W bibliotece tożsamości [M. Grinberg, The Soviet Jewish Bookshelf. Jewish Culture and Identity Between The Lines, Brandeis University Press, Waltham 2023, 284 s]
Abstrakt
Ninjeszy tekst jest recenzją książki Marata Grinberga The Soviet Jewish Bookshelf. Jewish Culture and Identity Between the Lines. Autorka recenzji przedstawia założenia badawcze Grinberga nakierowane na odtwarzanie wiedzy o tożsamości radzieckich Żydów. Grinberg dowodzi, że zjawisko to nie tylko istniało, lecz także prężnie się rozwijało. Kluczem do ujawnienia świadomości kulturowej sowieckich Żydów są dla Grinberga ich domowe biblioteki. Autor The Soviet Jewish Bookshelfs… ukazuje, jak organizowała się tożsamość danej mniejszości poprzez badanie książek przez nią czytanych oraz ścieżek ich recepcji, a także chwytów, jakie stosowali żydowscy pisarze, żeby dotrzeć do swoich żydowskich czytelników. Autorka recenzji analizuje poszczególne taktyki interpretacyjne stosowane przez Grinberga, który konstruuje metodę badawczą w oparciu o taktykę Leo Straussa polegającą na "pisaniu i czytaniu między wierszami". Grinberg na wielu przykładach pokazuje, że w kręgu kulturowym czasów ZSRR konieczne było przemycanie wiedzy o żydowskości pod postacią aluzji, drobnych napomknień, ukrytych kulturowych i historycznych kontekstów. Jak wynika z badań Grinberga, książki żydowskich autorów, pisane właśnie techniką "między wierszami" cieszyły się popularnością wśród sowieckich Żydów. Dowodzi to, że poszukiwania tożsamościowe były dla nich szczególnie istotne, więc nie wyrzekli się oni swojej kulturowej przynależności.
Słowa kluczowe
Radzieccy Żydzi; tożsamość; Marat Grinberg; domowe biblioteki; The Soviet Jewish Bookshelf. Jewish Culture and Identity Between the Lines
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0001-5468-7141
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
