https://doi.org/10.31261/fp.20981
Artykuł stanowi próbę analizy wybranych wątków myśli Jana Karola Kochanowskiego, orędownika naturalistycznej koncepcji człowieka i społeczeństwa. W swoich historjozoficznych rozważaniach Kochanowski dążył do odkrycia prawdziwej twarzy historii, kryjącej się za pozornymi faktami. Filozof interpretuje wszystkie fakty jako ściśle związane z psychiką narodów. Według historjozofy Kochanowskiego dzieje ludzkości są wynikiem dwóch równoległych mechanizmów. Pierwszy z nich polega na zderzeniu żywiołów Południa i Północy, natomiast drugi przejawia się w nieustającej walce o przewagę społeczną między jednostką a masą. Zróżnicowanie naturalnych środowisk człowieka na obszary wymagające wytrwałości i wysiłku od ich mieszkańców oraz na tereny sprzyjające człowiekowi doprowadziło do wykształcenia dwóch głównych psychologicznych typów ludzkości: północnego – z dominacją pożądania, oraz południowego – zdominowanego przez zaspokojenie. Historia ludzkości to nieustająca walka między Północą a Południem, sprowadzająca się do starcia typów psychologicznych aktywnych i zdobywczych z typami pasywnymi i uległymi. To właśnie ten antagonizm, zdaniem Kochanowskiego, stanowi główną siłę sprawczą dziejów. Szczególną uwagę zwraca refleksja Kochanowskiego nad polskim charakterem narodowym. Jego zdaniem dzieje Polski wraz z kulturą narodową dostarczają licznych dowodów naszej tożsamości i „godności” w porównaniu z kulturami europejskimi. Filozof, sięgając korzeniami do neoromantyzmu, sformułował hipotezę o historycznej misji Polski, wynikającą z geopolitycznego położenia narodu polskiego.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 24 (2006)
Opublikowane: 2006-12-31
10.31261/fp
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
English
Język Polski