Tommaso Fiore – wrażenia polskie z 1953 roku
Abstrakt
Autor artykułu przedstawia niepublikowany tekst Tommaso Fiore, który posłużył jako materiał do serii konferencji poświęconych Polsce, które odbyły się we Włoszech w latach 1953–1954, po jego podróży w 1953 roku, z której pochodzi późniejsza, właściwa publikacja książkowa I corvi scherzano a Varsavia (Kruki żartują w Warszawie). Dokument przedstawia w syntetycznej formie wszystkie wątki i wrażenia, jakie wywarły wpływ na reportażystę z Półwyspu Apenińskiego. Dodatkowo, otrzymujemy ciekawe zestawienie – odbudowującej się po klęsce II wojny światowej Polski, porównywanej z losami powojennej Italii.
Słowa kluczowe
Tommaso Fiore; reportaż; Polska; II wojna światowa
Bibliografia
Bibliografia
Caratozzolo Marco (2013): Un appassionato interprete del Disgelo sovietico: Tommaso Fiore e il suo viaggio Al Paese di Utopia. “eSamizdat”, X, 1, 2012–2013, pp. 43–53.
Caratozzolo Marco (2015): Tommaso Fiore e il mondo russo. In: Al paese di Utopia. A cura di M. Caratozzolo. Stilo Editrice, Bari.
Caratozzolo Marco (2019): Tommaso Fiore e la Russia. Il riscatto degli oppressi tra meridionalismo e socialismo. Stilo Editrice, Bari.
Fiore Tommaso (1946): Polonia Madre. “La Gazzetta del Mezzogiorno”, 1.02.1946, p. 1.
Fiore Tommaso (1948): I martiri di Auschwitz. “Rinascita”, 11, pp. 398–400.
Fiore Tommaso (1949): La Chiesa e i diritti del popolo. “Il nuovo corriere”, 25.08.1949, p. 1.
Fiore Tommaso (1954): I corvi scherzano a Varsavia. Edizioni Avanti!, Roma.
Fiore Tommaso (2015): Al paese di Utopia. A cura di M. Caratozzolo, Introduzione di D.M. Pegorari. Stilo Editrice, Bari.
Fiore Tommaso (2018): Sull’altra sponda. Stilo Editrice, Bari, pp. 13–26.
Fiore Tommaso (2019): I corvi scherzano a Varsavia. A cura di S. Guagnelli. Stilo Editrice, Bari.
Frustaci Enzo (1979): Fiore e la letteratura russa. In: Meridionalismo democratico e socialismo. La vicenda politica ed intellettuale di Tommaso Fiore. A cura di M. Rossi-Doria et al. De Donato, Bari, pp. 305–309.
Guagnelli Simone (2019): La «Polonia distrutta e rinata» di Tommaso Fiore. In: I corvi scherzano a Varsavia. T. Fiore, a cura di S. Guagnelli. Stilo Editrice, Bari, pp. 11–45.
Guagnelli Simone (2019): Per una monografia su Tommaso Fiore e la Polonia. In: Trans-misje. Polsko-włoskie relacje w literaturze, kulturze i języku: tom jubileuszowy ofiarowany Profesor Janinie Janas. A cura di M. Jochemczyk, M. Piotrowiak e A.F. De Carlo.
Instytut Badań Literackich PAN. Wydawnictwo, Warszawa., pp. 275–309.
Pappalardo Ferdinando (2018): Prefazione. In: Sull’altra sponda. T. Fiore., Stilo Editrice, Bari, pp. 13–26.
Pegorari Daniele Maria (2010): Les barisiens. Letteratura di una capitale di periferia 1850–2010. Stilo Editrice, Bari, pp. 158–168.
Pegorari Daniele Maria (2017): Il Puer all’Inferno: Tommaso Fiore e le utopie del Socialismo. In: L. Mitarotondo, T. Prelipcean (eds.), Politics between Ideas and Forms: Evolution of Utopian Paradigms, «Polis», V, 16, serie nouà, martie-mai 2017, pp. 137–152.
Persi Ugo (2013): Viaggi nel «Paese dei sovieti». In: Idem (a cura di): Italia, Russia e dintorni. Piccola rassegna tipologica del viaggiare, Stilo Editrice, Bari 2013, pp. 103–164.
Le fonti
Articoli e altri materiali, editi e inediti, relativi alla Polonia presenti nel Fondo archivistico “Tommaso Fiore” della Biblioteca Nazionale “Sagarriga Visconti” di Bari
Archivio Fiore 29/1.4 – Batkowski, Zygmunt: Polonia madre, in “La Gazzetta del Mezzogiorno”, 3 febbraio, 1946, p. 1. Copia a stampa dell’articolo.
Archivio Fiore 37/4.2: Centocinquanta fisarmoniche, che orrore!, (da I corvi scherzano a Varsavia, Milano–Roma, ed. Avanti!, 1954), 3 carte dattiloscritte.
Archivio Fiore 37/4.7: Omaggio alla Polonia (1954–1955), 1 carta dattiloscritta, firmato Il vicepresidente Associazione italiana per i rapporti culturali con la Polonia.
Archivio Fiore 37/7.3: I corvi scherzano a Varsavia. Viaggio in Polonia di Tommaso Fiore, recensione di P.A. (Paolo Alatri), “Il paese del lunedì”, Lunedì 23 agosto 1954, p. 3. Copia a stampa dell’articolo.
Archivio Fiore 40/5.2 (da catalogo ma irreperibile): Chiesa del silenzio? (Opuscolo a cura dell’Associazione italiana per i rapporti culturali con la Polonia).
Busta 29 (1946, data espressa)
Archivio Fiore 29/1.3 – T.F.: Polonia madre. Poi in “La Gazzetta del Mezzogiorno”, 1 febbraio 1946, p. 1. Copia dell’articolo di giornale in 3 esemplari a stampa e 4 carte dattiloscritte con note manoscritte di Tommaso Fiore.
Busta 33 (1949, data desumibile)
Archivio Fiore 33/2.13: Una chiesa separata in Polonia?, 3 carte dattiloscritte e numerate, al “Progresso d’Italia” e al “Nuovo corriere”, 19 agosto; pubblicato in “Il nuovo corriere”, 25 agosto 1949, p. 3, con il titolo La chiesa e i diritti del popolo.
Archivio Fiore 37/1.6: Impressioni di Polonia (3 carte dattiloscritte e non numerate).
Busta 40 (1948–1956, data desumibile)
Archivio Fiore 40/5.1: 1) Chiesa e Stato in Polonia, 46 carte dattiloscritte e numerate (Conferenza del dicembre 1953); 2) Fra Chiesa e Stato. La soluzione giurisdizionalistica, 6 carte in 2 copie dattiloscritte.
Lettere da e a Tommaso Fiore citate nell’articolo e presenti nel Fondo archivistico “Tommaso Fiore” della Biblioteca Nazionale “Sagarriga Visconti” di Bari
Busta 120/52, Tommaso Fiore a Associazione Italia-Polonia, 25 maggio 1953.
Busta 126/16, Tommaso Fiore a Komitet współpracy kulturalnej z zagranicą, 23 novembre 1953.
Busta 129/28, Ass. St. per i rapp. cult. con Pol. a Tommaso Fiore, 16 gennaio 1954.
Busta 129/51, Tommaso Fiore a Tadeusz Wiśniewski, 22 gennaio 1954.
Busta 131/72, Tommaso Fiore a Ass. St. per i rapp. cult. con Pol., 26 marzo 1954.
Busta 132/27, Tommaso Fiore a Ed. Avanti, 5 aprile 1954.
Busta 132/49, Tommaso Fiore a Gotti Guarnaschelli, 10 aprile 1954.
Busta 132/53, Tommaso Fiore a Tadeusz Wiśniewski, 10 aprile 1954.
Busta 132/83, Raffaello Ramat a Tommaso Fiore, 16 aprile 1954.
Busta 132/84, P.S.I. – Sez. Mantova a Tommaso Fiore, 16 aprile 1954.
Busta 132/94, Tommaso Fiore a Raffaello Ramat, 19 aprile 1954.
Busta 134/14, Tommaso Fiore a Partito Socialista Italiano (Direzione nazionale), 7 giugno 1954.
Busta 134/30, Tommaso Fiore a Vito Sansone, 9 giugno 1954.
Busta 136/33, Tommaso Fiore a Nino Dramis, 13 agosto 1954.
Uniwersytet im. Aldo Moro w Bari Włochy
https://orcid.org/0000-0003-4195-3070
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
