Paradox of Discursive Integration: On Integrating Experiential Content Through Language
Abstract
Theories of discursive integration form a group of theories that see the principles responsible for the integration of experience data (apperception) in the practices and schemes of discourse. These theories indicate that the use of language unites and organizes experience data. Their main assumption can be expressed as follows: this integration does not inhere in objects and cannot be derived from them; hence this integration cannot be secondarily expressed in language, but results exclusively from the use of language (or discourse). In this article, Witold Marzęda gives an overview of narrativist theories, script theories, Gazzaniga and Dennett’s models, which refer to evolutionary psychology, and the theories of Lakoff and Johnson – all these being theories of discursive integration. Marzęda’s main objective is to formulate a paradox, which consists in a trap of self-referentiality into which these theories fall: they postulate some general properties of discourse, which, firstly, do not have to become at once the properties of individual models and which, secondly, do not admit of falsification.
Keywords
discourse; apperception; Dennett; Gazzaniga; cognitive theory of metaphor; narrativism
References
Barthes R.: Mit i znak. Eseje. Tłum. W. Błońska et al. PIW, Warszawa 1970.
Bayne T., Pacherie E.: Narrators and Comparators: The Architecture of Agentive Self-Awareness. „Synthese” 2006, vol. 159, no. 3, s. 475–491. https://www.jstor.org/stable/27653635 [dostęp: 25.11.2021].
Charniak E.: Toward A Model Of Children’s Story Comprehension. 1972. https://dspace.mit.edu/handle/1721.1/6892 [dostęp: 26.07.2021].
Churchland P.S.: Dennett’s Instrumentalism: A Frog at the Bottom of the Mug. „The Behavioral and Brain Sciences” 1983, vol. 6, s. 358–359. https://doi.org/10.1017/S0140525X00016423.
Darwin K.: O pochodzeniu człowieka. Tłum. M. Ilecki. Jirafa Roja, Warszawa 2009.
Davidson D.: Eseje o prawdzie, języku i umyśle. Tłum. B. Stanosz. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Dennett D.C.: Brainchildren. Essays on Designing Minds. The MIT Press, Cambridge 1998.
Dennett D.C.: Intentional Systems in Cognitive Ethology: The „Panglossian Paradigm” Defended. „The Behavioral and Brain Sciences” 1983, vol. 6, s. 343–390. https://doi.org/10.1017/S0140525X00016393.
Dennett D.C.: Od bakterii do Bacha. O ewolucji umysłów. Tłum. B. Bielecka, M. Miłkowski. Copernicus Center Press, Kraków 2018.
Dennett D.C.: Realne wzorce. W: Analityczna metafizyka umysłu. Red. R. Poczobut, M. Miłkowski. IFIS PAN, Warszawa 2008, s. 299–325.
Dennett D.C.: The Role of Language in Intelligence. In: What is Intelligence? The Darwin College Lectures. Ed. J. Khalfa. Cambridge University Press, Cambridge–Sydney 1994, s. 161–178.
Dennett D.C.: The Self as a Center of Narrative Gravity. W: Self and Consciousness: Multiple Perspectives. Eds. F. Kessel, P. Cole, D. Johnson. Erlbaum, Hillsdale, NJ 1992, s. 103–115.
Dennett D.C.: Świadomość. Tłum. E. Stokłosa. Copernicus Center Press, Kraków 2016.
Dijk T. van: Badania nad dyskursem. W: Dyskurs jako struktura i proces. Red. T. van Dijk. Przeł. G. Grochowski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, s. 9–44.
Gazzaniga M.S.: Kto tu rządzi – ja czy mój mózg? Neuronauka a istnienie wolnej woli. Tłum. A. Nowak-Młynikowska. Smak Słowa, Sopot 1996.
Gazzaniga M.S.: Mind’s Past. University of California Press, Berkeley 1998.
Hardy B.: The Teaching of English: Life, Literature and Literary Criticism. „English in Education” 1968, vol. 2, s. 7–15. https://doi.org/10.1111/j.1754-8845.1968.tb01313.x.
Hutto D.: The Narrative Practice Hypothesis: Clarifications and Implications. „Philosophical Explorations” 2008, vol. 11, no. 3, s. 175–192. https://doi.org/10.1080/13869790802245679.
Jäkel O.: Metafory w abstrakcyjnych domenach dyskursu. Kognitywno-lingwistyczna analiza metaforycznych modeli aktywności umysłowej, gospodarki i nauki. Tłum. M. Banaś, B. Drąg. Universitas, Kraków 2003.
Jaynes J.: The Origins of Consciousness in a Breakdown of Bicameral Mind. Houghton Mifflin Company, Boston–New York 2000.
Kant I.: Krytyka czystego rozumu. Tłum. R. Ingarden. Antyk, Kęty 2000.
Lakoff G.: Kobiety, ogień i rzeczy niebezpieczne. Co kategorie mówią nam o umyśle. Tłum. M. Buchta, A. Kotarba, A. Skucińska. Universitas, Kraków 2011.
Lakoff G., Johnson M.: Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and its Challenge to Western Thought. Basic Books, New York 1999.
Langacker R.: Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. Tłum. E. Tabakowska et al. Universitas, Kraków 2009.
MacIntyre A.: Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Przeł., wstępem i przypisami opatrzył A. Chmielewski. Przekł. przejrz. J. Hołówka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
Mead G.H.: Umysł, osobowość, społeczeństwo. Przeł. Z. Wolińska. Wstępem opatrzyła A. Kłoskowska. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975.
Miłkowski M.: Rzeczywiste wzorce intencjonalności. W: Formy reprezentacji umysłowych. Red. R. Poczobut, M. Walczak, S. Wróbel. IFIS PAN, Warszawa 2006, s. 133–151.
Mink L.O.: History and Fiction as Modes of Comprehension. „New Literary History” 1970, vol. 1, no. 3, s. 541–558. http://www.jstor.org/stable/468271 [do¬stęp: 25.11.2021].
Mueller E.: Story Understanding. W: Encyclopedia of Cognitive Science. Ed. L. Nadel. Vol. 3. Nature Publishing Group, London 2003, s. 238–254.
Mulaik S.A.: The Metaphoric Origins of Objectivity, Subjectivity, and Consciousness in the Direct Perception of Reality. „Philosophy of Science” 1995, vol. 62, no. 2, s. 283–303. https://www.jstor.org/stable/188435 [dostęp: 25.11.2021].
Nietzsche F.: Teoriopoznawcze wprowadzenie o prawdzie i kłamstwie w sensie pozamoralnym. Tłum. K. Wolicki. „Teksty. Teoria literatury, krytyka, inter¬pretacja” 1980, nr 3 (51), s. 165–184.
Popper K.R.: Logika odkrycia naukowego. Tłum. U. Niklas. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
Propp W.: Morfologia bajki magicznej. Tłum. P. Rojek. Nomos, Kraków 2010.
Reichenbach H.: Powstanie filozofii naukowej. Tłum. H. Krahelska. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1960.
Roser M.E., Gazzaniga M.S.: The Interpreter in Human Psychology. „Evolution of Nervous Systems” 2007, vol. 4, s. 503–508. https://doi.org/10.1016/B0-12-370878-8/00030-6.
Rosner K.: Narracja, tożsamość i czas. Universitas, Kraków 2006.
Schank R.C.: Using Knowledge to Understand. Theoretical Issues in Natural Language Processing. Association for Computational Linguistics, Stroudsburg, PA 1975. https://www.aclweb.org/anthology/T75-2023/ [dostęp: 28.07.2021].
Searle R.: Umysły, mózgi, programy. Tłum. B. Chwedeńczuk. W: Filozofia umysłu. Red. B. Chwedeńczuk. Aletheia, Warszawa 1995, s. 301–324.
Skinner B.F.: Science and Human Behavior. Free Press, New York 1953.
Skinner B.F.: Verbal Behavior. Harvard University Press, Cambridge, MA 1948.
Sperber D., Wilson D.: Relevance: Communication and Cognition. Harvard University Press, Cambridge, MA 1986.
Taleb N.N.: Czarny łabędź. Jak nieprzewidywalne zdarzenia rządzą naszym życiem. Przeł. O. Siara. Zysk, Poznań 2020.
Todorov T.: Ludzie – opowieści. Tłum. R. Zimand. „Pamiętnik Literacki” 1973, z. 1, s. 269–281.
Turing A.M.: Maszyny liczące a inteligencja. Tłum. D. Gajkowicz. W: Maszyny matematyczne i myślenie. Red. E. Feigenbaum, J. Feldman. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972, s. 24–47.
Turner M.: Literary Mind. Oxford University Press, New York–Oxford 1994.
Vico G.: Nauka nowa. Tłum. J. Jakubowicz. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.
Whorf B.L.: Język, myśl, rzeczywistość. Tłum. T. Hołówka. PIW, Warszawa 1982.
Witosz B.: Dyskurs i stylistyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009.
Wittgenstein L.: Dociekania filozoficzne. Tłum. B. Wolniewicz. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958.
Young K., Saver J.L.: The Neurology of Narrative. „SubStance” 2001, vol. 30, no. 1/2, issue 94/95, s. 72–84. https://doi.org/10.2307/3685505.
University of Silesia in Katowice Poland
https://orcid.org/0000-0001-7516-3857
Witold Marzęda – adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; studiował w Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych. Pracę doktorską zatytułowaną Ogólna teoria znaczenia w fenomenologii Husserla napisał pod kierunkiem profesora Arkadiusza Chrudzimskiego. Interesuje się kognitywistyką, szczególnie filozofią umysłu, przetwarzaniem mowy. Obecnie pracuje nad zagadnieniami poznania deiktycznego.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
