Israelis Look at Poles via the Lens of the Cine‑ Camera
Abstrakt
Próba zrozumienia różnych sposobów ukazywania Holokaustu w kinie izraelskim była już podejmowana w licznych opracowaniach naukowych. Chociaż badania te wyróżniają się szerokim zakresem tematów, procesów i perspektyw, nie zawierają one odniesień do różnych ujęć relacji polsko‑żydowskich obecnych w kinie izraelskim. Niniejszy artykuł rozpoczyna dyskusję nad sposobami ukazywania relacji polsko‑żydowskich na podstawie takich filmów dokumentalnych i fabularnych, jak: Aba’le Bo La‑lonapark Nitzy Gonen z 1995 roku, Wiosna 1941 Uriego Barbasha z 2007 roku, Pizza b’Auschwitz (Pizza w Auschwitz) Mosha Zimmermana z 2008 roku, Ema Shel Valentina (Matka Walentyny) Arika Lubzkiego i Mattiego Hararriego z 2009 roku czy Hakatayim (Past Life) Aviego Neshera z 2016 roku. Proponowana dyskusja o postrzeganiu relacji polsko‑żydowskich zaprezentowana w powyższych filmach może wzbogacić naszą wiedzę o nich po II wojnie światowej i w jej trakcie.
Słowa kluczowe
ocaleni z Holokaustu w filmach izraelskich; Holokaust w kinie izraelskim; relacje polsko-żydowskie podczas II wojny światowej
Bibliografia
Avisar I.: “The Holocaust in Israeli Cinema as a Conflict between Survival and Morality.” In: M. Talmon, Y. Peleg (eds.): Israeli Cinema. Identities in Motion. Austin 2011, pp. 151–167.
Canby V.: “2 Movies Examine Israel.” The New York Times, 8.03.1991.
Dagan H., Dshon G.: “Nostalgiat Shoa: Eyon Mechodash Betrauma ve Nostalgia Leor Hamikre Shel Pizza b’Auschwitz.” Tehoria Ve‑Bikoret 2011, no. 39, pp. 185-209.
Dreifuss H.: Anu Yehudeyi Polin? Hayakasim Byin Yehudim Vepolanim Min Haibiut Hatehudi. Jerusalem 2004.
Dreifuss H.: Changing Perspectives on Polish‑Jewish Relations during the Holocaust. Jerusalem 2012.
Engel D.: “Editor’s Note.” Gal‑Ed 2012, no. 23.
Engelking B.: “Reflections on Subject of Polish‑Jewish Relations during World War II.” Polish Sociological Review 2002, no. 137, pp. 103–107.
Feldman J.: Above the Death Pits beneath the Flag: Youth Voyages to Poland and the Performance of Israeli National Identity. New York 2008.
Fink I.: Pisat Zman. Ramat Gan 1975.
Gertz N.: Makhela Akheret: Nitzolei Sho’ah, Zarim Va’akherim Basiporet Hayisra’elit. Tel Aviv 2004.
Gertz N., Lublin O., Ne’eman J. (eds.): Mabatim Fiktivi’im al Kolno’a Yisra’eli. Tel Aviv 1998.
Gertz N., Yosef R.: Ikvot Yamim Shod Yavho, Trauma ve Etika Ba‑Kolno’a Yisra’eli Ha‑acsavi. Tel Aviv 2017.
Gutman I.: “Yehudim Polanim Antisemiyout.” In: I. Bartal, I. Gutman: Kiyoum Veshever, II. Jerusalem 2001, pp. 605–641.
Gutwein D.: “The Privatization of the Holocaust: Memory, Historiography, and Politics.” Israel Studies 2009, vol. 14, no. 1, pp. 36–64.
Kidron C.: “Being There Together: Dark Family Tourism and the Emotive Experience of Co‑presence in the Holocaust Past.” Annals of Tourism Research 2012 (April), vol. 41, pp. 157–199.
Lev‑Ari Sh.: “Gevirti Kacha Lo Kotvim al Ha‑Shoa.” Ha‑aretz, 20.10.2007.
Liebrecht S.: Nashim Bethoch Katalog. Jerusalem 2000.
Loshitzky Y.: Identity Politics on the Israeli Screen. Austin 2001.
Michlic J.: Poland’s Threatening Other: The Image of the Jew from 1880 to the Present. Nebraska 2006.
Milch B.: Can Heaven Be Void. Jerusalem 2003.
Milch B.: Testament. Warszawa 2001.
Milch B.: Veolay Ha‑shamim ryikim. Jerusalem 1999.
Milner I.: Kirei Avar‑Biografia, Zehut Vezikaron Besiporet Hador Hasheni. Tel Aviv 2003.
Munk Y.: Golim Be‑gevolam: Ha‑kolnoa Ha‑yisraeli Be‑mifne haelef. Ra’anana 2012.
Preminger A.: “Lalekhet Al Hamayim o Le’hakdim et Elohim: Beni Ha‑dor Hashni ve Hashlishi Mechapsim Karka Mozaka Le’raglihim.” Slill 2012, no. 6, pp. 59–68.
Ringelblum E.: Ketavim Akaronim Yakasi Polanim Yehudim 1943–1944. Jerusalem 1994.
Ringelblum E.: Stosunki polsko‑żydowskie w czasie drugiej wojny światowej. Warszawa 1988.
Segev T.: Ha‑milyon Haseviei: Haisraelim ve‑hashoa. Jerusalem 1992.
Steir‑Livny L.: Shti Panim Ba‑marah Izog Nitzolei Ha‑sho’ah Be‑kolno’a Ha‑Yisra’eli. Jerusalem 2009.
Steir‑Livny L.: Har Ha‑zikaron Yizkoe Bemkomi. Tel Aviv 2014.
Ury S., Weeks T.R.: “O Brother Where Art Thou? The Search for Interethnic Solidarity in the Late Imperial Era.” Gal‑Ed 2012, no. 23, pp. 97–130.
Yablonka H.: Survivors of the Holocaust: Israel after the War. Trans. O. Cumming. London 1999.
Yair G.: Aahva Ze Lo Praktish: Hamabat Yisra’eli al Germania. Ra’anana 2015.
Zimmerman M.: Al Tig’u li Basho’ah. Haifa 2002 (b. 1956).
Zimmerman M.: Avar Germany Zikaron Israeli. Tel Aviv 2002 (b. 1943).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
