SYNODALNA DROGA ODNOWY PARAFII. AKTUALNOŚĆ REFLEKSJI III POWOJENNEGO SYNODU ARCHIDIECEZJI GNIEŹNIEŃSKIEJ
Abstrakt
Synodalność to jeden z elementów tożsamości wspólnot kościelnych, a przez to i całego Kościoła. Papież Franciszek postrzega synodalność jako wyzwanie dla Kościoła w trzecim tysiącleciu chrześcijaństwa. Punktem kulminacyjnym jego troski o odnowę synodalności w Kościele jest zwołane XVI Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów, którego temat brzmi: „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo i misja”. Synod został zainaugurowany w Rzymie w dniach 9-10 października 2021 r. Synodalność nie jest jednak nowym zjawiskiem. Od samego początku Kościoła posiada ona istotne znaczenie dla jego życia, dla przygotowania i podejmowania decyzji (Dz 15). Jedną z podstawowych form synodów są synody diecezjalne, do których zalicza się III Powojenny Synod Archidiecezji Gnieźnieńskiej obradujący w latach 1995-2000. Celem niniejszego opracowania jest ukazanie aktualności refleksji synodu gnieźnieńskiego w odniesieniu do problemu odnowy współczesnych parafii. Artykuł składa się z trzech części: (1) prezentacja synodu, (2) synodalna teologia parafii, (3) model odnowy parafii. Nauczanie synodu zostało porównane ze współczesnym nauczaniem Kościoła. To porównanie potwierdziło tezę o aktualności refleksji gnieźnieńskiego synodu.
Słowa kluczowe
synod; odnowa parafii; diecezja; Gniezno
Bibliografia
Biela B., Parafia miejscem urzeczywistniania się komunii Kościoła, Katowice 2006 (Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 28).
Celary I., Dzieło nowej ewangelizacji w ujęciu papieża Jana Pawła II, „Studia Pastoralne” 2 (2006), s. 182-192.
Dyduch J.M., Synod diecezjalny – narzędziem odnowy Kościoła partykularnego, „Prawo Kanoniczne” 40 (1997) nr 3-4, s. 23-36.
Fallico A., Projekt parafii jako wspólnoty wspólnot w świetle „Christifideles laici” Jana Pawła II, Kielce 1995.
Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium (2013).
Franciszek, Przemówienie podczas uroczystości upamiętniającej 50. rocznicę ustanowienia Synodu Biskupów „Synodalność” konstytucyjnym wymiarem Kościoła, „L’Osservatore Romano”, wyd. polskie 11 (377) 2015, s. 4-8.
Gut J., Planowanie w duszpasterstwie parafialnym, Kraków 2021.
Höchli-Zen Ruffinen A.-M., Partizipation hat viele Gesichter, w: Pfarrei in der Postmoderne? Gemeindebildung in nachchristlicher Zeit, red. A. Schifferle, Freiburg–Basel–Wien 1997, s. 217-223.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christififeles laici (1988).
Jan Paweł II, Encyklika Redemptoris missio (1990).
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła (2020).
Kudełka M., „System parafialnych komórek ewangelizacyjnych” jako nowa propozycja dla duszpasterstwa, Katowice 2008 (Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 43).
Makowski T., Wprowadzenie teologiczno-pastoralne do Synodu, w: III Powojenny Synod Archidiecezji Gnieźnieńskiej z okazji Milenium jej powstania, Gniezno 2005, s. 13-63.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Synodalność w życiu i misji Kościoła (2018).
Muszyński H., Słowo wprowadzające Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, w: III Powojenny Synod Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Gniezno 2001, s. 5-7.
Nowak M. (oprac.), Od Masy do Ludu Bożego. Projekt duszpasterski odnowy parafii, Warszawa 1994.
Polak M., Misyjna odnowa parafii w nauczaniu papieża Franciszka, w: Duszpasterstwo w świetle nauczania papieża Franciszka, red. D. Lipiec, Lublin 2015, s. 117-129.
Polak M., Potrzeba odnowionej wizji parafii w świetle uchwał III Synodu Archidiecezji Gnieźnieńskiej (1995-2000), „Teologia Praktyczna” 3 (2002), 179-191.
Slipek L., Parafia jakiej pragnę, Warszawa 2001.
Sobór Watykański II, Dekret o apostolstwie świeckich Apostolicam actuositatem (1965).
Sobór Watykański II, Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele Christus Dominus (1965).
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium (1964).
Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum concilium (1963).
Statuty Synodalne, w: III Powojenny Synod Archidiecezji Gnieźnieńskiej z okazji Milenium jej powstania, Gniezno 20052, s. 65-211.
Sztafrowski E., Synod diecezjalny w doktrynie soborowej i jej wyraz w posoborowych synodach polskich, „Prawo Kanoniczne” 30 (1987) nr 1-2, s. 61-75.
Walachowicz T., Nowa organizacja Kościoła Rzymskokatolickiego w Polsce 1992 roku, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2 (1992), s. 49-58.
Wielebski T., Wokół Instrukcji „Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła”, „Studia Ełckie” 2 (23) 2021, s. 223-238.
Wojciechowski P., Przyszłość zaczęła się wczoraj, w: Kościół Polski na przełomie 2000 roku, red. T. Wołek, Warszawa 1987, s. 278-301.
Zulehner P.M., Pastoraltheologie, t. 2: Gemeindepastoral, Düsseldorf 1995.
Żądło A., Jaka parafia na nasze czasy? Kielce 1994.
Żądło A., Parafia w trzecim tysiącleciu, Kielce 1999.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0003-3381-189X
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Polityka opłat za publikację
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłaty za przetwarzanie artykułu (APC), opłaty za redakcję językową, opłaty za kolor, opłaty za przesłanie, opłaty za strony, opłaty członkowskie, koszty prenumeraty druku, inne opłaty dodatkowe. Autorzy nie otrzymują również żadnej gratyfikacji finansowej za publikowane artykuły.
3. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
4. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
5. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
