Administracja terytorialna w ustawodawstwie okupanta niemieckiego w Generalnym Gubernatorstwie (1939—1944) Część I (1.09.1939—31.07.1940)

Andrzej Wrzyszcz
http://orcid.org/0000-0002-9824-4251

Abstrakt

Artykuł stanowi część obszerniejszego opracowania. Przewidywane są kolejne dwie części, w których ta problematyka będzie kontynuowana. Celem tej publikacji jest przedstawienie kompetencji organów niemieckiej administracji terytorialnej w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939 – 1940. Wynikały one z przepisów ustanawianych przez niemieckie władze okupacyjne. Struktura wewnętrzna opracowania opiera się na kryterium mieszanym (merytorycznym i chronologicznym). W pierwszej kolejności zaprezentowano uregulowania dotyczące administracji na szczeblu dystryktu, w drugiej – na szczeblu powiatu, w trzeciej - na poziomie gminy. Wewnątrz tych trzech części zastosowano powoływanie aktów normatywnych w kolejności chronologicznej.


Słowa kluczowe

administracja terytorialna, okupacja niemiecka, Generalne Gubernatorstwo, ustawodawstwo okupanta niemieckiego

Źródła

Dziennik rozporządzeń dla obszarów okupowanych w Polsce.

Dziennik Rozporządzeń Generalnego Gubernatora dla okupowanych polskich obszarów.

Weh A., Prawo Generalnego Gubernatorstwa w układzie rzeczowym z objaśnieniami i szczegółowym skorowidzem, (wydanie trzecie), Kraków 1941.

Literatura naukowa

Cygański M., Chef der Zivilverwaltung beim Armee – Oberkommando 8 i pozostałe po nim akta, „Archeion” 1959, t. XXXI.

Dziobek-Romański J., Organizacja administracji władz okupacyjnych na ziemiach polskich w latach 1939 – 1945, Rocznik Nauk Prawnych 2012, t. 22, nr 3.

Jędrzejewski E., Hitlerowska koncepcja administracji państwowej 1933 – 1945. Studium polityczno-prawne, Wrocław 1974.

Kozera Ł, Wojtasik M., Zarys administracyjny niemieckiej okupacji Generalnej Guberni (komentarz i teksty źródłowe, Chełm 2008.

Kozyra W., Okupacyjna administracja niemiecka na ziemiach Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939 – 1945, Annales UMCS, Lublin 2013, Sectio G, vol. LX, 1.

Schenk D., Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora, tłumaczenie Krzysztof Jachimczak, Wydawnictwo Znak, Kraków 2009.

Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764 – 1989, Warszawa 2007.

Wrzyszcz A., Hierarchia aktów prawnych wprowadzonych przez okupanta niemieckiego w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939 – 1945, „Studia Iuridica Lublinensia”, t. 22, Lublin 2014.

Wrzyszcz A., Okupacyjne sądownictwo niemieckie w Generalnym Gubernatorstwie 1939 – 1945. Organizacja i funkcjonowanie, Lublin 2008.

Pobierz

Opublikowane : 2020-04-18


WrzyszczA. (2020). Administracja terytorialna w ustawodawstwie okupanta niemieckiego w Generalnym Gubernatorstwie (1939—1944) Część I (1.09.1939—31.07.1940). Z Dziejów Prawa, 12, 617-636. https://doi.org/10.31261/ZDP.2019.20.36

Andrzej Wrzyszcz  zdziejowprawa@us.edu.pl
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej  Polska
http://orcid.org/0000-0002-9824-4251




Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).