PARAFIALNE RADY DUSZPASTERSKIE JAKO WYRAZ SYNODALNOŚCI KOŚCIOŁA
Abstrakt
Synodalność stanowi integralną część natury Kościoła. Jest jednakże nie tyle wydarzeniem czy hasłem, co raczej stylem i sposobem bycia, poprzez który Kościół przeżywa swoją ewangelizacyjną misję w świecie. W realizacji tej misji szczególną rolę do spełnienia w parafii ma przewidziana przez prawo rada duszpasterska. Aby jednak mogła ona rzeczywiście spełnić swoją rolę w budowaniu parafii jako wspólnoty wspólnot, musi opierać się na trzech istotnych filarach Kościoła synodalnego: komunii, uczestnictwie i misji. Artykuł pokazuje, jak te trzy wymiary wyłaniają się z nauczania Kościoła, jaki jest stan faktyczny i co jest istotnym faktorem mającym wpływ na to, aby parafialna rada duszpasterska służyła życiu synodalnemu w parafii.
Słowa kluczowe
parafialna rada duszpasterska; synodalność; styl kierowania parafią
Bibliografia
Firlit E., Parafia rzymskokatolicka w Polsce w okresie transformacji systemowej. Studium socjologiczne, Warszawa 1998.
Firlit E., Parafia w społecznej świadomości, w: Kościół katolicki na początku trzeciego tysiąclecia w opinii Polaków, red. W. Zdaniewicz, S.H. Zaręba, Warszawa 2004, s. 143-175.
Instrukcja o niektórych kwestiach dotyczących współpracy wiernych świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów, Watykan 1997.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici o powołaniu i misji świeckich w Kościele i świecie, Watykan 1988.
Jan Paweł II, List apostolski na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 Novo millennio ineunte, Watykan 2001.
Jankowiak K., Pytania o rady, w: Komisja Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski, Kościół naszym domem. Kościół domem i szkołą komunii. Program duszpasterski Kościoła w Polsce. Rok 2011/2012, Poznań 2011, s. 233-241.
Kamiński R., Powołanie i funkcjonowanie Parafialnej Rady Duszpasterskiej, „Ateneum Kapłańskie” 71 (1977) z. 2, nr 412, s. 278-293.
Kamiński R., Parafialna rada duszpasterska, w: Teologia pastoralna szczegółowa. T. 2, red. R. Kamiński, Lublin 2002, s. 48-55.
Kasper W., Rzeczywistość wiary, Warszawa 1979.
Komisja Apostolstwa Świeckich KEP, Dyrektorium Apostolstwa Świeckich, Warszawa 1969.
Knobloch S., Prktische Theologie. Ein Lehrbuch für Studium und Pastoral, Freiburg. Basel. Wien 1996.
Komisja Apostolstwa Świeckich KEP, Wytyczne w sprawie Parafialnych Rad Duszpasterskich. „Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie”, 66(1976) nr 1–2.
Kongregacji do Spraw Biskupów, Ecclesiae imago, Watykan 1973.
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Kapłan, pasterz i przewodnik wspólnoty parafialnej, Watykan 2002.
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Nawrócenie duszpasterskie wspólnoty parafialnej w służbie misji ewangelizacyjnej Kościoła, Watykan 2020.
Majka J., Socjologia parafii. Zarys problematyki, Lublin 1971.
Mariański J., Żyć parafią, Wrocław 1984.
Matejko A., Systemowe ujęcie kierownictwa, w: Socjologia kierownictwa, red. tenże, Warszawa 1969.
Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Synodalność w życiu i misji Kościoła, Watykan 2018.
Polak M., Potrzeba odnowionej wizji parafii w świetle Uchwal II Powojennego Synodu Archidiecezji Gnieźnieńskiej(1995-2000), „Teologia Praktyczna” 3 (2002), s. 179-191.
Pomagam nie przeszkadzając. Rozmowa z ks. Janem Sikorskim, proboszczem parafii św. Józefa w Warszawie, „Gość Niedzielny” 80(2003) nr 13, s. 6.
Potocki A., Parafialne rady duszpasterskie – pomysł na podmiotowość laikatu i demokratyzację struktur w Kościele katolickim?, w: Wybrane problemy demokracji i podmiotowości. Wprowadzenie, red. K. Wielecki, Warszawa 2010, s. 151-170.
Potrzeby i zadania nowej ewangelizacji na przełomie II i III Tysiąclecia Chrześcijaństwa, w: II Polski Synod Plenarny (1991-1999), Poznań 2001, s. 9-28.
Półtorak K., Współodpowiedzialność i uczestnictwo w życiu Kościoła. Rady diecezjalne i parafialne 40 lat po Soborze Watykańskim II, w: Recepcja wskazań Soboru w życiu i działalności Kościoła w Polsce, red. K. Półtorak, Szczecin 2006, s. 119-144.
Sadłoń W., Duszpasterskie rady parafialne w Polsce na podstawie badań empirycznych, „Teologia Pastoralna” 2013 nr. 14, s. 75-90.
Seweryniak H., Święty Kościół powszedni, Warszawa 1996.
Statut Parafialnej Rady Duszpasterskiej w Archidiecezji Katowickiej.
Sól ziemi. Powołanie i posłannictwo świeckich, w: II Polski Synod Plenarny (1991-1999), Poznań 2001, s. 143-158.
Śmigiel W., Uczestnictwo wiernych świeckich w budowaniu Kościoła – wspólnoty, Lublin 2010.
Wal J., Rola dialogu w życiu Kościoła, w: Teologia pastoralna fundamentalna t. 1, red. R. Kamiński, Lublin 2000, s. 188-203.
Vademecum Synodu o synodalności, Watykan 2021.
Zulehner P.M., Pastoraltheologie, t. 2, Gemeindepastoral, Düsseldorf 1991.
Żądło A., Jaka parafia na nasze czasy? Kielce 1994.
Żądło A., Parafia w trzecim tysiącleciu, Kielce 1999.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Polityka opłat za publikację
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłaty za przetwarzanie artykułu (APC), opłaty za redakcję językową, opłaty za kolor, opłaty za przesłanie, opłaty za strony, opłaty członkowskie, koszty prenumeraty druku, inne opłaty dodatkowe. Autorzy nie otrzymują również żadnej gratyfikacji finansowej za publikowane artykuły.
3. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
4. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
5. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).