Współczesne miasta postrzegane są głównie przez pryzmat uporządkowanej zieleni, tymczasem nie mniej cenny – choć niedoceniany – jest potencjał zieleni nieurządzonej, porastającej nieużytki i tereny poprzemysłowe. W takich miejscach natura sama kształtuje układy roślinne najlepiej przystosowane do trudnych warunków środowiskowych, wspierając oczyszczanie gleby, retencję wody i rozwój bioróżnorodności. Przykłady ze Śląska, takie jak Park Śląski, Żabie Doły czy Uroczysko Zielona, pokazują, że przyroda może być skutecznym partnerem w procesie rewitalizacji przestrzeni miejskiej. Koncepcja „novel ecosystem” – nowych ekosystemów tworzonych przez sukcesję roślinności na zdegradowanych terenach – wskazuje kierunek zrównoważonego rozwoju miast w obliczu zmian klimatycznych. Warto zatem zaufać naturze i włączyć ją w planowanie przestrzeni miejskich jako sprzymierzeńca człowieka.

Artykuł porusza temat rewitalizacji terenów poprzemysłowych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem Górnego Śląska. Na przykładzie kompleksu Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu i innych obiektów pokazano, jak dawne zakłady przemysłowe zyskują nowe funkcje: turystyczne, edukacyjne, społeczne i przyrodnicze. Badaczka wskazuje na przemiany, jakie zaszły w podejściu do dziedzictwa industrialnego – od burzenia infrastruktury po świadome jej zachowywanie i adaptowanie. Przypomina także o znaczeniu inicjatyw oddolnych, roli lokalnych społeczności i potrzebie planowania rewitalizacji z uwzględnieniem aspektów środowiskowych oraz społecznych.

Wprawdzie nauka i technika rozwijają się szybciej niż kiedykolwiek, ale wciąż zmagamy się z nowotworami, chorobami immunologicznymi, a do tego dochodzą nowe przypadłości i poszerza się arsenał tzw. chorób cywilizacyjnych. Artykuł przybliża realia współczesnych badań nad nowymi terapiami i lekami. Opisuje przełomowe odkrycia – takie jak technologia CRISPR/Cas9, chemia „click” czy szczepionki mRNA – oraz codzienne wyzwania, z którymi mierzą się naukowcy, w tym testowanie substancji na modelach biologicznych, ograniczenia nanotechnologii czy wysokie koszty terapii genowych. Ekspert tłumaczy, dlaczego droga od laboratorium do apteki bywa długa i pełna przeszkód. Kluczowe znaczenie ma też rozwój medycyny spersonalizowanej.

Glejak wielopostaciowy jest jedną z najbardziej agresywnych form glejaka, zdolnego do szybkiego wzrostu, mutacji i rozprzestrzeniania się po całym mózgu. Cechuje go inwazyjność, czyli szybkie rozprzestrzenianie na sąsiednie tkanki mózgu, co utrudnia całkowite usunięcie chirurgiczne. Jest oporny na standardowe terapie, takie jak radioterapia i chemioterapia. Artykuł przedstawia wieloaspektowe podejście do walki z tym nowotworem łączące chirurgię, radioterapię, chemioterapię ze spersonalizowaną medycyna oparta na badaniach genetycznych. Autor zwraca uwagę na nanotechnologię, która w przyszłości pomoże w  dostarczaniu leków bezpośrednio do komórek nowotworowych, minimalizując skutki uboczne, zaś nanocząstki będą mogły również służyć jako narzędzia diagnostyczne.

Implanty podobnie jak ubrania są produkowane w kilku rozmiarach i w dużych ilościach, a także odpowiadają tylko najczęściej występującym kształtom i wymiarom. To nasze ciało, a więc złamana kość czy uszkodzony staw, muszą się do nich „dostosować”, w czym pomagają chirurdzy. Alternatywą są personalizowane implanty wykonane przy pomocy druku 3D. Powstają w ścisłej współpracy lekarzy, inżynierów, techników i fizyków. Są przygotowane na miarę, pozwalają znakomicie odtworzyć budowę kości czy geometrię stawu. Choć dziś takie rozwiązania są stosowane przede wszystkim u małych pacjentów czy osób z dużymi deformacjami kości, w niedalekiej przyszłości mogą być standardem w szpitalach.

Problem nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży narasta, a polska szkoła nie zawsze jest przygotowana na odpowiednią reakcję. Dane z badań przeprowadzonych w Warszawie i Katowicach pokazują, że znaczny odsetek uczniów boryka się z nadmierną masą ciała, czego głównymi przyczynami są nieprawidłowa dieta i brak aktywności fizycznej. Tekst porusza temat braku systemowego wsparcia w szkołach oraz niedostatecznej realizacji programów profilaktycznych. Wskazuje także na potrzebę zwiększenia liczby działań wychowawczych. Ważne jest przeciwdziałanie dyskryminacji, wspieranie uczniów z nadwagą podczas zajęć oraz odpowiednie podejście pedagogów i rodziców.

Artykuł podejmuje temat inkluzji społecznej osób z niepełnosprawnościami, w szczególności intelektualnymi, oraz roli, jaką w tym procesie odgrywają nauczyciele i pedagodzy specjalni. Ukazano wyzwania i możliwości związane z pracą edukacyjną i społeczną z osobami o zróżnicowanych potrzebach. Tekst zwraca uwagę na konieczność przekraczania barier mentalnych, prostoty języka w komunikacji oraz uważnej obserwacji w kontakcie z osobami z niepełnosprawnością intelektualną. Praca z niemi może być nie tylko ważnym doświadczeniem zawodowym, ale również źródłem głębokich refleksji i osobistego rozwoju. Artykuł podkreśla, że podstawą skutecznego wsparcia jest uznanie równości i godności każdego człowieka.

Artykuł porusza problem alkoholizmu jako zjawiska dotykającego nie tylko osób uzależnionych, lecz także ich najbliższych – w szczególności dzieci. Przywołuje niepokojące statystyki dotyczące spożycia alkoholu w Polsce i Europie oraz przedstawia konsekwencje społeczne i psychiczne uzależnienia, skupiając się na doświadczeniach dorosłych dzieci alkoholików (DDA). Wskazuje również na istotę terapii, samopoznania oraz rozwoju osobistego jako narzędzi odzyskiwania kontroli nad własnym życiem. Zwraca uwagę na potrzebę edukacji, wsparcia i przełamywania społecznych tabu związanych z alkoholizmem i współuzależnieniem. Podstawą artykułu są efekty wieloletnich badań uczonych, na podstawie których powstała monografia – kompendium wiedzy na temat możliwości pokonania demonów wyniesionych z domów dotkniętych skutkami alkoholizmu.

Pojęcie jakości życia w znaczeniu określonej stopy życiowej zaczęło być stosowane w drugiej połowie XX wieku. Składały się na nie liczby i statystyki wskazujące na osiągnięty dobrobyt ekonomiczny. Pod koniec XX wieku jakość życia przestała być określana na podstawie uwarunkowań materialno-konsumpcyjnych, a zaczęła być postrzegana w oparciu o wartości, dobre samopoczucie i pozytywne relacje międzyludzkie. Stała się ekwiwalentem szczęścia i satysfakcji życiowej. Co kryje się jeszcze pod tym pojęciem wyjaśnia teolog moralista, kapelan w katolickim ośrodku dla osób niepełnosprawnych, zwracając szczególną uwagę na sferę duchowości.