Pouvoir et magie de la comédie dans <i>L’Illusion comique</i> de Corneille



Abstrakt

Although Corneille drew fame from his tragedies, he launched his career by
writing comedies. Considered for a long time as less worthy of attention, they have been reconsidered since the end of the nineteenth century and some of them like the Illusion comique have been regularly performed and praised as a good example of French baroque theatre.

In Corneille’s time, the success of a play was due to its freshness and modernity exploiting various themes favoured by the Age of Louis XIII. A play within a play was not entirely new, but mingling the intrigue of a tragedy within a more general one of a comedy was uncommon. Introducing the role of a magician, Alcandre, able to play with the dimensions of space and time when the three rules of unity began their magisterial reign, was an audacious expression of creative liberty. Besides, Corneille epitomized the baroque metaphorical vision of the world by insisting on the aspects of its instability, putting its personages in constant psychological and physical motion and metamorphosis, situations leading at times to uncertainty about moral values. But throughout the play, the theatre appears progressively as a metaphorical rationalisation of this instability through the adventurous life of the main hero, Clindor, allowing the author through Alcandre’s voice to advocate the cathartic power of comedy and assert the social importance and legitimate place of the theatre in the 17th century France. After the Illusion comique, the theatre could clearly be perceived as a school of humanism.


Key words: Corneille’s theatre, baroque, comedy, a play within a play.


Boileau, Nicolas, 1966 : Œuvres complètes. Éd. par A. Adam et F. Escal. Paris, Gallimard, «La Pléiade ».

Conesa, Gabriel, 1989 : Pierre Corneille et la naissance du genre comique. Paris, SEDES.

Corneille, Pierre, 1963 : Œuvres complètes. Préf. R. Lebègue. Paris, Le Seuil, « L’Inté-grale », Éd. A. Stegman.

Corneille, Pierre, 1980 : Œuvres complètes. Éd. G. Couton. Paris, Gallimard, « La Pléiade ».

Fontenelle, Bernard Le Bovier, de, 1989 : Œuvres complètes. Paris, Fayard, « Corpus des œuvres de philosophie en langue française » (Corneille et de Racine, T. 3 : 11—13 ; Vie de Corneille, avec l’histoire du théâtre français jusqu’à lui, et des réflexions sur la poétique, T. 3 : 29—109).

Forestier, Georges, 1996 : Essai de génétique théâtrale : Corneille à l’œuvre. Paris, Klincksieck.

Fumaroli, Marc, 1990 : Héros et orateurs. Genève, Droz.

Litman, Théodore A., 1981 : Les Comédies de Corneille. Paris, Nizet.

Voltaire, 1975 : Commentaires sur Corneille. Œuvres complètes. T. 54. Oxford, The Voltaire Foundation.


BonolasP. (1). Pouvoir et magie de la comédie dans <i>L’Illusion comique</i&gt; de Corneille. Romanica Silesiana, 4(1). Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/RS/article/view/5728

Philippe P. Bonolas  krzysztof.jarosz@us.edu.pl
U.C.P. / I.S.L.F. 



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).