https://doi.org/10.31261/SPiP.2020.16.01
Olaf Haraldsson (Święty) zapisał się w historii jako król-misjonarz, a jednocześnie jeden z ojców założycieli i święty patron chrześcijańskiej Norwegii. Jego osiągniecia utrwaliły się głęboko w pamięci zbiorowej skandynawskich społeczeństw czyniąc z niego Wiecznego Króla Norwegii (Rex Perpetuus Norwegie) i najbardziej wyróżnianą postać pośród norweskich władców, których rządy uwieczniono w sagach. Jednakże Olaf, choć święty, przedstawiany jest jako wojowniczy, twardy i surowo karcący władca — obraz, który wydaje się znacząco odbiegać od ideału łagodnego, miłosiernego i świętobliwego króla, utrwalonego w europejskiej tradycji hagiograficznej. Tę dwojaką naturę postaci Olafa oddaje w swojej narracji Snorri Sturluson, na co już wcześniej zwracał uwagę Carl Phelpstead. Niniejsze rozważania są niejako nawiązaniem do ustaleń wspomnianego badacza, zwracając uwagę na dwa zazębiające się aspekty obrazu Olafa przedstawianego w narracji Snorriego — jego dzieciństwo i wygląd. W pierwszym wypadku Olaf jawi się jako niesforne dziecko, pozbawione szacunku do ojczyma, co koresponduje z późniejszym epizodem powrotu Olafa do Norwegii będącym parafrazą przypowieści o synu marnotrawnym. Snorri rysuje obraz młodzieńca, który w odróżnieniu od syna marnotrawnego nie zmienił swojej złej natury, a ta następnie przełożyła się na sposób sprawowanych przez niego rządów. W drugim zaś wypadku, opisując wygląd Olafa, Snorri wydaje się przedstawiać połowiczny wizerunek idealnego króla. Olaf, choć jest przystojny, o mocnej sylwetce, jasnym odcieniu twarzy i włosów, to jednak niewysoki, o rumianym licu i brązowych włosach — w ten sposób uciekając od modelu wysokiego władcy o świetlistej karnacji i włosach koloru blond. Biorąc jednak pod uwagę przekaz nieco starszej Sagi Legendarnej Snorri wydaje się w obu wypadkach bazować na rozwiązaniach głębiej utrwalonych w tradycji ustnej/pisanej — rozwiązaniach mających oddawać niejednoznaczność, w jakiej pamięć o Olafie funkcjonowała pośród mieszkańców Skandynawii w ciągu wielu pokoleń po jego śmierci.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Tom 12 (2020)
Opublikowane: 2020-12-21
English
Język Polski
Русский
Deutsch