Opublikowane: 2020-04-16

Protomedyk, fizyk miejski, fizyk okręgowy Wolnego Miasta Krakowa (1815—1846) Z dziejów organizacji służby zdrowia na ziemiach polskich w XIX w.

Mateusz Mataniak Logo ORCID
Dział: Rozprawy i artykuły
https://doi.org/10.31261/ZDP.2019.20.16

Abstrakt

W artykule przedstawiono zasady organizacyjne oraz formy działalności „policji lekarskiej” („policji medycynalnej”) Wolnego Miasta Krakowa (1815-1846), ze szczególnym uwzględnieniem zadań Protomedyka oraz dwóch Fizyków: Miejskiego i Okręgowego. Szczegółowej analizie poddano „instrukcje rządowe” dla Fizyków, uchwalone przez Senat Rządzący w 1844 r. Ich zawartość przekonuje, że do głównych zadań „urzędników zdrowia” należała dbałość o zdrowie mieszkańców Krakowa wraz z Okręgiem, w tym zapobieganie i zwalczanie epidemii, kontrolowanie sprzedawanej żywności, dbałość o warunki sanitarne w szpitalach, aresztach policyjnych, Gmachu Więzień Kryminalnych itp., nadzór nad lekarzami, chirurgami, akuszerkami i aptekarzami, zwalczanie działalności szarlatanów i pokątnych akuszerek, prowadzenie szczepień, wykonywanie badań zdrowotnych „kobiet publicznych”, sporządzanie opinii sądowo-lekarskich, wystawianie aktów zgonu, badanie zwierząt poddawanych ubojowi itp. Na potrzeby artykułu ustalono nazwiska osób powoływanych na Protomedyka i Fizyków. Tekst oparto przede wszystkim na materiałach archiwalnych, przechowywanych w Archiwum Narodowym w Krakowie (zespół „Archiwum WMK”) oraz w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego.  

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Mataniak, M. (2020). Protomedyk, fizyk miejski, fizyk okręgowy Wolnego Miasta Krakowa (1815—1846) Z dziejów organizacji służby zdrowia na ziemiach polskich w XIX w. Z Dziejów Prawa, 12, 257–269. https://doi.org/10.31261/ZDP.2019.20.16

Cited by / Share

Tom 12 (2019)
Opublikowane: 2020-04-16


ISSN: 1898-6986
eISSN: 2353-9879

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.