Stéréotypes, idées reçues et lieux communs dans l’œuvre et la Correspondance de Gustave Flaubert
Abstrakt
Flaubert undeniably represents a fascinating case with regard to stereotyping, especially if one considers not only his masterpiece, Madame Bovary, but also his last volume, left unfinished in perhaps a symbolic way, Bouvard et Pécuchet, and the collections of clichés included in his Dictionnaire des idées reçues and Le Sottisier. What is prosaic is important for the novelist. Moreover, in his Correspondence we find a real and fascinating interest in the topic of the cliché. A key sentence concerning what is commonplace suggestively describes Charles Bovary’s conversation: “Charles’ conversation was as flat as a pavement, and people’s ideas paraded on it in their ordinary outfit, without vibrating with emotion, with laughter or with daydreaming” (my translation). Essentially, our aim is to dwell on language and gesture stereotypes as presented in some of Flaubert’s novels as well as in the short story Un cœur simple (A Simple Heart) and even in his travel notes. Furthermore, through the agency of Jean-Paul Sartre’s ample work L’Idiot de la famille (The Family Idiot), it is our aim to look into the language mechanisms which lead to mal du siècle in Flaubert’s view, namely the stupidity of wanting a conclusion and the circulation of received ideas.
Słowa kluczowe
stereotyping; correspondence; stupidity; cliché; commonplace; Flaubert’s work
Bibliografia
Adert, Laurent 1996 : Les mots des autres: Flaubert, Sarraute, Pinget (Lieu commun et création Romanesque dans les œuvres de Gustave Flaubert, Nathalie Sarraute et Robert Pinget), Presses Universitaires du Septentrion, https://books.google.ro/books ?id=Y7s3U5ODK4UC&pg=PA15&lpg=PA15&dq=les+lieux+communs+dans+l%27oeuvre+de+Flaubert&source=bl&ots=x-4cJ8zYNO&sig=cvzs8-as91BVjgMbFDmaYV5gwq4&hl=ro&sa=X&ved=2ahUKEwjr8X41M_fAhVlMewKHcuwAFsQ6AEwB3oECAQQAQ#v=onepage&q=les%20lieux%20communs%20dans%20l’oeuvre%20de%20Flaubert&f=false.
Borie, Jean 1995 : Frédéric et les amis des hommes. Paris, Grasset.
Felman, Shoshana 1975 : « Modernité du lieu commun. En marge de Flaubert : Novembre ». Littérature, n° 20, pp. 32–48. https://www.persee.fr/doc/litt_0047-4800_1975_num_20_4_2024.
Flaubert, Gustave 1973–2007 : Correspondance. Paris, Gallimard, Bibliothèque de la Pléiade, 5 vol.
Flaubert, Gustave 1983 : L’Éducation sentimentale. Paris, Librairie Générale Française, coll. Le livre de poche.
Flaubert, Gustave 1991 : Madame Bovary. Paris, Hachette, coll. Grandes œuvres.
Flaubert, Gustave 1993 : Bouvard et Pécuchet. Paris, Gallimard, coll. Folio (Le Dictionnaire des idées reçues, pp. 485–555).
Flaubert, Gustave 1994 : Dictionnaire des idées reçues. Éd. Mille et Une Nuits.
Flaubert, Gustave 1995 : Le Sottisier. Nil éditions.
Flaubert, Gustave 1998 : Voyages. Paris, Arléa.
Flaubert, Gustave 2009 : Trois Contes. Paris, Librio.
Gaultier, Jules de 1993 : Bovarismul. Iasi, Institutul European.
Gothot-Mersch, Caroline 1983 : « La parole des personnages ». In : Travail de Flaubert. Paris, Seuil.
Gengembre, Gérard 1990 : Madame Bovary. Paris, PUF.
Nadeau, Maurice 1980 : Gustave Flaubert, écrivain. Paris, Les Lettres Nouvelles.
Philippe, Gilles; Piat, Julien 2009 : La Langue littéraire. Une histoire de la prose en France de Gustave Flaubert à Claude Simon. Paris, Fayard.
Sartre, Jean-Paul 1971 : L’Idiot de la famille Gustave Flaubert de 1921 à 1857. Paris, Gallimard, 3 vol.
Rînciog, Diana 2013 : Histoire et mentalité dans l’œuvre de Gustave Flaubert (Étude sur la Correspondance). 2e édition, Iaşi, Ed. Institulul European.
Rînciog, Diana 2015 : « Passions, illusions et mots creux dans deux romans de Gustave Flaubert, Madame Bovary et L’Éducation sentimentale ». In: Ethos/Pathos/Logos. Le sens et la place de la persuasion dans le discours linguistique et littéraire (actes du colloque édités par Franck Colotte et Diana Rînciog). Paris, L’Harmattan.
Thibaudet, Albert 1992 : Gustave Flaubert. Paris, Gallimard.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
