W „Drohobyczach” – wokół zbioru poetyckiego Serhija Żadana
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza kulturowego fenomenu Drohobycza (obecnie terytorium Ukrainy), miasteczka, w którym Bruno Schulz – wielki europejski/żydowski/polski pisarz – żył i umarł podczas drugiej wojny światowej. Pierwsza część zawiera refleksje na temat przedtawień Drohobycza w literaturze (Andrzej Chciuk, Jurij Andruchowycz, Henryk Grynberg). W kolejnej części autorka proponuje interpretację tomu wierszy napisanych w latach 2014–2016 przez ukraińskiego poetę Serhija Żadana, zatutułowanego Drohobycz (w przekładzie Jacka Podsiadło). Wszyscy wyżej wymienieni pisarze traktują Drohobycz jako „miejsce Brunona Schulza", pełne jego śladów i niejako stworzone przez jego prozę.
Słowa kluczowe
Drohobycz; Żadan; Holokaust; Schulz; poezja współczesna; pamięć
Bibliografia
Bagłajewski A.: Andrzej Chciuk – pisarz (z) Drohobycza. „Ruch Literacki” 2014, z. 1, s. 83–95.
Bilczewski T.: Trauma, translokacja, transmisja w perspektywie postpamięci. Od literatury do epigenetyki. W: Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci. Red. T. Szostek, R. Sendyka, R. Nycz. Warszawa 2013, s. 40–62.
Budzyński W.: Uczniowie Schulza. Warszawa 2011.
Cembik A.: Drohobycz, Drohobycz. W: Polskie czytanie Wschodu. Kultura – autobiografia – edukacja. Red. M. Kwiatkowska-Ratajczak, B. Przymuszała. Poznań 2018, s. 69–90.
Chciuk A.: Atlantyda. Opowieść o Wielkim Księstwie Bałaku. Warszawa 1989.
Ciągłość w zerwaniu. Rozmowa z Piotrem Filipkowskim. „Krytyka Polityczna” 2018, nr 46, s. 148–156.
Czapliński P.: Źle przemieszani. „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2013, nr 22 (42), s. 97–118.
Delaperrière M.: Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej. W: Kulturowa historia literatury. Red. A. Łebkowska, W. Bolecki. Warszawa 2015, s. 161–172.
Grynberg H.: Drohobycz, Drohobycz. Warszawa 1997.
Jarzębski J.: Miasto Schulza. W: J. Jarzębski: Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza. Kraków 2005.
Krynicka A.: Heterotopia Drohobycz. Dostępne w Internecie: http://www.nowakrytyka.pl/spip.php?article418 [data dostępu: 02.04.2016].
LaCapra D.: Trauma, nieobecność, utrata. Przeł. K. Bojarska. W: Antologia studiów nad traumą. Red. T. Łysak. Kraków 2015, s. 59–108.
Makuch J.: Od sztetla do Syjonu. „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 1 (9): Polska żydowska (numer specjalny), s. 164–167.
Paziński P.: Rzeczywistość poprzecierana. Kraków–Budapeszt 2015.
Rewers E.: Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Kraków 2005.
Rewers E.: Wprowadzenie. W: Miasto w sztuce – sztuka miasta. Red. E. Rewers. Kraków 2010, s. 5–14.
Sendyka R.: Miejsca pamięci – lektury krytyczne. W: Od pamięci biodziedzicznej do postpamięci. Red. T. Szostek, R. Sendyka, R. Nycz. Warszawa 2013, s. 206–222.
Sławek T.: Miasto. Próba zrozumienia. W: Miasto w sztuce – sztuka miasta. Red. E. Rewers. Kraków 2010, s. 17–69.
Walas T.: Literatura (kultura) jako selekcja i projektowanie doświadczenia. W: Kulturowa teoria literatury 2. Poetyki, problematyki, interpretacje. Red. T. Walas, R. Nycz. Kraków 2012, s. 273–310.
Ziątek Z.: Czas literatury miejsca. W: Gry o tożsamość w czasach wielkiej zmiany. Red. A. Werner, T. Żukowski. Warszawa 2013, s. 127–149.
Żadan S.: Drohobycz. Księga wierszy wybranych (2014–2016). Przeł. J. Podsiadło. Warszawa 2018.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
http://orcid.org/0000-0001-8918-5264
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).