Regesty zaginionych dokumentów Bolka IV i Bolka V, książąt opolskich
Abstrakt
W artykule przedstawiono regesty siedemnastu zaginionych dyplomów książąt opolskich: Bolka IV i jego syna Bolka V. Informacje o tych źródłach pochodzą z urbarzy, kopiarzy, ksiąg ziemskich oraz inwentarzy. Szczególnie ważne są te pochodzące z inwentarza z prywatnego archiwum hrabiego Wilhelma Augusta Pücklera w Szydłowie Śląskim, gdyż nie były one wcześniej wykorzystywane przez badaczy. Edycję źródeł przygotowano według zasad przyjętych przez autorów Regestów dokumentów przechowywanych na Górnym Śląsku, starając się szerzej omówić, skąd znany jest dany dyplom oraz gdzie był przechowywany.
Słowa kluczowe
Śląsk; urbarz; kopiarz; księga ziemska; inwentarz; Josef Pilnáček
Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Archiwum Państwowe w Katowicach: Zbiór dokumentów pergaminowych, sygn. 1, 2, 3, 4, 5, 11.
Archiwum Państwowe w Opolu: Akta dóbr rodziny Prószkowskich w Chrzelicach, nr 1; Archiwum hrabiego Praschmy z Niemodlina, nr 2.
Archiwum Państwowe we Wrocławiu: Rep. 4f, nr 11d, 84b; Rep. 35, nr 16, 35, 36; Rep. 135, nr 4, 329, 359, 436.
Biblioteka Kapitulna we Wrocławiu: Vrbarium der OberGlogawischen herrschafft, sygn. XIII c 8 F; Kopialbuch der Wikarien-Comunität der Kathedrale, sygn. III d. 1a.
Moravský Zemský Archiv v Brně: G140, k. 631, inv. č. 2715, sign. 81b, fol. 3.
Źródła drukowane
Böhme J.E.: Diplomatische Beyträge zur Untersuchung der schlesischen Rechte und Geschichte. Bd. 1—2. Th. 1—6. Berlin 1770—1774.
Chrząszcz J.: Die Landbücher von Oppeln—Ratibor. „Oberschlesische Heimat“ 1914, Bd. 10.
Codex diplomaticus Silesiae. Bd. 6, 7, 16, 18, 22, 29, 30, 33. Hrsg. W. Wattenbach, C. Grünhagen, K. Wutke, E. Randt, H. Bellée, E. Graber. Breslau 1865—1928.
Knoblich A.: Bermertungen, Ergänzungen und Berichtigungen zu neueren Schriften auf dem Gebite der Geschichte. Dr. Wattenbach, Nekrolog von Heinrichau. Zeitschrift IV. Zu S. 305 Anm. 1. „Zeitschrift des Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens“ 1871, Bd. 10.
Konietzny T.: Piasten—Urkunden aus dem Kreise Neustadt O.—G. In: Beiträge zur Heimatkunde Oberschlesiens. Bd. 1. Leobschütz 1931.
Kurzeja J.: Aus dem Rosenberger Stadtarchiv. Th. 1: Die ältersten deutschen und latenischen Urkunden. In: Beiträge zur Heimatkunde Oberschlesiens. Bd. 3. Leobschütz 1936.
Regesty śląskie (1343—1360). Red. W. Korta. T. 1—5. Wrocław—Warszawa—Kraków—Gdańsk—Łódź 1975—1992.
Rodinný archiv Ditrichštejnů. Sv. 3: Rodina Pruskovských. Příbuzné a cizí rody. Právní zástupci. Procesy. Jmenný a místní rejstřík. Vyd. J. Obršlík, J. Řezníč ek, V. Voldán. Brno 1979 (Inventáře a katalogy fondů Státního oblastního archivu v Brně, č. 27).
Schlesisches Urkundenbuch. Bd. 1—6. Hrsg. H. Applet, W. Irgang. Köln—München 1963—1998.
Urbarze Śląskie. T. 3: Urbarze dóbr zamkowych Górnego Śląska z lat 1571—1640. Oprac. R. Heck, J. Leszczyński, J. Petráň. Wrocław—Warszawa—Kraków 1963.
Opracowania
Barciak A.: Itineraria władców górnośląskich z dynastii Piastów w średniowieczu. W: Rola komunikacji i przestrzeni w średniowiecznych i wczesnonowożytnych dziejach Czech i Polski. Red. A. Paner, W. Iwańczak. Gdańsk 2008.
Chrząszcz J.: Geschichte der Stadt Neustadt in Oberschlesien. Neustadt 1912.
Fikus J.: Lubliniec. Z dziejów miasta na Górnym Śląsku. Lubliniec 2003.
Jurek T.: Kancelarie i dokumenty Piastów głogowskich XIII i XIV wieku. [W związku z najnowszymi pracami Rościsława Żerelika i Winfrieda Irganga]. „Roczniki Historyczne” 1989, nr 55—56.
Mika M.: Górny Śląsk w dobie wojen husyckich. Przemyślidzi opawscy i raciborscy a rewolucja husycka. Kraków 2015.
Murlowski E.: Krótka historia wsi Łącznik. „Ziemia Prudnicka” 2003.
Musioł L.: Lubliniec. Monografia historyczna parafii lublinieckiej. [b.m.] 1956. Mps w archiwum Parafii św. Mikołaja w Lublińcu.
Nowack A.: Geschichte der Pfarrei Gross Strehlitz in Oberschlesien. Gross Strehlitz 1924.
Pilnáček J.: Rody starého Slezska. Díl. 1—5. Brno 1991.
Radek D.: Itinerář Bolka V. Opolského. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótkaˮ 2016, nr 1.
Sperka J.: Otoczenie Władysława Opolczyka w latach 1370—1401. Studium o elicie władzy w relacji z monarchą. Katowice 2006.
Stelmach R.: „Akta majątku Hochbergów” jako część zasobu akt podworskich w zbiorach Archiwum Państwowego we Wrocławiu. W: Rola arystokracji w Europie Środkowej ze szczególnym uwzględnieniem Śląska. Red. A. Barciak. Katowice—Zabrze 2017.
Stibor J.: Laryš ze Lehoty. V: Biografický slovník Slezska a severní Moravy. S. 2 (14). Ostrava 2001.
Veldtrup D.: Prosopographische Studien zur Geschichte Oppelns als herzoglicher Residenzstadt im Mittlalter. Berlin 1995.
Weltzel A.: Geschichte der Stadt Neustadt in Oberschlesien. Neustadt 1870.
Weltzel A.: Geschichte der Stadt und Herrschaft Guttentag. Rattibor 1882.
Weltzel A.: Quellen zur Geschichte und Beschreibung Oberschlesiens. „Notizen-Blatt der historisch-statistischen Section der k.k. mähr.-schles. Gesellschaft zur Beförderung des Ackerbaues, der Natur- und Landeskunde“ 1872, Nr. 2.
Wotzlaw H.: Monographie Tarnau, Kossorowitz-Schulenburg: ein Beitrag zur Dorf- und Landesgeschichte Oberschlesiens aus Anlass des 700-jährigen Grüdungsjubiläums der Ortschaft Tarnau/Oberschlesien. Bd. 1: 1293—1945. Dülmen 1993.
Woźny M.: Problem chronologii w nowszych pracach dotyczących Bolka V. Przebieg wypraw wojennych z początku lat 30. XV w. wraz z uzupełnieniami do itinerarium. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótkaˮ 2018, nr 2.
Woźny M.: Rycerstwo opolskie do połowy XV wieku. Katowice 2020.
Wójcik M.L.: Pieczęcie rycerstwa śląskiego w dobie przedhusyckiej. T. 1—2. Kraków—Wrocław 2018.
Wółkiewicz E.: Biskup, zamek i szlachta. Stoszowie w służbie biskupów wrocławskich. W: Rody na Śląsku, Rusi Czerwonej i w Małopolsce: średniowiecze i czasy nowożytne. Stan badań, metodologia, nowe ustalenia. Red. W. Zawitkowska, A. Pobóg-Lenartowicz. Rzeszów 2010.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
