Definiowanie retoryki: „Dell’arte oratoria" Sperone Speroniego
Abstrakt
Artykuł koncentruje się na jednym z niewielkich traktatów Sperone Speroniego, poświęconych retoryce – dziele zatytułowanym: O sztuce oratorskiej. Prezentuje jego osobliwości, zarówno stylistyczne, jak i treściowe, które czynią z niego „soczewkę” całej teorii retorycznej autora. Łącząc elementy zaczerpnięte z tradycji klasycznej z oryginalnością myśli, Speroni podejmuje retoryczne ćwiczenie w obronie sztuki krasomówczej. Tekst, najprawdopodobniej nieprzeznaczony dla szerszej publiczności – na wskroś specjalistyczny – ujawnia błędną argumentację poprzedników i szuka skutecznych definicji „sztuki oratorskiej”, aby obronić ją przed krytykami.
Słowa kluczowe
Sperone Speroni; Dell’arte oratoria; retoryka; stylistyka
Bibliografia
Cotugno Alessio (2021): Sperone Speroni. In: Encyclopedia of Renaissance Philosophy. A cura di M. Sgarbi. Cham. Online: https://doi.org/10.1007/978-3-319-02848-4_755-1[accesso: 10.03.2023].
Davi Maria Rosa (1989): Filosofia e retorica nell’opera di Sperone Speroni. In: Sperone Speroni. Editoriale Programma [Filologia Veneta II], Padova, pp. 89–112.
Esposito Roberto (2010): Pensiero vivente: origine e attualità della filosofia italiana. Einaudi, Torino.
Green Lawrence D., Murphy James J. (2006): Renaissance Rhetoric Short-title Catalogue 1460–1700. Routledge, Aldershot.
Treiber Guilel, Christiaens Tim (a cura di) (2021): Italian Theory and the Problem of Potentiality. “Italian Studies” 2021 (Special Issue), vol. 76, no. 2, pp. 121–127. Online: https://doi.org/10.1080/00751634.2021.1896183 [accesso: 10.03.2023].
Katinis Teodoro (2018): Sperone Speroni and the Debate over Sophistry in the Italian Renaissance. Brill, Leiden.
Katinis Teodoro, Verbaere Lies (2023): Sperone Speroni. In: Oxford Bibliographies. Oxford UP, Oxford. Online: https://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780195399301/obo-9780195399301-0510.xml [accesso: 27.04.2023].
Patota Giuseppe (2014): Stile. In: Enciclopedia Machiavelliana. Istituto dell’Enciclopedia Italiana Treccani, Roma. Online: https://www.treccani.it/enciclopedia/stile_%28Enciclopedia-machiavelliana%29/ [accesso: 20.03.2023].
Piantoni Luca (2018): Sperone Speroni. In: Dizionario biografico degli italiani. Vol. 93. Istituto dell’Enciclopedia Italiana Treccani, Roma, pp. 581–586.
Pozzi Mario (1989): Sperone Speroni e il genere epidittico. In: Sperone Speroni. Editoriale Programma [Filologia Veneta II], Padova, pp. 55–88.
Romilly de Jacqueline (1975): Magic and Rhetoric in Ancient Greece. Harvard University Press, Cambridge London.
Speroni Sperone (1740): Opere di m. Sperone Speroni degli Alvarotti tratte da’ mss. originali. 5 volumi. A cura di M. Forcellini, N. Dalle Laste. Venezia.
Uniwersytet Gandawski Belgia
https://orcid.org/0000-0003-2425-0250
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
