Zarejestruj Zaloguj
Flaga wersji językowej  English Flaga wersji językowej  Język Polski
Opublikowane: 2012-12-31
Tom 4 (2012)

Dzieje kultu św. Emeryka w średniowiecznej Polsce

Łukasz Nowacki
Dział: Artykuły
https://doi.org/10.31261/SPiP.2012.08.01

Abstrakt

Książę Emeryk — patron dziewictwa i jeden z ważnych świętych z dynastii Arpadów, był czczony nie tylko na terenie Księstwa Węgierskiego w średniowieczu. Współcześnie trudno powiedzieć coś pewnego o genezie jego kultu w Polsce, niemniej jednak należy zauważyć, że uczestnicy pielgrzymki Bolesława Krzywoustego na cmentarz św. Stefana w Białogrodzie mogli o nim wiele słyszeć. Nieco później, jak można przypuszczać, to książęca „Kronika węgiersko‑polska”, zawierająca wiele informacji na jego temat, stanowiła niezwykle cenne źródło informacji dla polskiego duchowieństwa. Namacalne dowody kultu św. Emeryka pochodzą z lat 80. XIV wieku. W tym czasie kardynał Dymitr nadał przywileje odpustowe kilku ołtarzom i dwóm kaplicom kościoła Mariackiego w Krakowie, klasztorowi augustianów w Krakowie-Kazimierzu oraz kaplicy Mariackiej na zamku w Tarnowie. Miały one obowiązywać w dni książęce i w oktawie. Dowody potwierdzające istnienie znanego dziś nazwiska Arpadowiczów w Polsce pochodzą z końca tego stulecia. Dokument odpustowy z 1445 roku dla jednego z ołtarzy kościoła Mariackiego w Tarnowie zawiera dzień św. Emeryka. Święty Krzyż, z którym związana jest osoba księcia, dzięki legendzie związanej z tym miejscem, otrzymał ołtarz poświęcony jego imieniu. I tutaj klasztor otrzymał odpust, który miał obowiązywać również w jego dniu. Popularność legendy z regionu świętokrzyskiego nie przełożyła się na wielki rozwój kultu jej bohatera. Nie miał on odegrać istotnej roli w Polsce średniowiecza. Jego przyjęcie stanowiło jednak jeden z elementów, choć z pewnością niewielki, szerokich powiązań polsko-węgierskich. Sam Emeryk na stałe wpisał się w polski panteon świętych.

Słowa kluczowe:

święty Emeryk , kult świętych , Polska średniowieczna , stosunki polsko-węgierskie , hagiografia

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Nowacki, Łukasz. (2012). Dzieje kultu św. Emeryka w średniowiecznej Polsce. Średniowiecze Polskie I Powszechne, 4, 15–41. https://doi.org/10.31261/SPiP.2012.08.01

Cited by / Share

Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

SPP 2012 cover

Tom 4 (2012)
Opublikowane: 2012-12-31

ISSN: 2080-492X
eISSN: 2353-9720
Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press
Licencja CC Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Prześlij tekst
Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.