Recordar (y escribir) la contra-historia: el caso de Memoria del frío (2021), de Miguel Martínez del Arco
Abstrakt
En la novela Memoria del frío (2021), Miguel Martínez del Arco (Madrid, 1961) recupera las experiencias de su madre, Manuela del Arco, presa durante más de veinte años en diferentes cárceles franquistas. A la luz de un marco teórico que combina los estudios posmemoriales (Hirsch, 2021) con los trabajos sobre el alcance moral de la vulnerabilidad (Nussbaum, 2008), este estudio persigue el fin de abundar en las implicaciones éticas de la novela.
Bibliografia
Assmann, A. (2010). Re-framing Memory: Between Individual and Collective Forms of Constructing the Past. In K. Tilmans, F. van Vree, & J. Winter (Eds.), Performing the Past: Memory, History and Identity in Modern Europe (pp. 35–50). Amsterdam University Press.
Barthes, R. (1989). La cámara lúcida. Nota sobre la fotografía (J. Sala Sanahuja, Trad.). Paidós. (Texto original publicado 1980)
Burke, P. (1993). Obertura: la nueva historia, su pasado y su futuro. In P. Burke et al. (Eds.), Formas de hacer Historia (J. L. Gil Aristu, Trad.) (pp. 11–38). Alianza Editorial. (Texto original publicado 1991)
Butler, J. (2006). Vida precaria: El poder del duelo y la violencia (F. Rodríguez, Trad.). Paidós. (Texto original publicado 2004)
Butler, J. (2017). Marcos de guerra: Las vidas lloradas (B. Moreno Carrillo, Trad.). Paidós. (Texto original publicado 2009)
Camps, V. (2021). Tiempo de cuidados: Otra forma de estar en el mundo. Arpa Editores.
Faber, S. (2012). Actos afiliativos y posmemoria: asuntos pendientes. Pasavento: Revista de Estudios Hispánicos, II(1), 137–155. https://doi.org/10.37536/preh.2014.2.1.663
Gilligan, C. (2013). El daño moral y la ética del cuidado. Cuadernos de la Fundació Víctor Grífols i Lucas, 30, 10–39.
Harding, S. (1987). Is There a Feminist Method? In S. Harding (Ed.), Feminism and Methodology (pp. 160–170). Indiana University Press.
Hernández Holgado, F. (2003). Mujeres encarceladas. La prisión de Ventas: de la República al franquismo, 1931–1941. Marcial Pons.
Hernández Holgado, F. (2015). Juana Doña y el manantial de la memoria. Memoria de las cárceles franquistas de mujeres (1978–2007). Arenal, 22(2), 283–309. https://doi.org/10.30827/arenal.v22i2.2386
Hirsch, M. (1997). Family Frames: Photography, Narrative, and Posmemory. Harvard University Press.
Hirsch, M. (2021). La generación de la posmemoria: Escritura y cultura visual después del Holocausto (P. Cáceres, Trad.). Carpe Noctem. (Texto original publicado 2012)
Liedo, B. (2021). Vulnerabilidad. Eunomía: Revista en Cultura de la Legalidad, 20, 242–257. https://doi.org/10.20318/eunomia.2021.6074
Martínez del Arco, M. (2021). Memoria del frío. Hoja de Lata.
Martínez del Arco, M. (2022, julio 13). Memoria del frío [Presentación de la novela]. Gijón.
Nussbaum, M. C. (2002). Las mujeres y el desarrollo humano: El enfoque de las capacidades (R. Heraldo Benet, Trad.). Herder Editorial S. L. (Texto original publicado 1999)
Nussbaum, M. C. (2005). El conocimiento del amor: Ensayos sobre filosofía y literatura (R. Orsi Portalo & J. M. Inarejos Ruiz, Trads.). Editorial Machado Libros. (Texto original publicado 1992)
Nussbaum, M. C. (2008). Paisajes del pensamiento: La inteligencia de las emociones (A. Maira, Trad.). Paidós. (Texto original publicado 2001)
Plumwood, V. (2003). Feminism and the Mastery of Nature. Taylor and Francis e–Library.
Real Academia Española (2021). Diccionario de la lengua española (23.a ed.). https.//www.rae.es
Seguró Mendlewicz, M. (2021, diciembre 26). Somos vulnerables, somos humanos. El País. elpais.com/ideas/2021-12-26/que-hay-de-malo-en-mostrarse-vulnerable.html
Sen, A. (1984). Resources, Values and Development. Basil Backwell.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).