<i>L’Adversaire</i> d’Emmanuel Carrère : transgressions des limites, limites de la transgression
Abstrakt
The Adversary, a narrative by Emmanuel Carrère, based on a sordid and disconcerting true story, revolves around an act of transgression — that of Jean-Claude Romand who, after deceiving his relatives for 18 years into thinking that he was a renowned doctor, killed all his family when the truth about his life was about to come out into the open. Carrère, in identifying Romand with the “Adversary” (i.e. with Satan) proposes a metaphysical, moral, social, as well as literary reading of transgression. The combination of deception with murder not only causes the irruption of evil in apparently peaceful lives, but it also challenges language itself, as well as writing which has to deal with a man both monstrously other and monstrously familiar. So, looking at it more closely, it seems that the explosion of transgression in The Adversary is to be read more as an anxious consciousness of the flimsiness of the boundaries than as the latter being called into question.
Key words: Emmanuel Carrère, transgression, evil, identity.
Bibliografia
Bataille, Georges, 1957 : L’Érotisme. Paris, Éditions de Minuit, coll. « Arguments ».
Blanchot, Maurice, 1949 (rééd. 1987) : La Part du feu. Paris, Gallimard.
Brière, Émilie, 2007 : « Le laminage de l’événement et du quotidien. Quelle place pour l’individu dans L’Adversaire d’Emmanuel Carrère ? ». Temps zéro. Revue d’étude des écritures contemporaines, n°1 [en ligne], <http://tempszéro.contemporain.info/document78> (page consultée le 17 février 2010).
Carrère, Emmanuel, 1999 : Je suis vivant et vous êtes morts. Paris, Seuil, coll. « Points ».
Carrère, Emmanuel, 2000 : L’Adversaire. Paris, POL, coll. « Folio ».
Carrère, Emmanuel, 2009 : D’autres vies que la mienne. Paris, POL.
Forest, Philippe, 2007 : Le Roman, le réel et autres essais. Nantes, Éditions Cécile Defaut.
Giono, Jean, 1977 : « Le Hussard sur le toit ». In : idem : Œuvres romanesques complètes. Vol. 4. Paris, Gallimard, « Bibliothèque de la Pléiade ».
Giono, Jean, 1980 : « Faust au village ». In : idem : Œuvres romanesques complètes. Vol. 5. Paris, Gallimard, « Bibliothèque de la Pléiade ».
Green, Julien, 1947 (rééd. 1993) : Si j’étais vous. Paris, Fayard, « Le livre de Poche ».
Kaufmann, Jean-Claude, 2004 : L’Invention de soi. Une théorie de l’identité. Paris, Armand Colin, coll. « Hachette Littératures ».
Kristeva, Julia, 1980 : Pouvoirs de l’horreur. Paris, Seuil, coll. « Points ».
Rabaté, Dominique, 2008 : « Passages à la limite. Roman et romanesque chez Emmanuel Carrère ». In : Majorano, Matteo, dir. : Chercher la limite. Écritures en tension. Bari, B.A. Graphis, « Marges critiques ».
Rabaté, Étienne, 2002 : « Lecture de L’Adversaire d’Emmanuel Carrère : le réel en mal de fiction ». In : Majorano, Matteo, dir. : Le Goût du roman. Bari, B.A. Graphis, « Marges critiques ».
Romestaing, Alain, à paraître : « Julien Green / Jean Giono : deux dynamiques de la sensualité ». In : Julien Green et les autres. Rencontres, parentés. influences, [Actes de colloque international organisé par Paris 3 et Paris IV, sous la direction de Carole Auroy et Alain Schaffner, 12—14 juin 2008.
Viart, Dominique, Vercier, Bruno, 2005 : La Littérature française au présent. Héritage, modernité, mutations. Paris, Bordas.
IUT de l’Université Paris Descartes EA 4400 « Écritures de la modernité » — Sorbonne Nouvelle-Paris 3
Alain Romestaing est maître de conférences à l’IUT de l’Université Paris Descartes et membre de l’EA 4400 (conventionnée CNRS) — « Écritures de la modernité » — Sorbonne NouvelleParis 3. Il travaille notamment sur la question du corps dans la littérature française du XXe siècle et contemporaine, sur l’animalité (programme « Animalittérature » dirigé par Anne Simon au sein de l’EA 4400) et sur l’œuvre de Giono (Jean Giono. Le corps à l’œuvre, 2009, Paris, Honoré Champion).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
