EKLEZJOLOGIA PASTORALNA
Abstrakt
Franciszek Blachnicki (1921–1987), za Antonim Grafem, który pierwszy zwrócił uwagę na konieczność wyprowadzenia dedukcji teologii pastoralnej z istoty Kościoła, podkreślił, że przedmiot tej naukowej refleksji jest bliżej określony jako „Kościół”, dlatego też zamiast o teologii pastoralnej precyzyjnie można mówić o „eklezjologii pastoralnej”. Nazwa ta w jego przekonaniu nie tylko oznacza, ale też nazywa adekwatnie, naukę, o której tu jest mowa. Pierwszy człon tej nazwy określa „przedmiot materialny”, a drugi wskazuje na „przedmiot formalny” tej dyscypliny. Blachnicki uważał, że obie nazwy: „eklezjologia pastoralna” i „teologia żywego Kościoła” można stosować zamiennie. Twierdził jednak, że lepiej będzie, jeśli określenia „teologia żywego Kościoła” będzie się używać w sensie eksplikatywnym w odniesieniu do nazwy „eklezjologia pastoralna”. Chcąc więc wyjaśnić bliżej, jaki jest przedmiot eklezjologii pastoralnej, należałoby powiedzieć: Eklezjologia pastoralna jest teologią żywego Kościoła”. Kościół żywy, a więc pojęty jako byt żywy i konkretny, byłby więc właściwym przedmiotem tej dyscypliny.
Słowa kluczowe
eklezjologia; eklezjologia communio; eklezjologia pastoralna; teologia pastoralna; wspólnota
Bibliografia
Bartnik Cz. S, Dogmatyka katolicka, t. 2, Lublin 2003.
Blachnicki F., Chrystus i Duch Święty u początków Kościoła. Pneumatologiczny wymiar Kościoła i jego konsekwencje pastoralne, w: Duch, który jednoczy. Zarys pneumatologii, red. M. Marczewski, Lublin 1998, s. 199-210.
Blachnicki F., Godziny Taboru, Carlsberg–Lublin 1989.
Blachnicki F., O eklezjologiczną koncepcję teologii pastoralnej, „Zeszyty Naukowe KUL” 8(1965) z. 1, s. 63-74.
Blachnicki F., Teologia pastoralna ogólna, t. 1, cz. 2: Eklezjologiczna dedukcja teologii pastoralnej, Warszawa 2015.
Blachnicki F., Marczewski M., Wprowadzenie do współczesnej teologii pastoralnej: od pastoralnoteologicznego aprioryzmu do Kościoła – sakramentu wspólnoty, Kraków 2014.
Czaja A., „Communio” w eklezjologii Soboru Watykańskiego II i w dokumentach posoborowych, w: „Communio” w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, red. A. Czaja, M. Marczewski, Lublin 2004, s. 109-133.
Czaja A., Ku nowej formule dogmatycznej: jedna osoba w wielu osobach, w: Duch, który jednoczy. Zarys pneumatologii, red. M. Marczewski, Lublin 1998, s. 259-293.
Graf A., Kritische Darstellung des gegenwärtigen Zustandes der praktischen Theologie, Tübingen 1841.
Graf A., Trzydzieści sześć tez z teologii praktycznej, tłum., oprac. i wstęp M. Marczewski, „Roczniki Teologiczne” 63(2016), s. 243-253.
Handbuch der Pastoraltheologie. Praktische Theologie der Kirche in ihrer Gegenwart, Bd. 1-5, hrsg. F.X. Arnold, K. Rahner [et al.], Freiburg–Basel–Wien 1964–1972.
Jan Paweł II, Posynodalna adhortacja apostolska Pastores dabo vobis o formacji kapłanów we współczesnym świecie, Cittá del Vaticano 1992.
Kamiński R., Ujęcia teologii pastoralnej na Zachodzie w okresie posoborowym, „Zeszyty Naukowe KUL” 26(1983), s. 3-30.
Klostermann F., Pastoraltheologie heute, w: Dienst an der Lehre. Studien zur heutigen Philosophie und Theologie, Wien 1965, s. 49-108.
Klostermann F., Prinzip Gemeinde. Gemeinde als Prinzip des kirchlichen Lebens und der Pastoraltheologie als der Theologie dieses Lebens, Wien 1965.
Koster M.D., Zum Leitbild von der Kirche auf dem II Vatikanischen Konzil, „Theologische Quartalschrift” 145(1965), s. 13-41.
Marczewski M., Chrystologiczny dogmat Chalcedonu we współczesnej teologii pastoralnej, „Vox Patrum” 38(2000), s. 381-392.
Marczewski M., Od nauki o trzech urzędach Chrystusa do sposobu urzeczywistniania się Kościoła, w: „Fructus Spiritus est caritas”. Księga jubileuszowa ofiarowana Księdzu Profesorowi Franciszkowi Drączkowskiemu, red. M. Wysocki, Lublin 2011, s. 803-810.
Marczewski M., Rautenstrauch Franz Stephan, w: Encyklopedia katolicka, t. 16, red. E. Gigilewicz, Lublin 2012, kol. 1235-1236.
Marczewski M., Rahner Karl. IV. Myśl teologiczna. 2. Teologia pastoralna, w: Encyklopedia katolicka, t. 16, red. E. Gigilewicz, Lublin 2012, kol. 1163-1164.
Mette N., Die Tübinger pastoraltheologische Schule, w: Von der Pastoraltheologie zur Prak-tischen Theologie 1774–1974, hrsg. E. Weinzierl, G. Griesl, Salzburg–München 1975, s. 67-89.
Müller J., Zu den theologiegeschichtlichen Grundlagen der Studienreform Rautenstrauchs, „Theologische Quartalschrift” 146(1966), s. 62-97.
Schneider W., Pastoraltheologie im Kontext der Studienreform Franz Stephan Rautenstrauchs, w: Wege der Pastoraltheologie: Texte einer Bewußtwerdung, Bd. 1, hrsg. A. Zottl, W. Schneider, Eichstätt 1986, s. 15-23.
Schurr V., Pastoraltheologie im 20. Jahrhundert, w: Bilanz der Theologie. Perspektiven, Strömungen, Motive in der christlichen und nicht-christlichen Welt, hrsg. von H. Vorgrimler, R. van der Gucht, Bd. 3, Freiburg i. Br. 1970, s. 371-435.
Schuster H., Die Geschichte der Pastoraltheologie, w: Handbuch der Pastoraltheologie, Bd. 1, hrsg. von F.X. Arnold, K. Rahner [et al.], Freiburg–Basel–Wien 1964, s. 40-92.
Widok N., Charakterystyczne cechy patrystycznej „eklezjologii communio”, w: „Communio” w chrześcijańskiej refleksji o Kościele, red. A. Czaja, M. Marczewski, Lublin 2004, s. 79-107.
Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Polityka opłat za publikację
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłaty za przetwarzanie artykułu (APC), opłaty za redakcję językową, opłaty za kolor, opłaty za przesłanie, opłaty za strony, opłaty członkowskie, koszty prenumeraty druku, inne opłaty dodatkowe. Autorzy nie otrzymują również żadnej gratyfikacji finansowej za publikowane artykuły.
3. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
4. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
5. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
