W czasie, gdy edukacja mierzy się z napięciami kulturowymi, ekologicznymi i poznawczymi, filozofia procesu Alfreda Northa Whiteheada pozwala ponownie przemyśleć jej fundamenty. Nie oferuje gotowej reformy, lecz zaproszenie do innego sposobu myślenia: o uczeniu się jako o rytmie wydarzeń, o wiedzy jako formie stawania się, o pedagogice jako praktyce uważności wobec życia. Redaktorzy niniejszego numer Folia Philosophica zapraszają do nadsyłania tekstów pochylających się nad tym, jak kategorie Whiteheada mogą przekształcać współczesną refleksję pedagogiczną — otwierając ją na doświadczenie, wartość, relacyjność oraz powiązania między ludzkim i pozaludzkim światem w kontekście refleksji znakomitego polskiego humanisty, Lecha Witkowskiego.

Punktem odniesienia dla tego tomu jest najnowsza, imponująca książka profesora Witkowskiego Whitehead. Naddania i (w)zrosty dla humanistyki i edukacji, ukazująca, w jak głębokim stopniu filozofia organizmu może ożywić dzisiejsze debaty nad edukacją, kulturą i humanistyką. Witkowski pokazuje, że twórczość Whiteheada — często przywoływana, lecz rzadko odczytywana w pełnej złożoności — może prowadzić do rewizji zarówno teoretycznych ujęć, jak i samej etyki myślenia pedagogicznego. Pod redakcją Bogdana Ogrodnika numer ten zachęca do rozwinięcia tej rozmowy: do twórczego czy krytycznego „przepracowania” Whiteheada w kontekście wyzwań współczesnej edukacji.

W epoce naznaczonej niestabilnością ekologiczną, przyspieszeniem technologicznym oraz postępującą fragmentaryzacją kulturową, procesualna filozofia Alfreda Northa Whiteheada oferuje unikalne i pilnie potrzebne ramy ponownego przemyślenia edukacji, praktyk kulturowych oraz nauk społecznych. Whiteheadowskie przekonanie, że „istnieje tylko jeden przedmiot edukacji — Życie we wszystkich swoich przejawach”, otwiera perspektywę na gruntowną rekonstrukcję wyobraźni pedagogicznej — ekologiczną, relacyjną i kosmologiczną zarazem. Niniejszy numer Folia Philosophica zaprasza do nadsyłania tekstów analizujących, w jaki sposób myślenie procesualne może przekształcać nasze rozumienie uczenia się, nauczania, kreatywności oraz praktyk badawczych w humanistyce.

Whiteheadowska filozofia organizmu wskazuje nowe możliwości kształtowania środowisk edukacyjnych, reinterpretowania uczestnictwa kulturowego oraz rozwijania form wiedzy zorientowanych na stawanie się, a nie na statyczny porządek. Zapraszamy zwłaszcza teksty inspirowane najnowszymi badaniami „wplatającymi” kategorię procesualności w obszar współczesnych nauk humanistycznych i społecznych — teksty, które na nowo podejmują pytania o związek uczenia się z kreatywnością, percepcją, ucieleśnieniem, doświadczeniem oraz złożoną dynamiką wzrastania. Autorów zachęcamy do namysłu nad tym, jak myślenie procesualne umożliwia metamorfozę pedagogiki w czasach, gdy edukacja podlega narastającemu redukcjonizmowi technologicznemu i presjom systemowym coraz bardziej odrywającym ją od samego życia.

We are pleased to announce a Call for Papers for the next issue of Folia Philosophica, an international peer- and blind-reviewed journal edited and published semi-annually at the University of Silesia in Katowice, Poland.

Deadline for submissions: 31 March 2026 

Guest editors:  Jan Čížek & Marek Otisk 

This issue, titled "Between Natural Philosophy and Natural History," invites discussions on the historical development of natural philosophy and natural history. Contributions are welcome from scholars exploring these areas from various perspectives, including the history of philosophy, premodern sciences, and specific disciplines like botany, zoology, meteorology, and astronomy. Contributions from PhD students and post-docs are particularly welcome.

We are pleased to announce a Call for Papers for the next issue of Folia Philosophica, an international peer- and blind-reviewed journal edited and published semi-annually at the University of Silesia in Katowice, Poland.

Deadline for submissions: 31 December 2025
Guest editors: Michael Gerten & Christian Krijnen

This issue, titled "Objectivity in Transcendental Philosophy," invites discussions on Richard Hönigswald's contributions to the theory of objectivity, as well as studies on neo-Kantian and contemporary transcendental philosophers engaging with the neo-Kantian tradition. Contributions from PhD students and post-docs are particularly welcome.

Mamy przyjemność ogłosić Call for Papers do kolejnego numeru Folia Philosophica, międzynarodowego czasopisma recenzowanego, które jest redagowane i wydawane co pół roku przez Uniwersytet Śląski w Katowicach.