniczenie w filozofię świętego Tomasza z Akwinu. Red. E. Peillaube. Tłum. A. Żychliński. Wyd. 2. Wydawnictwo Antyk Marcin Dybowski, Komorów 2010.
University of Opole Poland
https://orcid.org/0000-0001-5352-9678
Kazimierz Wolsza – profesor nauk humanistycznych w dyscyplinie filozofia, duchowny rzymskokatolicki należący do diecezji gliwickiej, autor około 400 publikacji z zakresu filozofii współczesnej, ontologii i filozofii religii. Pracuje w Instytucie Nauk Teologicznych i Instytucie Historii Uniwersytetu Opolskiego. Prowadzi zajęcia z historii filozofii nowożytnej i współczesnej, ontologii, estetyki oraz z filozofii muzyki.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
