Artykuł mówi o przedawnieniu roszczeń wynikających z przewozu zgodnie z regulacją Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) [dalej zwanej CMR lub Konwencją]. Przepisy CMR mają bezpośrednie zastosowanie w każdym z 55 krajów — części Konwencji i charakter cywilny. Konwencja została podpisana w dwóch autentycznych językach — angielskim i francuskim, ale istnieją oficjalne tłumaczenia na języki części Konwencji. Jak wskazuje autor, istnieją różne zasady interpretacji międzynarodowych przepisów prawnych i krajowych przepisów prawnych. Konwencję należy interpretować zgodnie z zasadami interpretacji określonymi w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów. Stąd interpretacja powinna być dokonywana w dobrej wierze, zgodnie z typowym znaczeniem słów i z uwzględnieniem kontekstu i celu interpretowanego aktu prawnego. Konwencja powinna być stosowana jednorodnie w każdym kraju. Przedawnienie roszczenia powoduje negatywny skutek dla osób fizycznych i prawnych, które nie skorzystały ze swoich praw przez określony czas. Chociaż przedawnienie powództwa jest znane w większości systemów prawnych, nie jest to identyczna instytucja prawna. W większości systemów prawnych jest to instytucja prawa materialnego, ale w niektórych systemach jest regulowana przez przepisy proceduralne. Istnieją trzy różne rodzaje skutków spowodowanych przedawnieniem powództwa, a mianowicie: wygaśnięcie prawa i powództwa, wygaśnięcie tylko powództwa i prawo do skorzystania z zarzutu przedawnienia prawa do powództwa. Zabrania się stosowania krajowych przepisów prawnych do aspektów regulowanych przez Konwencję. Instytucja przedawnienia powództwa jest uregulowana w art. 32 CMR, ale nie jest to wyczerpująca zasada. Zawieszenie i przerwanie biegu przedawnienia powództw są regulowane przez prawo miejsca postępowania. Inne aspekty przedawnienia powództw, które nie są określone w CMR, są regulowane przez krajowe przepisy prawne. Katalog sytuacji, w których można zastosować Konwencję, nie jest zamknięty. Autor zauważa, że Konwencja jest stosowana do szerokiego zakresu przypadków, nawet w niewielkim stopniu związanych z międzynarodowym przewozem drogowym towarów i możliwe jest, że wystąpi kolizja prawa. Okres przedawnienia roszczeń wynikających z przewozu na podstawie Konwencji wynosi jeden rok, ale w przypadku umyślnego wykroczenia okres przedawnienia wynosi trzy lata. Istnieją trzy różne momenty, od których ten okres zaczyna biec, w zależności od tego, co się wydarzyło. Dzień, w którym okres przedawnienia zaczyna biec, nie jest wliczany do okresu. Wlicza się w niego niedziele i święta państwowe. Pozostałe aspekty są regulowane przepisami krajowymi. Pisemne roszczenie jest dobrowolne i zawiesza okres przedawnienia do dnia, w którym przewoźnik odrzuci roszczenie w drodze pisemnego powiadomienia i zwróci załączone do niego dokumenty. Istnieje problem ze zrozumieniem znaczenia „formy pisemnej”, ponieważ nie ma jej jednolitego znaczenia. Autor sugeruje, że Konwencja zawiera autonomiczne znaczenie formy pisemnej. Kolejnym problemem jest ustalenie momentu otrzymania roszczenia. Nie ma jednolitej praktyki. Z tego powodu istnieje potrzeba wykorzystania odpowiednich, obowiązujących przepisów krajowych. Autor wskazuje, że Konwencja ma inną treść w języku angielskim i francuskim. Znaczenie art. 32 pkt 4 CMR w języku francuskim prowadzi do wniosku, że prawo do powództwa wygasa. Jednak ten sam artykuł w języku angielskim mówi, że prawo do powództwa, które uległo przedawnieniu z powodu upływu czasu, nie może być wykonywane w drodze powództwa wzajemnego lub potrącenia. Wniosek z wersji angielskiej jest taki, że przedawnienie powództwa nie może być wykorzystane jako środek obrony, ale nie ma barier dla powództw o ograniczone roszczenia w innych postępowaniach prawnych. Interpretacja art. 32 pkt 4 CMR zgodnie z zasadami interpretacji międzynarodowej prowadzi do wniosku, że przedawnionych roszczeń nie można dochodzić przymusowo.
English
Język Polski