Działalność transgraniczna spółki, której siedziba statutowa znajduje się w Polsce, musi być rozpatrywana zarówno w kontekście polskich przepisów prawa prywatnego międzynarodowego, jak i swobód prawa UE, w szczególności swobody przedsiębiorczości. Artykuł dotyczy w szczególności jednego z rodzajów takiej działalności — transgranicznego przeniesienia siedziby statutowej, które należy zakwalifikować jako transgraniczne przekształcenie spółki. W wyroku VALE (C‑378/10) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że transgraniczne przekształcenia spółek należą co do zasady do tych rodzajów działalności gospodarczej, w odniesieniu do których państwa członkowskie są zobowiązane do przestrzegania swobody przedsiębiorczości. W ustawie z 2011 r. prawo prywatne międzynarodowe polski ustawodawca wdrożył przepisy dotyczące transgranicznego przeniesienia siedziby (statutowej) osoby prawnej. Niemniej jednak dostosowanie tych przepisów do spółek kapitałowych utworzonych na podstawie prawa polskiego wydaje się niemożliwe. Kodeks spółek handlowych nie zawiera przepisów dotyczących przekształceń transgranicznych, choć zawiera kompleksowe regulacje dotyczące przekształceń „krajowych” polskich spółek osobowych i kapitałowych oraz transgranicznego łączenia się spółek w ramach UE (EOG). Dopuszczalność transgranicznego przekształcenia spółki mającej siedzibę statutową w Polsce w spółkę podlegającą prawu innego państwa UE (EOG) jest wątpliwa, gdyż zgodnie z art. 270 pkt 2 i art. 459 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych uchwała o przeniesieniu siedziby spółki za granicę stanowi podstawę rozwiązania spółki. Taką regulację należy ocenić jako ograniczenie swobody przedsiębiorczości. Jednakże test proporcjonalności zastosowany do tego ograniczenia (konieczności rozwiązania spółki) prowadzi do wniosku, że jest ono uzasadnione i de lege lata na gruncie prawa polskiego transgraniczne przeniesienie siedziby statutowej polskiej spółki, nawet w ramach UE (EOG), jest niedopuszczalne.
English
Język Polski