Od bursztynu do turkusu – perspektywy przeobrażeń systemów zarządzania bibliotekami w świetle doświadczeń uczelni zawodowych
Abstrakt
W artykule omówiona została współczesna typologia organizacji autorstwa Frederica Laloux, ze szczególnym uwzględnieniem cech organizacji turkusowych. Na bazie doświadczeń wybranych polskich firm działających w sektorach usługowych i produkcyjnych skonstruowana została autorska koncepcja wdrażania zasad turkusu w bibliotekach uczelnianych. Omówione zostały czynniki sprzyjające zmianom w zakresie zarządzania bibliotekami i kadrami oraz etapy ich wdrażania.
Słowa kluczowe
Biblioteka szkoły wyższej; Organizacja turkusowa; Zarządzanie biblioteką; Zarządzanie personelem
Bibliografia
Bańkowska, M. (2019). Efektywne zarządzanie kadrami w bibliotece szkoły wyższej. Rozprawy Społeczne, 13(2), 81‒96.
Biblioteka Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie. (2014). Sprawozdanie z działalności Biblioteki PWSZ w Nysie za rok 2014. Pobrane 24 czerwca 2020, z: https://biblioteka.pwsz.nysa.pl/images/Wykresy/Spraw_pliki/2014.pdf.
Blikle, A. (2018, 12 czerwca). Turkusowa organizacja XXI wieku [Wideo]. Pobrane 15 czerwca 2020, z: https://www.youtube.com/watch?v=LgNLdA7uW8I.
Blikle, A. (2020, 22 kwietnia). Turkusowa samoorganizacja [Prezentacja PowerPoint]. Pobrane 15 czerwca 2020, z: http://www.moznainaczej.com.pl/Download/On-line/1%20Turkusowa%20samoorganizacja/A.Blikle%20-%20Turkusowa%20samoorganizacja%20(90%20min).pdf.
Blikle, A.J. (2017). Doktryna jakości: rzecz o turkusowej samoorganizacji (wyd. 2 turkusowe). Warszawa: Wydawnictwo Helion.
Brzeziński, M. (2013). Głaskologia: jak pozytywnie wpływać na innych i zwiększać przy tym swoją satysfakcję: faktyczne reguły motywowania i rozumienia motywacji (wyd. 2). Warszawa: Instytut Kreowania Skuteczności.
Hopej-Tomaszycka, M., Hopej, M. (2018). Struktury organizacyjne turkusowych organizacji. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, 130, 233‒242.
Iwko, J., Pisarska, A. (2019). Realizacja funkcji personalnej w organizacji turkusowej. Problemy Jakości, 51(5), 2‒10.
Kaliszczak, L. (2011). Schumpeterowska teoria przedsiębiorczości i jej współczesne implikacje. Nauki o Zarządzaniu, 8, 345‒355.
Koprowska, J., Babij, J. (b.d.). Odczuwasz lęk przed poniedziałkiem? To może być oznaka poważniejszego problemu. Pobrane 23 czerwca 2020, z: https://www.ican.pl/b/odczuwasz-lek-przed-poniedzialkiem-to-moze-byc-oznakapowazniejszego-
problemu/P8bkpaTTr.
Laloux, F. (2016). Pracować inaczej: nowatorski model organizacji inspirowany kolejnym etapem rozwoju ludzkiej świadomości. M. Konieczniak (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Studio EMKA.
Narkiewicz, J. (2020, 28 maja). To będzie opowieść o drodze jaką przeszliśmy w naszej firmie, od klasycznej hierarchii do wprowadzenia w 2017 roku holokracji. [Wykład]. W: Turkusowe Spotkanie Biznesowe Online. Prowadzący: A. Pisarska.
Pisarska, A. (2019). Założenia dotyczące pracowników w organizacjach turkusowych i w organizacjach tradycyjnych oraz ich racjonalność. W: W. Kieżun, J. Wołejszo, A. Pisarska (red.), Prakseologia w zarządzaniu i dowodzeniu (cz. 2, s. 157‒171). Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk; Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu.
Raporty z programu SOWA Biblioteki PWSZ w Kaliszu za lata 2014‒2017 [Niepublikowane].
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach z późn. zm. (1997). Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, poz. 1479. Pobrane 15 czerwca 2020, z: http://dziennikustaw.gov.pl/D2019000147901.pdf.
Zybert, E.B. (2004). Kultura organizacyjna w bibliotekach. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Wojciechowska, M. (2006). Zarządzanie zmianami w bibliotece. Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Wojciechowska, M. (2011). Zespoły zadaniowe i heurystyczne rozwiązywanie problemów. W: J. Kamińska, B. Żółędowska-Król (red.), Zarządzanie kadrami w bibliotece (wyd. 2, s. 107‒124). Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Wojciechowski, J. (1997). Organizacja i zarządzanie w bibliotekach. Warszawa: Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wzorek, M. (2019). Od hierarchii do turkusu: czyli jak zarządzać w XXI wieku. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego Polska
https://orcid.org/0000-0001-5343-3836
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
