CZY PAŃSTWO POWINNO KARAĆ OBRAZĘ UCZUĆ RELIGIJNYCH?

Filip Ciepły

Published: 2023-12-22

No. 19 (2023)

SHOULD THE STATE PUNISH OFFENDING RELIGIOUS FEELINGS?

Filip Ciepły

Abstract

According to Art. 196 of the Polish Penal Code of 1997, anyone who offends the religious feelings of others by publicly profaning an object of religious worship or a place dedicated to the public celebration of religious rites is liable to a fine, the restriction of liberty or imprisonment for up to two years. This provision is criticized in the scientific and journalistic debate. It is proposed to be deleted. The aim of the article is to review the most important arguments for and against the use of criminal sanctions for offending religious feelings, as well as an attempt to answer the question whether the state should punish this type of behavior and how to properly justify it in a contemporary pluralistic, liberal society.

Keywords:

offence against religious feelings , religious freedom , insult , criminalization , hate speech

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Ciepły, F. (2023). SHOULD THE STATE PUNISH OFFENDING RELIGIOUS FEELINGS?. The Pastoral Studies, (19), 11–21. Retrieved from https://journals.us.edu.pl/index.php/sp/article/view/16543

References

Ambroziak A., „Kościół odjechał od miłości. Bliżej mu do faszystów” – aktywistki po wyroku ws. tęczowych Maryjek, https://oko.press/kosciol-odjechal-od-milosci-blizej-mu-do-faszystow-aktywistki-po-wyroku-ws-teczowych-maryjek/ [dostęp: 15.04.2023].

Anti-Christian Hate Crime. OSCE ODIHR Hate Crime Reporting, https://www.osce.org/files/f/documents/4/a/389468_3.pdf [dostęp: 15.04.2023].

Bach-Golecka D., Akt bluźnierczy w świetle prawa europejskiego, w: Odpowiedzialność kar-na artysty za obrazę uczuć religijnych, red. F. Ciepły, Warszawa 2014, s. 110-125.

Brzozowski W. , Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji, Warszawa 2011.

Budyn-Kulik M., Znieważenie uczuć religijnych – analiza dogmatyczna i praktyka ścigania, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2014, t. 19, s. 100-137.

Cebula S., Obraza uczuć religijnych, czyli kontrowersje wokół artykułu 196 kodeksu karnego, „Studia Religiologica” 45,4 (2012), s. 293-300.

Demenko A., Wypowiedź jako czynność sprawcza – na przykładzie znieważenia przedmiotu czci religijnej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 78,4 (2016), s. 137-149.

Draguła A., Od teologii do prawa wobec obrazy uczuć religijnych, w: O wolność słowa i religii. Praktyka i teoria, red. F. Longchamps de Bérier, K. Szczucki, Warszawa 2016, s. 345-360.

Draguła A., Kolska K., Waloryzowanie głupoty, „W drodze” 2019, nr 10, https://wdrodze.pl/article/waloryzowanie-glupoty/ [dostęp: 15.04.2023].

Duda M., Kurczak J., Wstęp, w: Ofiary przestępstw z nienawiści, red. L. Mazowiecka, Warszawa 2013.

European Commission, ECRI General Policy Recommendation No. 5 (revised) on preventing and combating anti-Muslim racism and discrimination. Adopted on 8 December 2021, Strasbourg 2022.

European Commission, ECRI General Policy Recommendation No. 9 (revised) on preventing and combating Antisemitism. Adopted on 1 July 2021, Strasbourg 2021.

Falski J., Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 25 października 2018 r. w sprawie E.S. vs. Austria, skarga nr 38450/12, „Przegląd Sejmowy” 159,4 (2020), s. 215-230.

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 czerwca 1994 r., K 17/93, OTK 1994/1, poz.11.

Ochrona uczuć religijnych standardem wielu państw Unii Europejskiej – analiza Ordo Iuris, https://ordoiuris.pl/wolnosc-sumienia/ochrona-uczuc-religijnych-standardem-wielu-panstw-unii-europejskiej-analiza-ordo [dostęp: 13.04.2023].

Ochrona uczuć religijnych w wybranych państwach Europy. Analiza prawnoporównawcza z uwzględnieniem orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, https://ordoiuris.pl/wolnosc-sumienia/ochrona-uczuc-religijnych-w-wybranych-panstwach-europy-analiza-prawnoporownawcza-z [dostęp: 13.04.2023].

Roszkiewicz J., Prawo do poszanowania uczuć religijnych w świetle konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 82,2 (2020), s. 109-122.

Pasek Z., Czy miesięcznice smoleńskie były uroczystościami religijnymi? Prawo a polska kultura religijna, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 24 (2021), s. 67-85.

Ryłko E., Jak mówić o przestępstwach z nienawiści?, w: Przemoc motywowana uprzedzenia-mi. Przestępstwa z nienawiści, red. A. Lipowska-Teutsch, E. Ryłko, Warszawa 2007, s. 11-12.

Sitarz O., Ratio legis kryminalizacji naruszania uczuć religijnych (i bluźnierstwa), „Studia Iuridica Lublinensia” 2021, nr 4, s. 505-531.

Skwarzyński M., Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sygn. akt SK 54/13 w przedmiocie przestępstwa obrazy uczuć religijnych w świetle standardów strasburskich, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 8 (2016), s. 115-127.

Smoczyński R., Kontrowersje dotyczące urażania uczuć religijnych: analiza wybranych aspektów debaty publicznej, „Kultura i Społeczeństwo” 2019, nr 3, s. 225-244.

Szczucki K., Kryminalizacja na przykładzie przestępstwa obrazy uczuć religijnych, w: O wolność słowa i religii. Praktyka i teoria, red. F. Longchamps de Bérier, K. Szczucki, Warszawa 2016.

The Organization for Security and Cooperation in Europe. Office for Democratic Institutions and Human Rights, Anti-Muslim Hate Crime. Hate Crime Reporting, https://www.osce.org/odihr/373441 [dostęp: 15.04.2023].

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138).

Wyrok Sądu Rejonowego w Płocku z dnia 2 marca 2021 r., II K 296/20, Legalis nr 2540611.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 października 2015 r., SK 54/13, OTK ZU-A 2015, nr 9, poz. 142.

Żukowska M., Kryminalizacja obrazy uczuć religijnych w polskim prawie karnym, „Zeszyty Prawnicze” 2016, nr 1, s. 201-217. Google Scholar

No. 19 (2023)
Published: 2023-12-22

ISSN: 1734-4433

eISSN: 2956-624X

Publisher

Uniwersytet Śląski w Katowicach

Submit