Anonimowe międzywojenne repetytorium do nauki prawa rzymskiego
Abstrakt
Okres międzywojenny (1918-1939) stanowił intensywny etap dla rozwoju polskich Uniwersytetów, a ich odrodzenie rozpoczęło się wraz z odzyskaniem niepodległości przez Polskę. Niestety studenci prawa na Uniwersytecie Warszawskim początkowo nie mieli do dyspozycji podręcznika z prawa rzymskiego. Dlatego powstające już w latach dwudziestych opracowania w formie skryptów i repetytoriów odegrały ważna rolę w procesie nauki prawa rzymskiego. Szczególną uwagę przykuwa anonimowe repetytorium z prawa rzymskiego wydane w Warszawie, w latach 1924 i 1925 podpisane zaledwie inicjałami J.L. Tożsamość autora nigdy nie została ustalona, a anonimowe opracowanie przez pewien okres stanowiło jedyne repetytorium z prawa rzymskiego przeznaczone dla warszawskich studentów prawa. Niewątpliwie repetytoria nie mogły stanowić substytutu podręcznika. Jednak ze względu na jego wieloletni brak, nasuwa się refleksja co do ich faktycznej roli jako materiałów dydaktycznych w okresie międzywojnia.
Słowa kluczowe
Prawo rzymskie; Uniwersytet Warszawski; Repetytoria; Podręczniki prawa rzymskiego
Bibliografia
Brudnicki Z.: Wspomnienia z lat 1924—1927. „Studia Iuridica” 1990, T. 17, s. 113—118.
Czech-Jezierska B.A.: Nauczanie prawa rzymskiego w Polsce w okresie międzywojennym (1918—1939). KUL, Lublin 2011.
Czech-Jezierska B.A.: Polscy romaniści w czasie II wojny światowej. „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2018, 21, s. 383—401.
Filochowski J.: Repetytorjum prawa rzymskiego. Dzieje. „Pomoc Szkolna” H. Wajnera, Warszawa 1933.
Filochowski J.: Repetytorjum prawa rzymskiego. Systemat. „Pomoc Szkolna” H. Wajnera, Warszawa 1933.
Filochowski J.: Repetytorjum z prawa rzymskiego. Dzieje prawa rzymskiego. Część ogólna systematu. Część szczegółowa systematu. Tablice synoptyczne. „Pomoc Szkolna” H. Wajnera, Warszawa 1934.
Górski K.: 388 pytań egzaminacyjnych z prawa rzymskiego. „Pomoc Szkolna” H. Wajnera, Warszawa 1931.
Jaczewski B.: Nauka. W: Polska odrodzona 1918—1939. Państwo. Społeczeństwo. Kultura. Red. J. Tomicki. Wiedza Powszechna, Warszawa 1988, s. 507—554.
J.L.: Repetytorium z prawa rzymskiego. Część I. Dzieje. Zakł. Druk. Grabowski i S-ka Sp. Kom., Warszawa 1924.
J.L.: Repetytorium z prawa rzymskiego. Część II. Systemat. Zakł. Druk. Grabowski i S-ka Sp. Kom., Warszawa 1925.
Kolankowski Z.: Wspomnienia z lat 1924—1927. „Studia Iuridica” 1990, T. 17, s. 69—88.
Koschembahr-Łyskowski I.: Sprawozdanie z działalności Uniwersytetu Warszawskiego za rok akademicki 1923—1924. Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1925.
Majewski P.M.: Społeczność akademicka 1915—1945. Specyfika studiów na Uniwersytecie Warszawskim. W: Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1915—1945. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2016, s. 51—324.
Mroczek F.: Rzymskie prawo familijne we formie systematycznych pytań i odpowiedzi. Podług podręcznika instytucji prof. dra. Karola Czyhlarza. Do użytku słuchaczów Wydziału Prawa, kandydatów do egzaminu prawniczego na uniwersytetach polskich. J. Czernecki, Warszawa—Kraków 1921.
Mroczek F.: Rzymskie prawo o stosunkach prawnych obowiązkowych. Zobowiązania we formie systematycznych pytań i odpowiedzi. Podług podręcznika instytucji Prof. dra. Karola Czyhlarza i Pandektów rzymskiego prawa prywatnego ś.p. Fryderyka Zolla. Do użytku słuchaczów wydziału prawa, kandydatów do egzaminu prawniczego na uniwersytetach polskich. J. Czernecki, Warszawa—Kraków 1922.
Mroczek F.: Rzymskie prawo procesowe we formie systematycznych pytań i odpowiedzi. Podług podręcznika instytucji Prof. dra Karola Czyhlarza i Pandektów rzymskiego prawa prywatnego ś.p. Fryderyka Zolla. Do użytku słuchaczów wydziału prawa, kandydatów do egzaminu prawniczego na uniwersytetach polskich. J. Czernecki, Warszawa—Kraków 1921.
Sałaciński B.: Uniwersytet — podziemie — wspomnienia prawnika i historyka 1928—1945. „Studia Iuridica” 1993, T. 25, s. 79—102.
Stelmach A.: Wspomnienia z lat 1931—1935. „Studia Iuridica” 1990, T. 17, s. 63—68.
Szczygielski K.: Prawa antyczne w piśmiennictwie polskim w latach 1900—1945. Temida 2, przy współpracy Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2020.
Szyszkowski W.: Wspomnienia z lat 1924—1927. „Studia Iuridica” 1990, T. 17, s. 15—42.
Vesper E.M.: Ignacy Koschembahr-Łyskowski polski romanista przełomu XIX i XX wieku. Białystok 2019 (nieopublikowana rozprawa doktorska).
Wołodkiewicz W.: Ignacy Koschembahr-Łyskowski — romanista, cywilista, kodyfikator. „Studia Iuridica” 1995, T. 29, s. 51—58.
Zabłocka M., Bałtruszajtys G., Pietrzak M.: Nauki historycznoprawne w Uniwersytecie Warszawskim w okresie II Rzeczpospolitej. W: Nauki historycznoprawne w polskich uniwersytetach w II Rzeczypospolitej. Red. M. Pyter. Wydawnictwo Diecezjalne, Lublin 2008, s. 279—300.
Zdrójkowski Z.: Wspomnienia z lat 1935—1942. „Studia Iuridica” 1990, T. 17, s. 135—146.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0001-9349-6348
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
