PROROK NA WYGNANIU. KSIĄDZ FRANCISZEK BLACHNICKI NA ZACHODZIE W LATACH 1981–1987
Abstrakt
Ostatnie pięć lat swojego życia ks. Franciszek Blachnicki przeżył w założonym przez siebie Międzynarodowym Centrum Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie „Marianum” w Carlsbergu w Niemczech. Badanie ostatnich lat jego życia odsłania wiele wątków i pozwala lepiej poznać nie tylko jego działalność ewangelizacyjną, ale również różnego rodzaju trudności i przeszkody wynikające zarówno z odmienności systemu państwowego, w którym się znalazł, jak i z wielorakich działań władz PRL zmierzających do zdyskredytowania osoby Księdza oraz zdezintegrowania tworzonego przez niego środowiska. Mimo tych utrudnień w ciągu tych kilku lat udało się Słudze Bożemu odczytać wiele znaków czasu. Ksiądz Franciszek Blachnicki swój pobyt poza Polską traktował jako zrządzenie Bożej Opatrzności i wezwanie do posługi dla Kościoła i Ojczyzny. Pozostawił po sobie nie tylko osobisty przykład wiary konsekwentnej, ale też zorganizował prężny ośrodek formacyjny oddziałujący apostolsko zwłaszcza na środowiska polonijne. Był przekonany o zbliżającym się upadku systemu komunistycznego. Z tej perspektywy mówił o etapie postsovieticum i o potrzebie przygotowania elit katolickich, które w oparciu o katolicką naukę społeczną podejmą służbę na rzecz dobra wspólnego.
Słowa kluczowe
Ks. Franciszek Blachnicki; Centrum Ewangelizacji „Marianum” w Carlsbergu; Ruch Światło-Życie; postsovieticum
Bibliografia
Blachnicki F., Charyzmat i wierność. Do Ruchu Światło-Życie z Obczyzny 1981–1984, Carlsberg 1985.
Blachnicki F., Co to jest oaza, Kraków 2013.
Blachnicki F., Cztery rozważania o wyzwoleniu, w: Tenże, Prawda – Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia, Carlsberg 1985, s. 37-74.
Blachnicki F., Elementy autobiografii, Archiwum Instytutu Niepokalanej Matki Kościoła, pisma niedrukowane, teczka nr 1, mps.
Blachnicki F., Godność osoby a czystość i wstydliwość, Kraków 2019.
Blachnicki F., Godziny Taboru, Carlsberg–Lublin 1989.
Blachnicki F., List do Biskupa Szczepana Wesołego (Carlsberg, 14.08.1985), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Blachnicki F., List do Biskupa Szczepana Wesołego (Carlsberg, 13.06.1986), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Blachnicki F., List do Ks. Kardynała Józefa Glempa, Prymasa Polski (Carlsberg, 28.08.1984), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Blachnicki F., List do Ks. Kardynała Józefa Glempa, Prymasa Polski (Carlsberg, 3.09.1984), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Blachnicki F., List do pułkownika Zygmunta Lewandowskiego (Carlsberg, 26.10.1984), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Blachnicki F., List z „Góry Karola” (Carlsberg, 10.12.1982), w: Tenże, Charyzmat i wierność. Do Ruchu Światło-Życie z Obczyzny 1981–1984, Carlsberg 1985, s. 94-101.
Blachnicki F., Memoriał w sprawie duszpasterstwa polskiego w RFN, Archiwum Międzynarodowego Centrum Ewangelizacji w Carlsbergu, teczka nr 6: Korespondencja. Sprawy Ruchu.
Blachnicki F., Międzynarodowa Diakonia Ewangelizacji „Światło-Życie”. Projekt statutu, Carlsberg 1983.
Blachnicki F., Postsovieticum – Utopia czy zadanie?, „Prawda † Wyzwolenie”. Kwartalnik programowy poświęcony problemom wyzwolenia człowieka 2/16(1986), s. 94-100.
Blachnicki F., Prawda – Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia, Carlsberg 1985.
Blachnicki F., Rekolekcje więzienne, Krościenko n. Dunajcem 2001.
Blachnicki F., Ruch Światło-Życie jako pedagogia nowego człowieka (Referat przygotowany na VIII Kongregację Odpowiedzialnych Ruchu w lutym 1983 r.), w: Tenże, Charyzmat „Światło-Życie”. Teksty podstawowe, Lublin 19962.
Blachnicki F., Słowo wstępne, „Domowy Kościół”. List do wspólnot rodzinnych 1(1975), w: Domowy Kościół. Listy do wspólnot rodzinnych (wyd. zebrane), t. 1, Kraków 2003.
Blachnicki F., Spojrzenia w świetle łaski. Kartki wyrwane z pamiętnika dla dusz na drodze oczyszczenia, Lublin 1996.
Blachnicki F., Sprawozdanie z zarządzania ośrodkiem „Marianum” w Carlsbergu w okresie od 25.03.1982 do 15.11.1983 (Carlsberg, 18.11.1983), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Blachnicki F., Suwerenność wewnętrzna. Program porozumienia Polaków 1982. Deklaracja Carlsberska, w: Tenże, Prawda – Krzyż – Wyzwolenie. Ku polskiej teologii wyzwolenia, Carlsberg 1985.
Blachnicki F., Sympatycy czy chrześcijanie? Katechumenat na dzisiejszą godzinę, Krościenko n. Dunajcem 2002.
Blachnicki F., Testament, w: Gwałtownik Królestwa Bożego [ks. Franciszek Blachnicki]. Biografia, testament, świadectwa, Kraków 20133, s. 39-46.
Blachnicki F., Wolni i wyzwalający, Kraków 2010.
Blachnicki F., Życie swoje oddałem za Kościół, Kraków 2005.
Bolczyk H., Wolny człowiek – wolny naród. Ostatnie dzieło życia ks. Franciszka Blachnickiego: Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów, Kraków 2012.
Bolczyk H., K. i W. Bratkowie, Carlsberg to było wygnanie, a Ojczyzna to Krościenko, „Oaza”. Pismo Ruchu Światło-Życie 34(1998), s. 25-28.
Centralny Ośrodek Duszpasterstwa Emigracji, Komunikat do Dowódców Polskich Oddziałów Wartowniczych przesłany przez Ks. Biskupa Szczepana Wesołego (Rzym, 21.02.1984), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Derewenda R., Dzieło wiary. Historia Ruchu , Kraków 2010.
Franciszek, Ansprache von Papst Franziskus an die Deutsche Bischofskonferenz zu Ihrem Besuch „Ad Limina Apostolorum” (Rzym 20.11.2015), http://w2.vatican.va/content/francesco/de/speeches/2015/november/documents/papa-francesco_20151120_adlimina-rep-fed-germania.html [dostęp: 7.12.2016].
Kard. J. Glemp, Prymas Polski, List do Ks. Kan. Kazimierza Latawca (Rzym, 14.07.1984), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Herma J., Emigracja. Międzynarodowy wymiar Ruchu (XXXIII Kongregacja Odpowiedzialnych Ruchu Światło-Życie, Częstochowa, 24.02.2008), „Życie w Świetle”. List do Kręgu Przyjaciół Międzynarodowego Centrum Ewangelizacji „Marianum” w Carlsbergu, Wielkanoc 2008, s. 4-11.
Herma J., Historyczne i współczesne uwarunkowania ewangelizacji w diecezji Spira, „Łódzkie Studia Teologiczne” 27(2018)3, s. 233-250.
Herma J., „Marianum” w Carlsbergu. Wotum narodowe Królowej Polski – Jasnogórskiej Pani, Carlsberg 1999.
Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, teczka: Gontarczyk Andrzej i Jolanta 1982–1989 (Sygn. arch.: IPN BU 00221/8/Jacket), https://dorzeczy.pl/_f//elements/2020-05/1akta-sprawy-szpiegowskiej-Jolanty-i-Andrzeja-Gontrczykow-o-krypt-Yon.pdf [dostęp: 24.02.2021]. Dołączone do artykułu: P. Woyciechowski, „Yon” i „Panna” – morderczy duet szpiegowski, https://dorzeczy.pl/tylko-na-dorzeczy/140352/yon-i-panna-morderczy-duet-szpiegowski.html [dostęp: 24.02.2021]
Instytut Pamięci Narodowej, Komunikat Podjęcie na nowo śledztwa w sprawie zabójstwa ks. Franciszka Blachnickiego, Warszawa 4.05.2020, https://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/komunikaty/96933,Podjecie-na-nowo-sledztwa-w-sprawie-zabojstwa-ks-Franciszka-Blachnickiego.html [dostęp: 26.02.2021].
Instytut Pamięci Narodowej. Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach, „Postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie zabójstwa w dniu 27 lutego 1987 r. w Carlsbergu księdza Franciszka Blachnickiego przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego poprzez podanie mu trucizny” – prokurator Ewa Koj, 6 lipca 2006 (Sygn. akt S 23/05/Zk), Por. chro-me-extension://oemmndcbldboiebfnladdacbdfmadadm/https://ipn.gov.pl/download/1/74654/6072006ZabojstwoksFranciszkaBlachnickiegowdniu27021987rwCarlsberguS23-05-Zk.pdf [dostęp: 3.09.2021].
Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, Akta rozpracowania obiektowego Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów o krypt. Baxis (Sygn. arch. IPN BU 01591/257/Jacket), https://dorzeczy.pl/_f//elements/2020-05/2akta-rozpracownia-obektowego-Chrzescijanska-Sluzbie-Wyzwolenia-Narodow-o-krypt-Baxis.pdf [dostęp: 24.02.2021]. Dołączone do artykułu: P. Woyciechowski, „Yon” i „Panna” – morderczy duet szpiegowski, https://dorzeczy.pl/tylko-na-dorzeczy/140352/yon-i-panna-morderczy-duet-szpiegowski.html [dostęp: 24.02.2021].
Jan Paweł II, List apostolski Novo millennio ineunte (6 stycznia 2001).
Jan Paweł II, Telegram przesłany 28 lutego 1987 r. na ręce ks. bp. Szczepana Wesołego, w: Jesteśmy dłużnikami łaski..., „Biuletyn nadzwyczajny Ruchu Światło-Życie” (1991).
Kombinacja pod ks. Blachnickiego a rzetelność IPN (3.01.2019 Archiwa tagu), https://lustratorpolski.wordpress.com/tag/ksiadz-franciszek-blachnicki/ [dostęp: 24.02.2021].
Kulbacki P., Wiara jako dar: ks. Franciszek Blachnicki, „Ateneum Kapłańskie” 175(2020), z. 3(670), s. 435-450.
Kulbacki P., Ewangelizacyjna wspólnota modlitwy i pracy u podstaw „Unii Kapłanów Chrystusa Sługi”, „Duchowość w Polsce” 17(2015), s. 215-232.
Kulbacki P., Liturgia w formacji człowieka ku wolności. Studium w świetle myśli i dzieła ks. Franciszka Blachnickiego, Lublin 2013.
Kulbacki P., Nie lękajcie się! 40 lat Krucjaty Wyzwolenia Człowieka, w: Wolni i wyzwalający. Referaty z 44. Kongregacji Odpowiedzialnych Ruchu Światło-Życie, Kraków 2019, s. 5-19.
Kulbacki P., Suwerenność wewnętrzna fundamentem suwerenności politycznej, w: Odpowiedzialność polityków za…: wykłady inauguracyjne 2012/2013, Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego, red. S. Urbański, Warszawa 2012, s. 53-67.
Mikulski J., Polska teologia wyzwolenia. Teologia wyzwolenia człowieka w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego, Tarnów 2002.
Notatka informacyjna dot. Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów w Carlsbergu, Kolonia 5.03.1985, w: Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie, Akta rozpracowania obiektowego Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów o krypt. Baxis (Sygn. arch. IPN BU 01591/257/Jacket), https://dorzeczy.pl/_f//elements/2020-05/2akta-rozpracownia-obektowego-Chrzescijanska-Sluzbie-Wyzwolenia-Narodow-o-krypt-Baxis.pdf [dostęp: 24.02.2021]. Dołączone do artykułu: P. Woyciechowski, „Yon” i „Panna” – morderczy duet szpiegowski, https://dorzeczy.pl/tylko-na-dorzeczy/140352/yon-i-panna-morderczy-duet-szpiegowski.html [dostęp: 24.02.2021].
Rak R., Teologiczne podstawy duszpasterstwa w ujęciu ks. Franciszka Blachnickiego, w: Gorliwy apostoł wewnętrznej przemiany człowieka, Lublin 1988, s. 8-19.
Wesoły Sz., bp, List do Ks. Prof. Franciszka Blachnickiego (Rzym, 19.06.1985), Archiwum własne ks. Jacka Hermy, Carlsberg.
Wilczyńska G., Wychowawca wolnych ludzi, Kraków 2018.
Wodarczyk A., Prorok Żywego Kościoła. Ks. Franciszek Blachnicki (1921–1987) – życie i działalność, Katowice 2008.
„Życie w Świetle”. List do Kręgu Przyjaciół Międzynarodowego Centrum Ewangelizacji „Marianum” w Carlsbergu, Carlsberg 1982-.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Niemcy
Prezbiter archidiecezji gnieźnieńskiej. Studia teologiczne odbył w Kielcach, Frankfurcie i Rzymie (licencjat kanoniczny z duchowości na Papieskim Uniwersytecie Salezjańskim w Rzymie, 2015), aktualnie doktorant na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Od 1990 r. moderator Międzynarodowego Centrum Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie „Marianum” w Carlsbergu; członek Diakonii Ruchu Światło-Życie; członek Unii Kapłanów Chrystusa Sługi.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Polityka opłat za publikację
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłaty za przetwarzanie artykułu (APC), opłaty za redakcję językową, opłaty za kolor, opłaty za przesłanie, opłaty za strony, opłaty członkowskie, koszty prenumeraty druku, inne opłaty dodatkowe. Autorzy nie otrzymują również żadnej gratyfikacji finansowej za publikowane artykuły.
3. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
4. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
5. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
