La fonction créative du stéréotype dans le récit bref en France au XVIe siècle


Abstrakt

In premodern literature, stereotype, called locus communis, had to play an important role inherited from Greek and Latin Antiquity’s rhetorics. In particular, it served as source of convincing arguments appropriate to discuss philosophical, theological or moral questions. The concept of common place has also found its use in short stories of 16th century. Firstly, in the realm of invention, when authors adapted narrative plots taken from written tradition; secondly, in the realm of elocution, when they employed topic images and sentences. The aim of this paper is to elucidate those two meanings of stereotype in French nouvelles published in that time.


Słowa kluczowe

stereotype; short story; 16th century; France

Anonyme 1555 : Les Joyeuses Adventures et plaisant facetieux devis fort recreatif pour rejouir tous esprits mélancoliques: augmenté de plusieurs autres nouvelles, non encore jamais imprimées. Lyon, s.n.

Belleforest, François de 1559 : Continuation des histoires tragiques. Paris, Gilles Robinot.

Boaistuau, Pierre 1977 : Histoires tragiques. Richard A. Carr (éd.). Paris, Honoré Champion.

Giernatowska, Justyna 2014 : « De la chronique à la politique. L’histoire du Maure cruel entre le Moyen Âge et le XVIIe siècle ». Folia Litteraria Romanica, no 9. Pluralité des cultures. Justyna Giernatowska et Witold Konstanty Pietrzak (éd.), p. 17–30.

Moore, Olin H. 1950 : The Legend of Romeo and Juliet. The Ohio State University Press, Columbus.

Kasprzyk, Krystyna 1963 : Nicolas de Troyes et le genre narratif en France au XVIe siècle. Warszawa / Paris, Państwowe Wydawnictwo Naukowe / Klincksieck.

Marguerite de Navarre 1996 : L’Heptaméron. Michel François (éd.). Paris, Classiques Garnier.

Moss, Ann 2002 : Les Recueils de lieux communs. Apprendre à penser à la Renaissance. Trad. Patricia Eichel-Lojkine, Monique Lojkine-Morelec, (Marie-Christine Munoz-Teulié) et Georges-Louis Tin ; sous la dir. de Patricia Eichel-Lojkine. Genève, Droz.

Nicolas de Troyes 1970 : Le Grand Parangon des nouvelles nouvelles. Krystyna Kasprzyk (éd.). Paris, Didier.

Pietrzak, Witold Konstanty 2008 : « L’inuentio, ou réécriture de l’histoire dans les nouvelles exemplaires en France pendant les guerres de religion ». In : Quelques aspects de la réécriture. Magdalena Wandzioch (éd.). Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, p. 20–29.

Pérouse, Gabriel-André 1977 : Nouvelles françaises du XVIe siècle : images de la vie du temps. Genève, Droz.

Pérouse, Gabriel-André 1990 : « Des nouvelles ‘vrayes comme Evangile’ : réflexions sur la présentation du récit bref au XVIe siècle ». In : La Nouvelle. Définitions, Transformations. Bernard Alluin et François Suard (éd.). Lille, Presses Universitaires de Lille, p. 89–99.

Poissenot, Bénigne 1996 : Nouvelles Histoires tragiques. Jean-Claude Arnould et Richard A. Carr (éd.). Genève, Droz.

Suard, François 1990 : « Floridan et Elvide aux XVe et XVIe siècles ». In : La Nouvelle. Définitions, Transformations. Bernard Alluin et François Suard (éd.). Lille, Presses Universitaires de Lille, p. 163–179.

Sweetser, Franklin P. (éd.) 1996 : Les Cent Nouvelles nouvelles. Genève, Droz.

Taillemont, Claude de 1991 : Discours des champs faëz. Jean-Claude Arnould (éd.). Genève, Droz.

Vigneulles, Philippe de 1972 : Les Cent Nouvelles nouvelles. Charles Livingstone (éd.), avec le concours de Françoise R. Livingstone et Robert H. Ivy, Jr. Genève, Droz.


Opublikowane : 2021-02-09


PietrzakW. (2021). La fonction créative du stéréotype dans le récit bref en France au XVIe siècle. Romanica Silesiana, 16(2), 29-39. https://doi.org/10.31261/RS.2019.16.03

Witold Konstanty Pietrzak 
Uniwersytet Łódzki  Polska
http://orcid.org/0000-0003-0712-9184




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).