Podzwonne dla radości?


Abstrakt

Esej zgłębia zagadkowe relacje między radością i problemami ponowoczesnej kultury, które wpływają na jakość naszego bycia w świecie. Refleksja nad niejasnym statusem radości i jej niepewną pozycja we współczesnej kulturze pozwala na szczególną optykę oglądu tych relacji. Im wyższa stawka polityczna, ekonomiczna i społeczna, tym bardziej poszukiwanie radości staje się poszukiwaniem sensu, istotnego pożywienia dla form kulturowych. Taka radość, przefiltrowana przez nasze zmagania z wyzwaniami życia, przynagla nas do zbadania konsekwencji jej nieobecności (bólu, cierpienia, egzystencji pozbawionej radości) i jej przejawów w sztuce (muzyka), religii (chrześcijaństwo) i filozofii (wolność). Siła radości polega na rozpoznaniu nieuniknionej niedoskonałości wszystkich rozwiązań naszych problemów, które nie uwzględniają jej jako podstawowego komponentu życia.


Słowa kluczowe

radość; nowoczesność; ból; cierpienie; przyjemność; duch; doświadczenie; muzyka

A Cultural History of the Emotions, vols. 1–6 (2019–2020): edited by Andrew Lynch, Susan Broomhall, and Jane Davidson. Bloomsburg Publishing, London and New York.

Barrett Lisa Feldman (2017): A New View of Human Nature. In: How Emotions Are Made: The Secret Life of the Brain. Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company, New York.

Barrett Lisa Feldman (2017): You aren’t at the mercy of your emotions – your brain creates them. Online: https://www.ted.com/talks/lisa_feldman_barrett_you_aren_t_at_the_mercy_of_your_emotions_your_brain_creates_them?language=en.

Basáñez Miguel E. (2016): A World of Three Cultures: Honor, Achievement and Joy. Oxford University Press, New York.

Beethoven Everywhere: https://artsandculture.google.com/project/beethoven.

Boddice Rob (2019): A history of feelings. Reaktion Books, London.

Cairns Douglas (2021): Introduction Emotion History and the Classics. In: A Cultural History of the Emotions in Antiquity. Vol. 1. Bloomsbury Publications, London, England.

Candaele Kerry (2019): Following the Ninth. Collective Eye Films, Kanopy Streaming, San Francisco, California.

Davies James (2012): The Importance of Suffering: The Value and Meaning of Emotional Discontent. Routledge, London.

Davidson Jane W. and Damousi Joy (2019): Introduction. In: From the Modern to the Digi­tal World: New Order, New Emotions. Bloomsbury Academic, London.

Ekman Paul (1999): Basic Emotions. In: Handbook of Cognition and Emotion. Edited by Tim Dalgleish and Michael J. Power. Wiley & Sons, Chichester, England.

Fiennes Sophie (dir.) (2013): A Pervert’s Guide to Ideology. Zeitgeist Films, New York.

Garber Megan (2012): Ode to Joy: 50 String Instruments That Will Melt Your Heart, “The Atlantic.” Online: https://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/07/ode-to-joy-50-string-instruments-that-will-melt-your-heart/259514/ [Accessed: 30.12.2023].

Herbert Zbigniew (1985): To Ryszard Krynicki – a letter. In: Report from the Besieged City and Other Poems. Translated by John Carpenter and Bogdana Carpenter. Ecco Press, New York.

Hosseini Khaled (2004): The kite runner. Anchor Canada, Toronto.

Johnson Todd M. (2020): Christianity & Language. Online: https://www.gordonconwell.edu/blog/christianity-language/ [Accessed: 28.12.2023].

Joy and Laughter in Nietzsche’s Philosophy: Alternative Liberatory Politics (2022): edited by Paul E. Kirkland and Michael J. McNeal. Bloomsbury Academic, London.

Kirk Russell (1995): Surprised by Joy: The Shape of My Early Life. “National Review” 1995, vol. 47, no. 23, p. 126. Online: https://link-gale-com.myaccess.library.utoronto.ca/apps/doc/A17863106/BIC?u=utoronto_main&sid=summon&xid=6c3c18c9.

List of psychotropic medications: https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_psychotropic_medications.

Lewis Clive Staples (1955): Surprised by Joy. The shape of my early life. Online: https://gutenberg.ca/ebooks/lewiscs-surprisedbyjoy/lewiscs-surprisedbyjoy-01-h.html.

Nault Jean-Charles (2004): Acedia: Enemy of Spiritual Joy. “Communio. International Catholic Review” 2004, 31. Online: https://www.communio-icr.com/articles/view/acedia-enemy-of-spiritual-joy [Accessed: 30.12.2023].

Neiman Susan (2015): Evil in Modern Thought: An Alternative History of Philosophy. Princeton University Press, Princeton, New Jersey.

Patulny Roger, Olson Rebecca E., Khorana Sukhmani, McKenzie Jordan, Bellocchi Alberto, and Peterie Michelle (2019): Introduction. In: Emotions in late modernity. Routledge, London.

Perl Carl Johann (1955): Augustine and Music: On the Occasion of the 1600th Anniversary of the Saint. “The Musical Quarterly” 1955, vol. 41, no. 4, pp. 496–510.

Plamper Jan (2015): The History of Emotions: An Introduction (translated by Keith Tribe). Oxford University Press, Oxford.

Reddy William M. (2001): The Navigation of Feeling: A Framework for the History of Emotions. Cambridge University Press, Cambridge.

Rosenwein Barbara H. (2006): Emotional Communities in the Early Middle Ages. Cornell University Press, Ithaca.

Scheer Monique (2012): Are Emotions a Kind of Practice (and Is That What Makes Them Have a History)? A Bordieuian Approach to Understanding Emotion. “History and Theory” 2012, vol. 51, pp. 193–220.

Stearns Peter N. and Stearns Carole Z. (1985): Emotionology: Clarifying the History of Emotions and Emotional Standards. “American Historical Review” 1985, vol. 90, pp. 814–836.

Tartaglia James and Llanera Tracy (2020): A Defence of Nihilism. Routledge, New York.

The Holy Bible. Genesis. 2:9. United States Conference of Catholic Bishops. Online: https://bible.usccb.org/bible/genesis/2.

The Holy Bible. Luke. 1:46–48. United States Conference of Catholic Bishops. Available at: https://bible.usccb.org/bible/luke/1.

The Holy Bible. Psalms. 98:4–6. United States Conference of Catholic Bishops. Available at: https://bible.usccb.org/bible/psalms/98.

The Holy Bible. Psalms. 37:4. United States Conference of Catholic Bishops. Available at: https://bible.usccb.org/bible/psalms/37.

The Holy Bible. Psalms. 96:11–13. United States Conference of Catholic Bishops. Available at: https://bible.usccb.org/bible/psalms/96.

The Holy Bible. 1 Thessalonians. 5:16–18. United States Conference of Catholic Bishops. Online: https://bible.usccb.org/bible/1thessalonians/5?25=.

Walsh Sylvia (2005): Living Christianly: Kierkegaard’s Dialectic of Christian Existence. Pennsylvania State University Press, University Park, Pennsylvania.

Youpa Andrew (2019): The Ethics of Joy: Spinoza on the Empowered Life. Oxford University Press, New York.


Opublikowane : 2024-08-01


TrojanowskaT. (2024). Podzwonne dla radości?. Fabrica Litterarum Polono-Italica, 1-12. https://doi.org/10.31261/FLPI.2024.08.07

Tamara Trojanowska  t.trojanowska@utoronto.ca
Uniwersytet w Toronto  Kanada




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).