In and Out of the Text: Polish 1920s Avant-garde Poetics of Pleasure

Agnieszka Jeżyk

doi:10.31261/FLPI.2024.08.03

Opublikowane: 2024-09-04

Nr 2(8) (2024)

W tekście i poza nim. „Poetyka przyjemności” w polskiej poezji awangardowej lat dwudziestych

Agnieszka Jeżyk

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.31261/FLPI.2024.08.03

Abstrakt

„Przyjemność kojarzy nam się z czymś, co ściśle do nas należy, z naszą cielesną egzystencją i wewnętrzną witalnością, a mimo to jest od nas oddzielona i niezależna, a zatem może zaskakiwać, dezorientować, obciążać, odrażać, przytłaczać, przerażać, porywać, rodzić konflikty, budzić »niesamowite«, ustawiać poza kontrolą (a czasem wywoływać pożądanie)” – twierdzi Aaron Schuster (2016: 44). Innymi słowy, przyjemność może objawiać się jako swoje przeciwieństwo, zwłaszcza w kontekście jej reprezentacji w literaturze. W niniejszym eseju chciałabym przyjrzeć się awangardowym wierszom erotycznym z okresu międzywojennego, które poruszają temat fascynującego splotu tego, co cielesne i tego, co tekstowe. Metafory czytania i pisania, liryczny dialog pomiędzy niektórymi wierszami, metatekstowe refleksje na temat natury poezji erotycznej, problem ucieleśnienia to tylko niektóre ze strategii, którymi posługuje się Bruno Jasieński (Moja nieśmiertelność, Słowo o słowie, Na bis), Tadeusz Peiper (Nago, Ja, Ty) i Mila Elin (Książka, Głód), omawiając radości i wyzwania związane z próbą przedstawienia jouissance w tekście. Punktem wyjścia moich refleksji będzie diagnoza Alenki Zupančič dotycząca podobnego rodzaju satysfakcji płynącej z seksu i z mówienia o seksie oraz spostrzeżenia słoweńskiej filozofki na temat procedur intelektualizacji seksualności.

Słowa kluczowe:

dyskurs miłosny , erotyki , polska poezja awangardowa , poezja polska

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Jeżyk, A. (2024). W tekście i poza nim. „Poetyka przyjemności” w polskiej poezji awangardowej lat dwudziestych. Fabrica Litterarum Polono-Italica, (2(8), 1–16. https://doi.org/10.31261/FLPI.2024.08.03

Cited by / Share

Bibliografia

Abraham Mary C. (2010): The Rhetoric of the Troubadours. “Musical Offerings” 2010, vol. 1, no. 1, pp. 1–9.
Google Scholar

Akehurst F. R. P. and Davis J. M. (1995): A Handbook of the Troubadours. University of California Press, Berkeley–Los Angeles–London.
Google Scholar

Badecki Karol (1936): Polska liryka mieszczańska. Pieśni – Tańce – Padwany. Nakładem Towarzystwa Naukowego, Lwów.
Google Scholar

Brach-Czaina Jolanta (1998): Szczeliny istnienia. Wydawnictwo Efka, Kraków.
Google Scholar

Czyżewski Tytus (2009a): De profundis. In: Tytus Czyżewski: Wiersze i utwory teatralne. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Czyżewski Tytus (2009b): Mechaniczny ogród. In: Tytus Czyżewski: Wiersze i utwory teatralne. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Elin Mila (2023a): Głód. In: Agnieszka Jeżyk: Erasing Herstory: Mila Elin, the Avant-garde’s Forgotten Female Poet. “The Polish Review” 2023, vol. 68, no. 3, pp. 47–48.
Google Scholar

Elin Mila (2023b): Książka. In: Agnieszka Jeżyk: Erasing Herstory: Mila Elin, the Avant-garde’s Forgotten Female Poet. “The Polish Review” 2023, vol. 68, no. 3, pp. 49–50.
Google Scholar

Jasieński Bruno (2008a): Moja nieśmiertelność. In: Bruno Jasieński: Poezje zebrane. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Jasieński Bruno (2008b): Na bis. In: Bruno Jasieński: Poezje zebrane. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Jasieński Bruno (2008c): Słowo o słowie. In: Bruno Jasieński: Poezje zebrane. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Jeżyk Agnieszka (2023a): Erasing Herstory: Mila Elin, the Avant-garde’s Forgotten Female Poet. “The Polish Review” 2023, vol. 68, no. 3, pp. 23–54.
Google Scholar

Jeżyk Agnieszka (2023b): Suitors with Their Stomachs Full of Lovers: Cannibalistic Tropes in the Texts of Polish Futurists. In: Polish Literature as World Literature. Eds. Piotr Florczyk and K. A. Wiśniewski. Bloomsbury, New York 2023, pp. 87–100.
Google Scholar

Kłak Tadeusz (1974): Kobiety i konie. “Teksty” 1974, vol. 14, no. 2, pp. 77–85.
Google Scholar

Kristeva Julia (1984): Revolution in Poetic Language. Columbia University Press, New York.
Google Scholar

Lentas Beata (2008): Komentarz. In: Bruno Jasieński: Poezje zebrane. Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Lorentowicz Jan (2008): Polska pieśń miłosna. Czernecki & Gutowski, Kraków.
Google Scholar

Marinetti Filippo Tommaso (1912): Technological Manifesto of Futurist Literature. (http://greeninteger.com/pdfs/marinetti-technical-manifesto-of-futurist-literature.pdf).
Google Scholar

Peiper Tadeusz (1972): Tędy. Nowe usta. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Peiper Tadeusz (2024a): Naga. Available online: https://pisarze.pl/2014/01/03/tadeusz-peiper-naga/ [Accessed: 1.01.2024].
Google Scholar

Peiper Tadeusz (2024b): Ja, Ty. Available online: https://milosc.info/tadeusz-peiper/ja-ty/ [Accessed: 1.01.2024].
Google Scholar

Schmidt Siegfried (1982): Foundation for the Empirical Study of Literature. The Components of a Basic Theory. University of Michigan Press, Ann Arbour.
Google Scholar

Schuster Aaron (2016): The Trouble with Pleasure. The MIT Press, Cambridge.
Google Scholar

Warnes H. and Hill G. (1974): Gender Identity and the Wish to be a Woman. “Psychosomatics” 1974, vol. 15, no. 1, pp. 25–29.
Google Scholar

Zupančič Alenka (2017): What is Sex? The MIT Press, Cambridge.
Google Scholar

Nr 2(8) (2024)
Opublikowane: 2024-10-22

eISSN: 2658-185X

10.31261/FLPI

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst