Prawo właściwe zgodnie z art. 24 i 25 Rozporządzenia UE nr 650/2012 określa, jakie rodzaje czynności prawnych mogących zawierać rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci są dopuszczalne. Z drugiej strony, zgodnie z art. 23 ust. 2 lit. b) i e) Rozporządzenia, to prawo właściwe dla dziedziczenia zgodnie z art. 21 i 22 określa, jakie rodzaje rozrządzeń są dopuszczalne. W konsekwencji, prawo właściwe dla dziedziczenia (statut spadkowy) decyduje o dopuszczalności zapisu windykacyjnego (legatum per vindicationem). Określa ono również skutki prawne zapisu windykacyjnego. Powstaje jednak pytanie o potencjalną rolę odgrywaną przez prawo właściwe dla statusu prawnorzeczowego składników majątkowych (lex rei sitae, etc.). W tym miejscu należy wziąć pod uwagę rodzaj składnika majątku będącego przedmiotem zapisu windykacyjnego. Przejście własności składnika majątku należącego do spadkodawcy na zapisobiercę windykacyjnego podlega prawu właściwemu dla dziedziczenia. Zapis windykacyjny nie prowadzi do powstania nowego prawa rzeczowego, a jedynie do przejścia istniejącego prawa z jednej osoby na drugą. Wynika to jasno z art. 23 ust. 2 lit. e) Rozporządzenia. Zasada numerus clausus (zamkniętej listy praw rzeczowych) nie zostaje naruszona. Prawo właściwe dla dziedziczenia określa, czy zapis windykacyjny wierzytelności jest dopuszczalny i jakie powinny być cechy takiej wierzytelności. Z kolei prawo właściwe dla danej wierzytelności reguluje kwestie takie jak istnienie i treść wierzytelności, kto jest do niej uprawniony oraz czy jest ona zbywalna inter vivos (za życia) lub na wypadek śmierci. Zapis windykacyjny doprowadzi do powstania ograniczonego prawa rzeczowego, jeżeli prawo właściwe dla dziedziczenia zna dany rodzaj przedmiotu zapisu, a lex rei sitae uznaje ograniczone prawo rzeczowe, które spadkodawca chce ustanowić. Znaczenie instrumentu określanego jako „dostosowanie” podkreślono w motywie 16 preambuły do Rozporządzenia. Skuteczność zapisu windykacyjnego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego położonych w państwie innym niż państwo, którego prawo jest właściwe dla dziedziczenia, zależy od tego, czy prawo państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne, traktuje je jako odrębne składniki majątku i dopuszcza ich przenoszalność (tak jak czyni to prawo właściwe dla dziedziczenia).
Termin „wymogi prawne dotyczące wpisu prawa do rejestru” użyty w art. 1 ust. 2 lit. l) należy interpretować wąsko. Nie obejmuje on materialnoprawnej podstawy nabycia prawa podlegającego wpisowi do rejestru ani podporządkowania go prawu właściwemu dla danego rejestru. Jednakże rola rejestru (w tym rola odgrywana w omawianym kontekście) jest określana przez prawo właściwe dla rejestru (co podkreślono również w motywie 19 preambuły). Prawo to powinno być stosowane obok prawa właściwego dla dziedziczenia. Może ono odroczyć skutki zapisu windykacyjnego, ale nie może ich zniweczyć.
English
Język Polski