Z dziejów prasy fachowej na przykładzie wydawnictw dla bibliotekarzy okresu międzywojennego
Abstrakt
W artykule podano definicję i przedstawiono rys historyczny czasopism fachowych, ze szczególnym uwzględnieniem wydawnictw bibliotekarskich i bliskich temu środowisku. Omówiono genezę pism „Bibliotekarz” i „Biuletyn Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy”, ukazujących się w latach 1919 i 1929–1939. Dokonano analizy zawartościowej (działy stałe) i treściowej periodyków, dowodząc ich bibliotekarskiego charakteru.
Słowa kluczowe
„Bibljotekarz: biuletyn Bibljoteki Publicznej m.st. Warszawy poświęcony sprawom bibljotek publicznych”; „Bibljotekarz: organ Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich. Miesięcznik poświęcony sprawom bibljotek powszechnych i czytelnictwa”; „Biuletyn Bibljoteki Publicznej m.st. Warszawy”; Czasopismo fachowe; Związek Bibliotekarzy Polskich
Bibliografia
Bibljotekarz: Biuletyn Bibljoteki Publicznej m.st. Warszawy poświęcony sprawom bibljotek publicznych. (1934–1939). Warszawa: Bibjlioteka Publiczna m.st. Warszawy.
Bibljotekarz: organ Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich: miesięcznik poświęcony sprawom bibljotek powszechnych i czytelnictwa. (1919). Warszawa: Wydawnictwo Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich.
Biuletyn Bibljoteki Publicznej m.st. Warszawy. (1929–1934). Warszawa: Biblijoteka Publiczna m.st. Warszawy.
Burek, R. (2000). Exlibris. W: R. Burek (red.), Encyklopedia Krakowa (s. 194). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brodman, A. (1976). Wanda Dąbrowska – bibliotekarz i społecznik. Poradnik Bibliotekarza, (1/2), 1–6.
Czasopiśmiennictwo. (1971). W: A. Birkenmajer, B. Kocowski, J. Trzynadlowski, A. Kawecka-Gryczowa, H. Więckowska, S. Pazyra (red.), Encyklopedia wiedzy o książce (s. 452–460). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Dąbrowska, W. (1919). [Inc. Przystępując, pomimo tak trudnych]. Bibljotekarz: organ Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich: miesięcznik poświęcony sprawom bibljotek powszechnych i czytelnictwa, (1), 1–2.
Dąbrowska, W. (1963). Pierwsze wcielenie „Bibliotekarza”: przyczynek do dziejów prasy bibliotekarskiej. Bibliotekarz, (11), 321–328.
Dziki, S. (1976). Czasopisma fachowe. W: J. Maślanka (red.), Encyklopedia wiedzy o prasie (s. 40). Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Gaca-Dąbrowska, Z. (2007). Bibliotekarstwo II Rzeczypospolitej: zarys problemów organizacyjnych i badawczych. Warszawa: Wydawnictwo Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich.
Gruszka, Z. (2012). „Przegląd Biblioteczny”: monografia. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Warszawa: Wydawnictwo Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich.
Homola, I. (1976). Prasa galicyjska w latach 1931–1864. W: J. Łojek (red.), Prasa polska w latach 1661–1864 (s. 199–215). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kempa, A. (1999). Nasz poprzednik (w 80. rocznicę „Bibliotekarza”). Poradnik Bibliotekarza, (4), 10–11.
Kądziela, J. (2000). Książka: miesięcznik poświęcony krytyce i bibliografii polskiej. W: A. Hutnikiewicz, A. Lam (red.), Literatura polska XX wieku: przewodnik encyklopedyczny. (t. 1: A–O, s. 333). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kornecka, J. (1963). Bibliotekarz: lata 1929–1939. Bibliotekarz, 30(11), 328–334.
Kornecka, J. (1974). Polityka czy biblioteka – Regina Danysz-Fleszarowa. W: A. Kawecka-Gryczowa, B. Kocowski, J. Trzynadlowski (red.), Twórcy nowoczesnego bibliotekarstwa polskiego (s. 87–99).Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Korpała, J. (1969). Czasopisma bibliograficzne i bieżące bibliografie specjalne. W: J. Korpała (red.), Dzieje bibliografii w Polsce (s. 239–242). Warszawa: Wydawnictwo Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich.
Krasicki, I. (1976). Prasa branżowa. W: J. Maślanka (red.), Encyklopedia wiedzy o prasie (s. 169). Wrocław: Warszawa: Kraków: Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Lewandowska, G.M. (2010). Bykowski Leon. W: H. Tadeusiewicz (red.), Słownik pracowników książki polskiej: suplement III (s. 33–36).Warszawa: Wydawnictwo Sekcji Bibljotek Powszechnych Związku Bibljotekarzy Polskich.
Lewandowska, G.M. (2006). Leon Bykowski (1895–1992): polski bibliotekarz. W: J. Jagielska, T. Jedynak (red.), Żyją w naszej pamięci: wspomnienia o pracownikach Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy (s. 73–88). Warszawa: Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy.
Łojek, J., Myśliński J., Władyka W. (1988). Periodyki naukowe i fachowe. W: J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka (red.), Dzieje prasy polskiej (s. 72–73). Warszawa: Interpress.
Łojek, J., Myśliński J., Władyka W. (1988). Przedsiębiorstwa wydawnicze i kolportaż prasy. W: J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka (red.), Dzieje prasy polskiej (s. 125–127). Warszawa: Interpress.
Makles, K. (2014). „Samorząd: tygodnik poświęcony sprawom samorządu terytorialnego” (1919–1939) – przykład prasy o charakterze informacyjnym. W: T. Wilkoń (red.), Prasa centralnych związków samorządowych w Drugiej Rzeczypospolitej (s. 91–201). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Maślankiewicz, P. (1961). Faustyn Czerwijowski. W: S. Tazbir (red.), Z dziejów książki i bibliotek w Warszawie (s. 688–703).Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Paczkowski, A. (1980). Czasopisma fachowe i naukowe. W: J. Łojek (red.),
Prasa polska w latach 1918–1939 (s. 302–307).Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pawlikowska, E., Racięcka J. (1972). Janiczek Józef. W: I. Treichel (red.), Słownik pracowników książki polskiej (s. 78–79). Warszawa: Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Przelaskowski, R. (1964). Rys dziejów czasopisma „Bibliotekarz” (1919–1963). Przegląd Biblioteczny, 32(3), 153–162.
Salinger, R. (1970). „Księgarz” w międzywojennym dwudziestoleciu. Księgarz, (3), 42–49.
Sordylowa, B. (2007). „Przegląd Biblioteczny” 80 lat w służbie bibliotekarstwa.Przegląd Biblioteczny, 75(4), 508–520.
Sosińska-Kalata, B. (2007). Osiemdziesiąt lat „Przeglądu Bibliotecznego”. Przegląd Biblioteczny, 75(1), 5–6.
Szczawińska, E., Czarnecka, J. (1975). Wanda Dąbrowska. Przegląd Biblioteczny, 43(2), 203–206.
Tadeusiewicz, H. (1986). Dąbrowska Wanda. W: I. Treichel (red.), Słownik pracowników książki polskiej: suplement (s. 43–44). Warszawa; Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Tobera, M. (2012). Od „Przeglądu Księgarskiego” do „Biblioteki Analiz”: uwagi na temat dziejów polskiej prasy branżowej o rynku książki (1910–2010). W: M. Jabłonowski, U. Jakubowska, D. Kuźmina, M. Tobera (red.), 350 lat prasy polskiej (s. 135–156). Warszawa: Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Wołosz, J. (1999). Szczególne więzy Biblioteki Publicznej z „Bibliotekarzem”. W: M. Parnowska, J. Cygańska, H. Fietkiewicz, J. Marciniak, J. Popłońska (red.), Biblioteka na Koszykowej 1907–1997. Zbiór prac poświęconych Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy – Bibliotece Głównej (s. 257–266)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
