Opublikowane: 2018-12-31

Od prokuratora w Kurii Rzymskiej do przeciwnika procesowego. Rola Pawła z Kłodawy w sporze o dziesięciny kościoła czernięcińskiego

Jakub Turek

Abstrakt

Artykuł przedstawia historię sporu o dziesięciny z kościoła w Czernięcinie w diecezji chełmskiej w latach dwudziestych XIV wieku. Narracja pierwszej części koncentruje się na postaci Pawła z Kłodawy, który odegrał znaczącą rolę w tych wydarzeniach. Artykuł koncentruje się przede wszystkim na jego stosunku do beneficjów i prebendariuszy w Królestwie Polskim oraz staraniach o miejsce w kapitule poznańskiej. W dalszej części omówiono przedmiot sporu, czyli kościół w Czernięcinie i wsie należące do parafii oraz kwestię podziału dziesięciny przeznaczonej na uposażenie rektora. Następnie artykuł przechodzi do rozwoju sporu, który rozpoczął się procesem w Kurii Rzymskiej w 1422 r., a zakończył w 1424 r. wyrokiem sądu polubownego pod przewodnictwem biskupa włocławskiego. W tej części opisana została również postawa Pawła z Kłodawy, który w pierwszej fazie sporu był oskarżycielem z ramienia biskupa chełmskiego, by później zabiegać o parafię w Czernięcinie dla siebie i procesować się o jej dziesięciny ze wspomnianym biskupem. Ostatnia część wprowadza w kontekst i wnioski dotyczące zainicjowanej przez Jana Biskupca rozbudowy sieci parafii w diecezji chełmskiej, a także planu odzyskania dziesięcin ze świeżo odzyskanych gruntów ornych, co stało się sukcesem za czasów Zbigniewa Oleśnickiego z diecezji krakowskiej. Przykład parafii w Czernięcinie pokazuje, że Biskupiec miał podobne zamiary, choć przegrana w sporze z rektorem z Czernięcina i słabiej rozwinięta sieć kościołów skłoniły go do przemyśleń. Do artykułu dołączono przedruk dekretu wydanego we wspomnianym procesie 26 czerwca 1422 r.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Turek, J. (2018). Od prokuratora w Kurii Rzymskiej do przeciwnika procesowego. Rola Pawła z Kłodawy w sporze o dziesięciny kościoła czernięcińskiego. Średniowiecze Polskie I Powszechne, 10, 91–129. https://doi.org/10.31261/SPiP.2018.14.05

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

SPP 2018 cover

Tom 10 (2018)
Opublikowane: 2018-12-31


ISSN: 2080-492X
eISSN: 2353-9720

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.