KATECHEZA W FUNKCJI BUDOWANIA KOŚCIOŁA WEDŁUG KS. FRANCISZKA BLACHNICKIEGO
Abstrakt
Dla ks. Franciszka Blachnickiego katecheza pozostawała w ścisłym związku z Kościołem. To w Kościele, jako podstawowej formacji chrześcijan (dorosłych, młodzieży i dzieci), jest jej najwłaściwsze miejsce. Kościół jest zarówno podmiotem, celem, jak i przedmiotem katechezy. Zadaniem katechezy jest na pierwszym miejscu wprowadzanie w życie i doświadczenie Kościoła, bowiem natura katechezy wypływa z koncepcji Kościoła. Jeżeli więc Kościół jest wspólnotą, to katecheza ma za zadanie wprowadzać do niego, aby wierni mogli w nim nie tylko uczestniczyć, ale przede wszystkim go tworzyć. Ważne jest przy tym, aby katecheza także służyła procesowi wtajemniczenia chrześcijańskiego, odkrywając Kościół jako miejsce realizującego się misterium życia, zbawienia, uzdrowienia. Dlatego też ks. Blachnicki kładł mocny akcent na związki liturgii z katechezą, gdyż to właśnie w liturgii dokonuje się najpełniejszy proces wtajemniczenia. Innym zadaniem katechezy jest jej funkcja budzenia i rozwoju wiary. Wiara bowiem jest dla Kościoła fundamentem, a dla katechezy pierwszorzędnym celem. Ma ona mieć zarówno personalistyczny, jak i społeczny charakter. Ksiądz Blachnicki twierdził, że wiara, do której ma wychowywać katecheza, nie jest wiarą indywidualną, lecz wiarą Kościoła. Wielu chrześcijan, nawet gorliwych, przeżywa swoje życie chrześcijańskie u boku życia Kościoła, ale nie w Kościele. Tymczasem każdy chrześcijanin jest Kościołem, bo Kościół to Chrystus cały, głowa i członki, a członkami tymi jesteśmy my. I dlatego życie Kościoła wzrasta o tyle, o ile wzrasta życie wiary każdego z członków.
Słowa kluczowe
ks. Franciszek Blachnicki; koncepcja Kościoła; katecheza; życie i doświadczenie Kościoła; wiara i katecheza
Bibliografia
Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Verbum Domini. O słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, Rzym 2010.
Blachnicki F., Ewangelizacja według planu Ad Christum Redemptorem, Kraków 1988.
Blachnicki F., Sympatycy czy chrześcijanie. Katechumenat na dzisiejszą godzinę, Krościenko 2002.
Blachnicki F., Katechumenat. Wspólnoty formacyjne we wspólnocie lokalnej. Biblioteczka animatora, z. 2, Krościenko 2002.
Blachnicki F., Pisma katechetyczne, t. 1: Kerygmatyczna odnowa katechezy (Zorientowanie w problematyce), Warszawa 2005.
Blachnicki F., Pisma katechetyczne, t. 2: Katechetyka fundamentalna, Warszawa 2006.
Blachnicki F., Pisma pastoralne. Teologia pastoralna ogólna, t. 1, cz. 1: Wstęp do teologii pastoralnej. Teologiczne zasady duszpasterstwa, Warszawa 2013.
Blachnicki F., Teologia pastoralna ogólna, t. 1, cz. 2: Eklezjologiczna dedukcja teologii pastoralnej, Warszawa 2015.
Czaja A., Communio w eklezjologii Soboru Watykańskiego II i w dokumentach posoborowych, w: Communio w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, red. A. Czaja, M. Marczewski, Lublin 2004, s. 109-133.
Czupryński W., Odnowa parafii i duszpasterstwa. Deuterokatechumenalna koncepcja chrześcijańskiej formacji w myśli i dziele ks. Franciszka Blachnickiego, Olsztyn 2011.
Delahaye K., Erneuerung der Seelsorgsformen aus der Sicht der frühen Patristik. Ein Beitrag zur theologischen Grundlegung kirchlicher Seelsorge, Freiburg 1958.
Graf A., Kritische Darstellung des gegenwärtigen Zustandes der praktischen Theologie, Tübingen 1841.
Jan Paweł II, List apostolski Mulieris dignitatem, Rzym 1988.
Kulbacki P., Teolog liturgii i mistagog, „Ateneum Kapłańskie” 170(2018) z. 1, s. 58-72.
Marczewski M., Posługa zbawcza Kościoła w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego, Lublin 2000.
Marczewski M., Kościół jest sakramentem wspólnoty (Ks. Franciszek Blachnicki 1921–1987), w: Communio w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, red. A. Czaja, M. Marczewski, Lublin 2004, s. 161-188.
Marczewski M., Słowo – wiara – sakrament. U źródeł Kościoła-Osoby, „Ateneum Kapłańskie” 170(2018) z. 2, s. 263-278.
Misiaszek K., Dziecięctwo Boże w wychowaniu według ks. Franciszka Blachnickiego, „Ateneum Kapłańskie” 171(2018) z. 1, s. 65-79.
Misiaszek K., Ks. Franciszek Blachnicki twórcą nowego ujęcia katechetyki i katechezy, „Ateneum Kapłańskie” 170(2018), z. 2, s. 249-254.
Misiaszek K., Kościół jako komunia w przekazie katechetycznym, w: Communio w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, red. A. Czaja, M. Marczewski, Lublin 2004, s. 445-461.
Murawski R., Wychowanie w wierze: co to jest?, w: Wychowanie w wierze w kontekście przemian współczesności, red. R. Buchta, S. Dziekoński, Katowice 2011, s. 15-26.
Papieska Rada ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji, Dyrektorium katechetyczne, Watykan 2020 (wyd. pol. Kielce 2020).
Pawlina K., Młodzież a chrześcijański system wartości, w: Młodzież i jej świat: Kościół i Ojczyzna, red. R.F. Sadowski, Warszawa 2020, s. 8-18.
Sironval A., Puor une pedagogie catéchètique, Tournai 1961.
Szymczak W., Promotor wspólnoty – zwiastun „wiosny Kościoła”, Ateneum Kapłańskie” 170(2018) z. 1, s. 21-41.
Widok N., Charakterystyczne cechy patrystycznej eklezjologii communio, w: Communio w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, red. A. Czaja, M. Marczewski, Lublin 2004, s. 79-107.
Zaręba S. H., Socjologiczna perspektywa ujęcia fenomenu polskiej młodzieży, w: Młodzież w przestrzeni wolności. W poszukiwaniu odpowiedzi na zmiany ustrojowe po roku 1989, red. R.F. Sadowski, Warszawa 2014, s. 31-47.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Polska
https://orcid.org/0000-0002-3606-9523
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Polityka opłat za publikację
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłaty za przetwarzanie artykułu (APC), opłaty za redakcję językową, opłaty za kolor, opłaty za przesłanie, opłaty za strony, opłaty członkowskie, koszty prenumeraty druku, inne opłaty dodatkowe. Autorzy nie otrzymują również żadnej gratyfikacji finansowej za publikowane artykuły.
3. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
4. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
5. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
