Magnus Bosy — ostatni wikiński król Norwegii?
Abstrakt
W powszechnej opinii, śmierć Haralda Srogiego w bitwie pod Stamford Bridge w 1066 roku postrzegana jest często jako symboliczny koniec epoki wikingów. Jednakże, moment ten można przesunąć w czasie do 24 sierpnia 1103 roku, gdy, po dziesięcioletnim panowaniu w Norwegii, wnuk Haralda Magnus poległ w starciu w wyniku zasadzki, do jakiej doszło w Ulster. Niektóre ze staroskandynawskich przekazów, które opisują panowanie Magnusa, dokonują swoistego porównania obu władców, ukazując Magnusa jako prawdziwego i zadeklarowanego naśladowcę swojego dziada. Nie dziwi więc, że okoliczności, w jakich Magnus poległ, często przedstawiane są jako najpełniejszy przejaw tego wizerunku, zarówno w pozytywnym jak i negatywnym znaczeniu. Król Norwegii jawi się jako osoba niezwykle zainteresowana tym, aby jego rządy były postrzegane jako bezpośrednia kontynuacja czasów Haralda Srogiego. Tendencja ta dotyczy nie tylko jego działań politycznych w ogólności, ale także sfery propagandowej. Ta ostatnia był zaś zdominowana przez skaldów komponujących na rzecz króla.
Słowa kluczowe
epoka wikingów; poezja skaldów; Magnus Bosy
Bibliografia
Primary sources
Ágrip af Nóregskonungasǫgum. Ed. M.J. Driscoll. London 1995.
Edda Snorra Sturlusonar. Edda Snorronis Sturlaei. Eds. Jón Sigurðsson et al. Vol. 3. Copenhagen 1887.
Heimskringla III. Ed. Bjarni Aðalbjarnarson. Íslenzk fornrit 28. Reykjavík 2002.
Morkinskinna. The Earliest Icelandic Chronicle of the Norwegian Kings (1030—1157). Eds. Th.M. Andersson, K.E. Gade. Ithaca—London 2000.
Morkinskinna I. Eds. Ármann Jakobsson, Þórður Ingi Guðjónsson. Íslenzk fornrit 23. Reykjavík 2009.
Scandinavian Poetry of the Middle Ages, Poetry from the Kings’ Sagas 1. From c. 1035 to c. 1300. Ed. K.E. Gade. Vols 1—2. Turnhout 2009.
Theodoricus Monachus. Historia de Antiquitate regum Norwagiensium. An Account of the Ancient History of the Norwegian Kings. Eds. D. McDougall, I. McDougall. London 1998.
Secondary sources
Andersen P.S.: Samlingen av Norge og kristningen av landet 800—1300. B. 2. Bergen—Oslo—Trømso 1977.
Áslaug Ommundsen: The Cults of Saints in Norway before 1200. In: Saints and their Lives on the Periphery. Veneration of Saints in Scandinavia and Eastern Europe (c. 1000—1200). Eds. Haki Antonsson, I.H. Garipzanov. Turnhout 2010.
Bagge S.: From Viking Stronghold to Christian Kingdom. State Formation in Norway ca. 900—1350. Copenhagen 2010.
Duffy S.: Ireland, c. 1000—1100. In: A Companion to the Early Middle Ages. Britain and Ireland, c. 500—c. 1100. Ed. P. Stafford. Blackwell 2009.
Haki Antonsson: St. Magnús of Orkney. A Scandinavian Martyr-Cult in Context. Leiden— Boston 2007.
Klos L.: A Courtly King — the Change of Hall Customs under the Reign of King Olaf kyrri, Depending on European Influences. “Skandinavistik” 2004, Vol. 34/1.
Krag C.: The Early Unification of Norway. In: The Cambridge History of Scandinavia. Volume 1: Prehistory to 1520. Ed. K. Helle. Cambridge 2003.
Logan F.D.: The Vikings in History. London—New York 1983.
Matiushina I.: The Emergence of Lyrical Self-expression in Skaldic Love Poetry. “Maal og Minne” 1998, Vol. 1.
Morawiec J.: Między poezją a polityką. Rozgrywki polityczne w Skandynawii XI wieku w świetle poezji ówczesnych skaldów. Katowice 2016.
Morawiec J.: Nidvísur i mansõngr — różne aspekty seksualności w poezji skaldów. In: Miłość w dawnych czasach. Eds. B. Możejko, A. Paner. Gdańsk 2009.
Parker Ph.: Furia Ludzi Północy. Dzieje świata wikingów. Poznań 2016.
Poole R.: Some Royal Love-Verses. “Maal og Minne” 1985, Vol. 1.
Power R.: Magnus Barelegs’ Expeditions to the West. “Scottish Historical Review” 1986, Vol. 65, No. 180.
Richards J.D.: The Vikings. A Very Short Introduction. Oxford 2005.
Sawyer P.H.: Kings and Vikings. London—New York 1982.
White P.A.: The Latin Men. The Norman Sources of the Scandinavian Kings’ Sagas. “Journal of English and German Philology” 1999, Vol. 98/2.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
