„Mi‑ Szoa li‑tkuma”. Polska jako antynomia Izraela
Abstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie i analiza tekstów, których twórcy – przedstawiciele izraelskiego trzeciego pokolenia – na różne sposoby odwołują się do zjawiska pielgrzymek do miejsc pamięci, odbywanych przez młodzież licealną od przeszło trzech dekad. Zjawisko to skupia w sobie kwestie takie jak: rola Zagłady w izraelskiej narracji zbiorowej, stopień jej instytucjonalnego upamiętniania, częste związki między upamiętnianiem Szoa a wątkami militarnymi i trwałym wpisaniem doświadczenia pielgrzymki do Polski w proces dojrzewania izraelskiej młodzieży. Teksty włączone do rozważań mają za zadanie unaocznić wielość możliwych postaw przyjmowanych przez twórców wobec takich metod upamiętniania Szoa – od bezwarunkowej ich akceptacji, przez przekonanie o ich nieuchronności, aż po zdecydowaną krytykę.
Słowa kluczowe
izraelska pamięć o Zagładzie; pielgrzymki do Polski; literatura Zagłady; trzecie pokolenie
Bibliografia
Chaitin J., Litvack‑Hirsch T.: The Shoah Runs Through Our Veins. The Relevance of the Holocaust for Jewish‑Israeli Young Adults. “Idea” 2015, Vol. 14, no 1. Dostępne w Internecie: http://www.ideajournal.com/articles.php?id=49 [data dostępu: 20.04.2018].
Feldman J.: Above The Death Pits, Beneath the Flag. Youth Voyages to Poland and the Performance of Israeli National Identity. New York 2008.
Grossman D.: Patrz pod: Miłość. Przeł. M. Sommer. Warszawa 2008.
Keret E.: Tęskniąc za Kissingerem. Przeł. A. Maciejowska. Warszawa 2008.
Modan R.: Ha‑Neches. Tel Awiw 2013.
Modan R.: Zaduszki. Przeł. Z. Solakiewicz. Warszawa 2013.
Nawe Ch.: Nos’im we‑nos’ot. Sipurej masa ba‑sifrut ha‑iwrit he‑chadasza. Jeruszalajim 2002.
Nir J.: Ha‑Tkufa ha‑kchula. Tel Awiw 2001.
Raz‑Krakotzkin A.: Galut be‑toch ribbonut. Le‑bikoret „szelilat ha‑galut” be‑tarbut ha‑israelit. Chelek szeni. „Tarbut u‑wikoret”, Staw 1994, nr 5, s. 113–132.
Sarid I.: Miflecet ha‑zikaron. Tel Awiw 2017.
Szatran I.: Hiclachnu lefaceach et ha‑Szo’a: Regew horta lehosif kolot rakewet we‑newichotle‑tekes ha‑mesu’ot. Dostępne w Internecie: https://www.haaretz.co.il/news/politi/1.6009376 [data dostępu: 17.04.2018].
Szuchmacher D.: Czips we‑keczop be‑Zakopane. Jeruszalajim 2012.
Tal‑On Z.: Lechacot et ha‑okijanus. Lod 2015.
Tokajer L.: Boker riszon be-Israel le-achar ha-mas’a le-Polin. W: Dor le-dor jawi’a omer lizkor we-lo liszkoach. Red. E. Hartman. Aszkelon 2005, s. 395–396.
Tokajer L.: Lihijot be‑Polin. W: Dor le‑dor jawi’a omer lizkor we‑lo liszkoach. Red. E. Hartman. Aszkelon 2005, s. 390.
Zertal I.: Naród i śmierć. Zagłada w dyskursie i polityce Izraela. Przeł. J.M. Kłoczowski. Kraków 2010.
Katedra Judaistyki im. Tadeusza Taubego, Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0002-6287-8340
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
