https://doi.org/10.31261/fp.20967
Artykuł Herberta Schnädelbacha „Nasz nowy neokantyzm” podejmuje próbę ukazania, na czym polega odrodzenie neokantyzmu we współczesnej filozofii. Autor wskazuje, że to, co łączy historyczny neokantyzm z jego „nową” odsłoną, to pierwotny program systematycznego filozofowania w duchu Kanta – pośrodku między quasi-heglowskimi roszczeniami a naturalistycznymi tendencjami, między orientacją na naukę a krytyką nauki.
W pierwszej części artykułu Schnädelbach przedstawia tło historyczne: od fizjologizmu Langego i Helmholtza, przez idealizm logiczny Cohena, aż po szkołę badensko-marburską, pokazując, jak dawny neokantyzm utracił swą motywację metodologiczną i wolnościowy liberalizm.
Następnie autor kreśli ramy współczesnego neokantyzmu w dwóch perspektywach:
1. Metodologicznej – argumentuje, że istotą nowego neokantyzmu jest forma dyskursu („transcendentalny zwrot filozofowania”), a nie przywiązanie do historycznych pojęć Kanta czy Hegla; kluczowe staje się pytanie o warunki możliwości i zrozumiałości roszczeń ważności (Geltungsfragen).
2. Tematycznej – wskazuje na etyczno-polityczny wymiar: neokantyzm odrzuca utopię pojednania na rzecz perspektywy skończoności, łącząc wrodzony liberalizm z refleksją nad wolnością i omylnością rozumu praktycznego.
W podsumowaniu Schnädelbach stawia tezę, że nowy neokantyzm stanowi dziś historyczny fakt naszej teraźniejszości – wyzwanie i inspirację, by „w duchu Kanta” stawiać pytania o granice rozumu i możliwości filozofii w epoce lingwistycznego zwrotu i hermeneutycznego pluralizmu.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 24 (2006)
Opublikowane: 2006-12-31
10.31261/fp
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
English
Język Polski