POLITYKA JAKO MANIPULACJA
Abstrakt
Autor podejmuje kwestię manipulacji w polityce. Najpierw definiuje pojęcie manipulacji, a następnie analizuje dwie klasyczne koncepcje polityki: Arystotelesa i Machiavellego. O ile Arystoteles stwierdza, że człowiek niemoralny nie jest w stanie być politykiem, o tyle Machiavelli twierdzi, że książę musi „potrafić nie być dobrym”. Jest to konsekwencją jego przekonania, że większość poddanych to egoiści, którzy w imię własnej korzyści potrafią wybrać to, co jest szkodliwe dla państwa, a także w dłuższej perspektywie dla nich samych. Kluczowym pojęciem wyjaśniającym ten fakt jest „oślepienie” i „samooszukiwanie’. Autor następnie zastanawia się, dlaczego niektórzy ludzie odporni są na próby manipulacji ze strony polityków. Na zakończenie zaś analizuje dwa oblicza demokracji: zbawcze i pragmatyczne.
Słowa kluczowe
polityka; manipulacja; samooszukiwanie; cnota; zbawcze oblicze polityki
Bibliografia
Arystoteles, Etyka wielka, w: tegoż, Dzieła wszystkie, t. 5, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996, s. 301-383.
Arystoteles, Polityka, w: tenże, Dzieła wszystkie, t. 6, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 25-226.
Bénéton P., Introduction à la politique, Press Universitaires de France, Paryż 1997.
Canovan M., Zaufajcie ludowi! Populizm i dwa oblicza demokracji, w: Populizm, red. O. Wysocka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010, s. 283-308.
Chudy W., Kłamstwo jako metoda. Esej o społeczeństwie i kłamstwie – 2, Oficyna Naukowa, Warszawa 2007.
Dante Alighieri, Convivio, Letteratura italiana Einaudi 2020.
Długosz-Kurczabowa K., Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Jaroszyński P., Manipulacja, w: Powszechna encyklopedia filozofii, t. 6, red. A. Maryniarczyk i in., Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Lublin 2005, s. 779-780.
Machiavelli N., Książę, w: tegoż, Książę. Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem Historii Rzymu Liwiusza, Unia Wydawnicza „Verum”, Warszawa 1993, s. 37-131.
Machiavelli N., Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem Historii Rzymu Liwiusza, w: tegoż, Książę. Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem Historii Rzymu Liwiusza, Unia Wydawnicza „Verum”, Warszawa 1993, s. 133-388.
Oakeshott M., Polityka wiary i polityka sceptycyzmu, Fundacja Aletheia, Warszawa 2019.
Pew Research Center, What Can Improve Democracy? Ideas from people in 24 countries, in their own words, https://www.pewresearch.org/global/2024/03/13/what-can-improve-democracy/?utm_source=Pew+Research+Center&utm_campaign=d42325e688-Weekly_3-16-24&utm_medium=email&utm_term=0_-d42325e688-%5BLIST_EMAIL_ID%5D [dostęp: 13.03.2024].
Riklin A., Niccolò Machiavellego nauka o rządzeniu, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2000.
Skinner Q., Wizje polityki, t. 2: Cnoty renesansowe, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2020.
Thomas Aquinas S., De regno, https://aquinas.cc/la/en/~DeRegno [dostęp: 13.03.2024].
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0003-1079-9904
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Polityka opłat za publikację
Autorzy nie ponoszą żadnych kosztów związanych z publikacją swoich artykułów, tj. opłaty za przetwarzanie artykułu (APC), opłaty za redakcję językową, opłaty za kolor, opłaty za przesłanie, opłaty za strony, opłaty członkowskie, koszty prenumeraty druku, inne opłaty dodatkowe. Autorzy nie otrzymują również żadnej gratyfikacji finansowej za publikowane artykuły.
3. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
4. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
5. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
