De la Flandre insolite au fantastique, une spécialité de la littérature belge francophone
Abstrakt
This paper shows how the image of the uncanny Flanders, elaborated in the early nineteenth century by Madame de Staël as well as by French writers and voyagers contributed to the specificity of Belgian francophone literature and especially to the creation of the concept of the Belgian school of the bizarre. He examines the impact of the hetero-image on self-image and the role of literature in the formation and perpetuation of the stereotype of Belgium, land of strange. It reveals how Belgian writers used, petrified and propagated this image to build their difference and show their belgité in order to make it a specificity of Belgium.
Słowa kluczowe
Belgian francophone literature; the stereotype of the uncanny Flanders; Fantastic; the Belgian school of the bizarre
Bibliografia
Angelet, Christian 2000 : « Vers la reconnaissance nationale ». In : Littératures belges de langue française. Histoire et perspectives (1830–2000). Christian Berg, Pierre Halen (éd.). Bruxelles, Le Cri, p. 57–112.
Baronian, Jean-Baptiste 1978 : Panorama de la littérature fantastique de langue française. Paris, Stock.
Baronian, Jean-Baptiste 1988 : « Le fantastique : une affaire nationale ». Wallonie/Bruxelles, no 23, p. 4–8.
Baudelaire, Charles 1961 : Œuvres complètes. T. 1. Paris, Gallimard.
Berg, Christian, 2000 : « La Belgique romane et sa Flandre ». In : Littératures belges de langue française. Histoire et perspectives (1830–2000). Christian Berg, Pierre Halen (éd.). Bruxelles, Le Cri, p. 389–412.
Denis, Benoît ; Klinkenberg, Jean-Marie 2005 : La littérature belge. Précis d’histoire sociale. Bruxelles, Labor.
Eekhoud, Georges 1957 : « Pour Franz Hellens ». In : Hommage à Franz Hellens: le dernier disque vert. Paris, Albin Michel, p. 39–45.
Fabre, Jean 1992 : Le miroir de sorcière. Essai sur la littérature fantastique. Paris, Corti.
Fierens, Paul 1947 : Le fantastique dans l’art flamand. Bruxelles, Cercle d’Art
Hellens, Franz 1959 : « La race du poète ». In : Émile Verhaeren. Coll. « Poètes d’aujourd’hui », no 34, Paris, Seghers, 1959, p. 7–12.
Klinkenberg, Jean-Marie 2003 : Petites mythologies belges. Bruxelles, Labor/Espace de libertés.
Leerssen, Joep 2000: « The Rhetoric of National Character ». A Programmatic Survey. Poetics Today, 21/2, p. 267–292.
Lysøe, Éric 1993 : Les Kermesses de l’étrange ou Le conte fantastique en Belgique du romantisme au symbolisme. Paris, Nizet.
Lysøe, Éric 2002 : « Le réalisme magique : avatars et transmutations ». Textyles, no 21, p. 10–23.
Miomandre de, Francis 1912 : «Réflexion sur les paraboles à propos des Clartés latentes ». L’Art moderne, no 43, p. 335–337.
Nerval, Gérard 1980 : « Lettre au docteur Étienne Labrunie ». Cahier de l’Herne, no 37, p. 50–60.
Nodier, Charles 1830 : « Du fantastique en littérature ». Revue de Paris, T. 19–20, p. 205–226.
Picard, Edmond 1910 : « Franz Hellens. Le fantastique réel ». La Chronique, 18 déc. 1910, p. 1–3.
Pichois, Claude 1957 : L’image de la Belgique dans les lettres françaises de 1830 à 1870. Paris, Nizet.
Reynaud, Louis 1922 : L’Influence allemande en France au XVIIIe et au XIXe siècle. Paris Hachette.
Savy, Nicole 1997 : « Postface ». In : Lettres de Belgique. Textes réunis par Marie-Hélène Sabard. Paris, L’École des loisirs, p. 220–232.
Staël de, Germaine 1968 : De l’Allemagne. Paris, Garnier-Flammarion.
Van Herp, Jacques 1956 : « H. P. Lovecraft, magicien de l’incommensurable ». Fiction, no 36, p. 99–107.
Zbierska-Mościcka, Judyta 2014 : Lieux de vie, lieux de sens. Le couple lieu/identité dans le roman belge contemporain. Frankfurt am Main : Peter Lang Edition.
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Polska
http://orcid.org/0000-0003-0093-8800
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
