Folia Philosophica 2027/1
Redakcja: Lech Witkowski

W epoce naznaczonej niestabilnością ekologiczną, przyspieszeniem technologicznym oraz postępującą fragmentaryzacją kulturową, procesualna filozofia Alfreda Northa Whiteheada oferuje unikalne i pilnie potrzebne ramy ponownego przemyślenia edukacji, praktyk kulturowych oraz nauk społecznych. Whiteheadowskie przekonanie, że „istnieje tylko jeden przedmiot edukacji — Życie we wszystkich swoich przejawach”, otwiera perspektywę na gruntowną rekonstrukcję wyobraźni pedagogicznej — ekologiczną, relacyjną i kosmologiczną zarazem. Niniejszy numer Folia Philosophica zaprasza do nadsyłania tekstów analizujących, w jaki sposób myślenie procesualne może przekształcać nasze rozumienie uczenia się, nauczania, kreatywności oraz praktyk badawczych w humanistyce.

Whiteheadowska filozofia organizmu wskazuje nowe możliwości kształtowania środowisk edukacyjnych, reinterpretowania uczestnictwa kulturowego oraz rozwijania form wiedzy zorientowanych na stawanie się, a nie na statyczny porządek. Zapraszamy zwłaszcza teksty inspirowane najnowszymi badaniami „wplatającymi” kategorię procesualności w obszar współczesnych nauk humanistycznych i społecznych — teksty, które na nowo podejmują pytania o związek uczenia się z kreatywnością, percepcją, ucieleśnieniem, doświadczeniem oraz złożoną dynamiką wzrastania. Autorów zachęcamy do namysłu nad tym, jak myślenie procesualne umożliwia metamorfozę pedagogiki w czasach, gdy edukacja podlega narastającemu redukcjonizmowi technologicznemu i presjom systemowym coraz bardziej odrywającym ją od samego życia.

Proponowane obszary tematyczne (lista otwarta):

• Teoria edukacji w perspektywie filozofii procesu
• Whiteheadowskie pojęcia konkrescencji, kreatywności, uczucia i wartości w kontekstach pedagogicznych
• Ontologia procesualna i jej konsekwencje dla humanistyki oraz nauk społecznych
• Rola wyobraźni, percepcji i doświadczenia w procesach uczenia się
• Przemyślenie kultury, wiedzy i rozwoju człowieka w perspektywie kosmologicznej
• Środowiska pedagogiczne jako dynamiczne pola stawania się
• Ekologia, relacyjność i ponowna integracja edukacji z naturalnym światem
• Krytyka mechanistycznych modeli uczenia się
• Procesualne ujęcia literatury, sztuki i praktyk kulturowych
• Whitehead a metodologie interdyscyplinarne i transdyscyplinarne
• Perspektywy komparatystyczne łączące Whiteheada z innymi nurtami filozofii i pedagogiki

Obszary szczególnego zainteresowania

• Pedagogika procesualna
• Filozofia organizmu
• Kosmologiczne ujęcia kultury
• Kreatywność i uczenie się
• Humanistyka ekologiczna
• Estetyka i doświadczenie
• Ucieleśnienie i percepcja
• Epistemologie dynamiczne
• Posthumanizm i ontologia relacyjna
• Edukacja jako proces stawania się

Wytyczne redakcyjne

Artykuły powinny liczyć od 4 000 do 6 000 słów.
Prosimy o przesyłanie tekstów poprzez system OJS Folia Philosophica do dnia 30 kwietnia 2026.

Każde zgłoszenie musi zawierać:

1. Imię i nazwisko autora/autorki
2. Afiliację instytucjonalną
3. Numer ORCID
4. Adres strony WWW (jeśli dotyczy)
5. Adres e-mail
6. Adres korespondencyjny (opcjonalnie, do wysyłki egzemplarza drukowanego)
7. Tytuł artykułu
8. Abstrakt (250–350 słów)
9. Nota biograficzna (250–350 słów)
10. Słowa kluczowe
11. Dyscypliny reprezentowane (lista: https://en.wikipedia.org/wiki/Outline_of_academic_disciplines)
12. Tekst artykułu (4 000–6 000 słów), sformatowany zgodnie z MLA Handbook, 9. edycja
13. Bibliografia według MLA 9
14. Materiały graficzne w jakości do druku (min. 300 dpi), jeśli odpowiednie
15. Zgody/licencje na wykorzystanie materiałów objętych prawem autorskim

UWAGA: Niekompletne zgłoszenia będą automatycznie odrzucane.